Περίπου 64 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως πάσχουν από καρδιακή ανεπάρκεια. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν υποστηρίζουν ότι η εξασθένιση της όσφρησης μπορεί να βοηθήσει στην πρόβλεψη του κινδύνου ενός ατόμου να αναπτύξει καρδιακή ανεπάρκεια.
Οι επιστήμονες δεν βρήκαν σύνδεση μεταξύ της απώλειας όσφρησης και του κινδύνου εμφάνισης καρδιακής νόσου ή εγκεφαλικού επεισοδίου.
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι περίπου 64 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως πάσχουν από καρδιακή ανεπάρκεια, μια ιατρική κατάσταση όπου η καρδιά δεν μπορεί να αντλήσει αρκετό αίμα σε όλο το σώμα. Η καρδιακή ανεπάρκεια μπορεί να προκληθεί από άλλες ασθένειες που αποδυναμώνουν τον καρδιακό μυ, όπως η στεφανιαία νόσος, καθώς και από μη υγιεινές συνήθειες ζωής, όπως το κάπνισμα και η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ.
Τώρα, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν υποστηρίζουν ότι η εξασθένιση της όσφρησης μπορεί να βοηθήσει στην πρόβλεψη του κινδύνου ενός ατόμου να αναπτύξει καρδιακή ανεπάρκεια. Η μελέτη δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο έγκυρο περιοδικό Journal of the American Heart Association.
Πώς η απώλεια όσφρησης σχετίζεται με τη γενική υγεία
Η αίσθηση της όσφρησης αρχίζει να εξασθενεί με την ηλικία και προηγούμενες έρευνες δείχνουν ότι η δυσλειτουργία της όσφρησης αρχίζει να επιδεινώνεται μόλις φτάσουμε την ηλικία των 60 ετών. «Η απώλεια ή η εξασθένηση της όσφρησης επηρεάζει περίπου το ένα τέταρτο των ηλικιωμένων ενηλίκων», δήλωσε στο Medical News Today, ο Honglei Chen, PhD, Καθηγητής του Ιδρύματος Έρευνας MSU στο Τμήμα Επιδημιολογίας και Βιοστατιστικής στο Michigan State University College of Human Medicine, και κύριος συγγραφέας αυτής της μελέτης.
«Η ευαισθητοποίηση του κοινού είναι όμως χαμηλή, καθώς μόνο περίπου το 30% εκείνων που έχουν απώλεια όσφρησης το γνωρίζουν», σημείωσε. «Μάθαμε τις τελευταίες δύο δεκαετίες ότι η απώλεια όσφρησης είναι ένας από τους πιο σημαντικούς πρώιμους δείκτες της άνοιας και της νόσου του Πάρκινσον», είπε ο Chen. «Είναι ενδιαφέρον ότι νέα δεδομένα δείχνουν ότι η απώλεια όσφρησης μπορεί να έχει πιο σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των ηλικιωμένων, όπως αυξημένο κίνδυνο θανάτου, πνευμονίας και σωματικής αδυναμίας».
Η απώλεια όσφρησης μπορεί επίσης να σχετίζεται με την καρδιαγγειακή υγεία, πρόσθεσε η Keran Chamberlin, ερευνήτρια διδακτορικού στην επιδημιολογία στο Michigan State University και πρώτη συγγραφέας αυτής της μελέτης.
«Για παράδειγμα, προκαταρκτικά δεδομένα έδειξαν ότι καρδιαγγειακές αλλαγές μπορεί να επηρεάσουν την αίσθηση της όσφρησης των ηλικιωμένων», εξήγησε η Chamberlin. «Από την άλλη πλευρά, μπορούμε να υποθέσουμε ότι η απώλεια όσφρησης μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη διατροφική πρόσληψη, τη διάθεση και τις καθημερινές δραστηριότητες κάποιου, γεγονός που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την καρδιαγγειακή υγεία με την πάροδο του χρόνου. Αυτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την καρδιακή ανεπάρκεια».
«Καθώς η καρδιακή ανεπάρκεια είναι ένα προχωρημένο σύνδρομο με πολλές πτυχές, η εξέλιξή της μπορεί να επιδεινωθεί από την αυξημένη ευπάθεια», πρόσθεσε. «Επομένως, η απώλεια όσφρησης μπορεί να σχετίζεται με την καρδιαγγειακή υγεία ως δείκτης, παράγοντας ή και τα δύο».
Η απώλεια όσφρησης αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας κατά 30%
Για αυτή τη μελέτη, οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από περίπου 2.500 άτομα στην μελέτη Health ABC του Εθνικού Ινστιτούτου Γήρανσης. Οι συμμετέχοντες που εγγράφηκαν αρχικά σε αυτή τη μελέτη το 1997 και το 1998 ήταν υγιείς ηλικιωμένοι ενήλικες ηλικίας 70 έως 79 ετών.
Οι συμμετέχοντες στη μελέτη παρακολουθήθηκαν ξεκινώντας από τη στιγμή που ελέγχθηκε η όσφρησή τους σε μια κλινική επίσκεψη το 1999 ή το 2000 για έως και 12 χρόνια ή μέχρι να εμφανίσουν καρδιαγγειακό επεισόδιο ή να αποβιώσουν.
Οι επιστήμονες ανέλυσαν τα δεδομένα για να δουν αν μπορούσαν να βρουν κάποια σύνδεση μεταξύ της απώλειας της όσφρησης και των καρδιαγγειακών παθήσεων, όπως καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό επεισόδιο, στηθάγχη ή θάνατο από στεφανιαία νόσο.
Στο τέλος της μελέτης, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι συμμετέχοντες με απώλεια όσφρησης είχαν περίπου 30% αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν καρδιακή ανεπάρκεια σε σύγκριση με εκείνους που δεν έχασαν την όσφρησή τους.
«Λαμβάνοντας υπόψη όσα συζητήσαμε σχετικά με τις πιθανές συνδέσεις μεταξύ της απώλειας όσφρησης και της καρδιαγγειακής υγείας, δεν μας εκπλήσσει εντελώς το εύρημά μας», δήλωσε ο Chen.
Καμία σχέση μεταξύ απώλειας όσφρησης και καρδιακής νόσου ή εγκεφαλικού
Μια νέα μελέτη διαπίστωσε ότι η απώλεια της όσφρησης μπορεί να προβλέπει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακής ανεπάρκειας, αλλά δεν βρήκε σχέση με άλλες μορφές καρδιακών παθήσεων, όπως η στεφανιαία νόσος ή το εγκεφαλικό επεισόδιο. Οι συγγραφείς της μελέτης ανέφεραν επίσης ότι δεν βρήκαν καμία σχέση μεταξύ της απώλειας όσφρησης και της στεφανιαίας νόσου ή του εγκεφαλικού επεισοδίου.
«Είμαστε λίγο έκπληκτοι από το γεγονός ότι εντοπίσαμε αυτή τη σύνδεση μόνο για την καρδιακή ανεπάρκεια, αλλά όχι για τη στεφανιαία νόσο ή το εγκεφαλικό επεισόδιο», δήλωσε η Chamberlin. «Ομολογουμένως, δεν έχουμε μια καλή εξήγηση για αυτό. Ωστόσο, σε σύγκριση με τη στεφανιαία νόσο ή το εγκεφαλικό επεισόδιο, η καρδιακή ανεπάρκεια είναι ένα πιο σύνθετο και προχωρημένο σύνδρομο με δομική ή λειτουργική καρδιακή ανωμαλία», είπε.
«Εκτός από την αθηροσκλήρωση, άλλοι στρεσογόνοι παράγοντες του μυοκαρδίου μπορούν επίσης να προκαλέσουν καρδιακή ανεπάρκεια», πρόσθεσε. «Η απώλεια όσφρησης μπορεί να σημαίνει μεγαλύτερη ευπάθεια σε στρεσογόνους παράγοντες του μυοκαρδίου πέρα από την αθηροσκλήρωση. Ωστόσο, τα ευρήματά μας είναι προκαταρκτικά, περιμένουν επιβεβαίωση».
Απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να επιβεβαιωθούν τα ευρήματα
Πρέπει οι αναγνώστες να ανησυχούν για πιθανά καρδιαγγειακά προβλήματα εάν παρατηρήσουν αλλαγές στην όσφρηση; Ο Dr. Chen δήλωσε ότι, σε αυτό το στάδιο, το ευρύ κοινό πρέπει να καταλάβει ότι τα ευρήματα είναι προκαταρκτικά. «Χρειαζόμαστε περαιτέρω αξιολόγηση του πιθανού ρόλου της όσφρησης ως δείκτη καρδιακής ανεπάρκειας, καθώς και εγκεφαλικού επεισοδίου και στεφανιαίας νόσου», τόνισε ο ειδικός.
«Ελπίζουμε ότι αυτή η μελέτη θα οδηγήσει σε μια σειρά ερευνών σχετικά με την όσφρηση και την καρδιαγγειακή υγεία και θα παρέχει στο κοινό ενημερωμένες στρατηγικές για την προστασία της καρδιαγγειακής υγείας», δήλωσε ο Dr. Chen.
«Το επόμενο βήμα μας είναι να ερευνήσουμε περαιτέρω αυτό το θέμα σε διαφορετικούς πληθυσμούς», πρόσθεσε η Dr. Chamberlin. «Εάν τα ευρήματα επιβεβαιωθούν από εμάς και άλλους, θα πρέπει να διερευνήσουμε τους υποκείμενους μηχανισμούς που συνδέουν την απώλεια όσφρησης με την καρδιαγγειακή υγεία».
Η σύνδεση μεταξύ απώλειας όσφρησης και καρδιακής ανεπάρκειας προκαλεί έκπληξη
Μετά την ανασκόπηση αυτής της μελέτης, ο Dr. Cheng-Han Chen, επεμβατικός καρδιολόγος και διευθυντής του Προγράμματος Διαρθρωτικής Καρδιάς στο MemorialCare Saddleback Medical Center στην Καλιφόρνια, δήλωσε ότι βρήκε τα αποτελέσματα εκπληκτικά, καθώς η όσφρηση δεν είναι κάτι που συνδέουμε συνήθως με την καρδιακή λειτουργία.
«Βάσει των γνώσεων μας για την καρδιακή ανεπάρκεια και τη λειτουργία της καρδιάς, δεν είναι σαφές γιατί θα υπήρχε σύνδεση με την αίσθηση της όσφρησης», τόνισε ο καρδιολόγος.
«Αυτή η συσχέτιση που βρέθηκε στην έρευνα μπορεί απλά να οφείλεται στη γήρανση του σώματος που αναπτύσσει και τις δύο παθήσεις ταυτόχρονα. Μελλοντική έρευνα σε αυτόν τον τομέα θα πρέπει να επικεντρωθεί στην επικύρωση μιας σχέσης μεταξύ της όσφρησης και της καρδιακής ανεπάρκειας με μεγαλύτερες μελέτες, κατά προτίμηση με διαχρονική αξιολόγηση της όσφρησης. Επιπλέον, θα πρέπει να μελετηθούν οι πιθανοί υποκείμενοι μηχανισμοί για μια τέτοια σύνδεση», συμβούλεψε.
«Καθώς η καρδιακή ανεπάρκεια αποτελεί σημαντική αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας στον πληθυσμό, ο εντοπισμός παραγόντων που προβλέπουν καρδιακή ανεπάρκεια θα μας επιτρέψει να κάνουμε καλύτερη διάγνωση, να παρέμβουμε και ενδεχομένως να προλάβουμε τη νέα καρδιακή ανεπάρκεια στους ασθενείς», πρόσθεσε ο καρδιολόγος.
Είναι καρδιακή ανεπάρκεια ή απλώς φυσική γήρανση;
Ο Dr. Richard Wright, πιστοποιημένος καρδιολόγος στο Providence Saint John’s Health Center στη Santa Monica, CA, μίλησε σχετικά με αυτή τη μελέτη. Ανέφερε ότι βρήκε την πιθανότητα πρόβλεψης της καρδιακής ανεπάρκειας μέσω της μειωμένης όσφρησης ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, προκλητική και σημαντική. «Οποιοδήποτε απλό κριτήριο για την πρόβλεψη της μελλοντικής ανάπτυξης καρδιακής ανεπάρκειας θα ήταν κλινικά ευπρόσδεκτο», δήλωσε ο Dr. Wright.
«Ωστόσο, όπως και πολλές άλλες μελέτες, η τρέχουσα ανάλυση θέτει περισσότερα ερωτήματα παρά απαντήσεις. Επειδή η εξασθένιση της όσφρησης συνδέεται στενά με τη γήρανση, όπως και την καρδιακή ανεπάρκεια, η πιο απλή ερμηνεία αυτών των αποτελεσμάτων είναι ότι ορισμένα άτομα γερνούν με ταχύτερο ρυθμό από άλλα. Αυτοί οι άνθρωποι μπορεί να χάσουν την όσφρησή τους και τη λειτουργία της καρδιάς τους με ταχύτερο ρυθμό από άλλους, επομένως ο συσχετισμός αυτών των δύο κλινικών καταστάσεων μπορεί απλά να οφείλεται σε διαφορετικούς ρυθμούς γήρανσης, με παρόμοιο τρόπο όπως ασπρίζουν τα μαλλιά», είπε ο Dr. Richard Wright.
«Αυτή η σύνδεση χρειάζεται περαιτέρω έρευνα χρησιμοποιώντας κλινικά δεδομένα που συσχετίζουν τον τύπο καρδιακής ανεπάρκειας, τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται και μια πιο εκτεταμένη εξέταση των παραγόντων που επηρεάζουν την υγεία για να κατανοήσουμε πραγματικά εάν η καρδιακή ανεπάρκεια προκαλεί ή απλώς σχετίζεται με τη δυσλειτουργία της όσφρησης», πρόσθεσε.