Η ορθογραφία των ονομάτων είναι συχνά πηγή διαφωνιών και παρανοήσεων στην ελληνική γλώσσα.
Συγκεκριμένες γραφές επικράτησαν σε ονόματα όπως το “Χρήστος” αντί για “Χρίστος” και το “Μανώλης” αντί για “Μανόλης” λόγω συνήθειας ή παρερμηνείας της ετυμολογίας, και πολλοί συνεχίζουν να τις προτιμούν, ακόμα κι αν είναι εσφαλμένες.
Παρά τις προσπάθειες γλωσσολόγων να επαναφέρουν τη σωστή γραφή, οι λανθασμένες μορφές επιμένουν, καθώς πολλοί τις βλέπουν πλέον ως παραδοσιακές.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Εκκλησίας, που συχνά χρησιμοποιεί το όνομα “Χρήστος”, παρότι το “Χρίστος” συνδέεται άμεσα με τη χριστιανική παράδοση και ετυμολογία. Ακόμη και μετά από αιτιολογημένες διορθώσεις, η δημόσια χρήση των λανθασμένων μορφών συνεχίζει να διχάζει, επιδεικνύοντας τη δύναμη της συνήθειας και της γραφειοκρατικής αδράνειας στην ελληνική γλώσσα.
H σωστή γραφή του ονόματος “Μανόλης” υποστηρίζεται ότι η πιο απλή και λογική μορφή είναι με “ο” αντί για “ω”. Το όνομα προέρχεται από το εβραϊκό “Εμμανουήλ” και δεν έχει ελληνικές ρίζες, συνεπώς δεν απαιτείται ιστορική ορθογραφία. Πολλοί επιστήμονες και διανοούμενοι, όπως ο Μανόλης Τριανταφυλλίδης, έγραφαν το όνομά τους με “ο”. Οι αντιρρήσεις για τη γραφή με “ω” βασίζονται σε παρερμηνείες, καθώς στη νεοελληνική δεν υπάρχουν πλέον μακρά και βραχέα φωνήεντα.
Εξάλλουν αναφέρονται δύο Βυζαντινοί αυτοκράτορες με το όνομα “Μανουήλ”: ο Μανουήλ Α’ Κομνηνός και ο Μανουήλ Β’ Παλαιολόγος. Έτσι, ο εξελληνισμός του ονόματος είναι φυσικός και το “Μανουήλης” μετεξελίχθηκε στο “Μανόλης”. Επίσης, το “μανολάτο” ήταν νόμισμα με την εικόνα του Μανουήλ Α’. Δεδομένου ότι το όνομα δεν έχει ελληνικές ρίζες, δεν απαιτεί σύνθετη ιστορική γραφή και προτείνεται η απλούστερη μορφή “Μανόλης”.
Το όνομα “Χρίστος” έχει στενή σχέση με τη λέξη “Χριστός” (που σημαίνει “ο χρισμένος”), ενώ το “Χρήστος” σημαίνει “ενάρετος” και είναι σπανιότερο. Ετυμολογικά, η σωστή γραφή είναι με “ι”, καθώς υποδηλώνει τη χριστιανική καταγωγή του ονόματος. Ωστόσο, η χρήση του “η” προέκυψε από παρεξηγήσεις και κοινωνικές συνήθειες, που λανθασμένα μονιμοποιήθηκαν στα έγγραφα.
Το όνομα “Χρίστος” προέρχεται ξεκάθαρα από το “Χριστός” (δηλαδή “αυτός που έχει λάβει θεία χρίση”), και όχι από το αρχαίο όνομα “Χρήστος” ή τη λέξη «χρηστός» που θα σημαίνει ο ενάρετος. Όπως το όνομα Δημήτριος συνδέεται με τον Άγιο Δημήτριο, και το όνομα Μάρκος με τον Άγιο Μάρκο τον Ευαγγελιστή, έτσι και το “Χρίστος” σχετίζεται με τη χριστιανική παράδοση.
Ομοίως, το θηλυκό “Χριστίνα” διατηρεί το “ι”, αντί για “η”, παραπέμποντας στο “Χρίστος”. Δε θα δεχόμασταν το όνομα Χρηστίνα, απλά γιατί κάποιοι το έγραφαν λάθος μερικές δεκαετίες πριν. Αντίστοιχα και στη Δυτική Εκκλησία γράφεται με “i” (Cristina) και όχι με “e”, δηλαδή Crestina.
Αν και αυτά τα λάθη φαίνονται μικρά, η σωστή γραφή αποκαθιστά την ιστορική και γλωσσική αλήθεια.
Πηγή: menshouse