Ο τρόπος με τον οποίο βλέπουμε τον εαυτό μας, η αυτό-αντίληψή μας, μοιραία επηρεάζει και τη συμπεριφορά μας προς τους άλλους.
Οι άνθρωποι που είναι ευχαριστημένοι με τον εαυτό τους και την πορεία της ζωής τους, μπορούν να χαίρονται πραγματικά με τις επιτυχίες των άλλων.
Όταν, αντίθετα, κάποιος δεν έχει καταφέρει όσα θα ήθελε στη ζωή του, μπορεί να αισθάνεται την ανάγκη να υποβαθμίζει τους άλλους, στην προσπάθειά του να αισθανθεί καλύτερα. Πρόκειται για τη συμπεριφορά που είναι γνωστή ως «κόμπλεξ ανωτερότητας».
«Το κόμπλεξ ανωτερότητας, είναι ένας ψυχολογικός μηχανισμός άμυνας», εξηγούν οι ειδικοί. Όταν κάποιος άνθρωπος, συμπεριφέρεται σαν να είναι ανώτερος από κάποιον άλλον, το κάνει επειδή τον αντιλαμβάνεται ως πιθανό κίνδυνο.
Φοβούνται δηλαδή, οι άνθρωποι με σύμπλεγμα ανωτερότητας, ότι οι άλλοι θα ανακαλύψουν τις ανεπάρκειές τους και αυτό τους παρωθεί να φέρονται με τρόπο ώστε να δείχνουν «καλύτεροι» απ’ τους άλλους.
Οι ειδικοί εξηγούν ότι, η συμπεριφορά αυτή αρχίζει να παρατηρείται ανάμεσα στα πέντε και τα δώδεκα έτη της ζωής. Σ’ αυτό το στάδιο της ανάπτυξης, το παιδί αναζητά αποδοχή και επιβεβαίωση. Αν, κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής, το ζήτημα δεν αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά, το άτομο πιθανόν ν’ αποκτήσει μια αίσθηση κατωτερότητας, το γνωστό «κόμπλεξ κατωτερότητας».
Στην πραγματικότητα δηλαδή, το κόμπλεξ ανωτερότητας, εκφράζεται ως κόμπλεξ ανωτερότητας.
Οι άνθρωποι με κόμπλεξ ανωτερότητας, πασχίζουν ν’ αναπληρώσουν όσα τους λείπουν, συχνά μέσα από συμπεριφορές οι οποίες πληγώνουν τους άλλους. «Οι συναισθηματικά και ψυχικά υγιείς άνθρωποι, δεν ενεργούν με τρόπο που να πληγώνει τους άλλους. Όταν κάποιος φέρεται με τρόπο που πονάει και υποτιμά τους άλλους, είναι επειδή ο ίδιος υποφέρει συναισθηματικά».
Τα 8 σημάδια που μαρτυρούν ότι κάποιος άνθρωπος έχει κόμπλεξ ανωτερότητας
- Αναζητούν διαρκώς επιβεβαίωση
- Δεν αναλαμβάνουν την ευθύνη των πράξεών τους
- Συγκρίνουν πολύ τον εαυτό τους με τους άλλους
- Είναι κυκλοθυμικοί
- Νομίζουν ότι όλα περιστρέφονται γύρω απ’ τον εαυτό τους
- Έχουν υπερβολικές αξιώσεις
- Θέλουν να έχουν τα πράγματα υπό τον έλεγχό τους
- Προσβάλλονται εύκολα και δεν δέχονται κριτική
Πώς εκδηλώνονται οι 8 χαρακτηριστικές συμπεριφορές των ανθρώπων με κόμπλεξ ανωτερότητας
Αναζητούν διαρκώς επιβεβαίωση
Οι άνθρωποι που έχουν κόμπλεξ ανωτερότητας, έχουν ανάγκη να βασίσουν την αυτό-εκτίμησή τους σε εξωτερικές πηγές. Νιώθουν αρκετοί, ή ότι αξίζουν, μόνο όταν τους το λένε οι άλλοι.
Σύμφωνα με τη γνώμη των ψυχολόγων «υπερβάλλουν με την περιγραφή των κατορθωμάτων τους επειδή δεν πείθουν τον εαυτό τους ότι αξίζουν ή ότι πράγματι έχουν κατορθώσει πράγματα στη ζωή τους».
Δυστυχώς όμως, ακόμη και ένα επαινετικό σχόλιο δεν αρκεί για να τους πείσει. Έτσι, δεν είναι ποτέ ευχαριστημένοι με τον εαυτό τους.
Δεν αναλαμβάνουν την ευθύνη των πράξεών τους
Οι άνθρωποι που συμπεριφέρονται λες και είναι ανώτεροι από τους άλλους δεν αναλαμβάνου την ευθύνη της κακής τους συμπεριφοράς. Σύμφωνα με την ψυχολογία, θεωρούν ότι εκείνοι έχουν πάντα δίκιο, και δεν αποδέχονται τις απόψεις των άλλων.
Δεν αποκλείεται, σε μια αντιπαράθεση να γίνουν επιθετικοί. Όσοι δεν είναι άνετοι και ευχαριστημένοι με τον εαυτό τους, προσπαθούν να κρυφτούν πίσω από ένα προσωπείο τελειότητας.
Η ανάληψη της ευθύνης για τα λάθη μας είναι ωστόσο η απόδειξη ότι έχουμε επίγνωση ότι κανείς δεν είναι τέλειος.
Συγκρίνουν πολύ τον εαυτό τους με τους άλλους
Η σύγκριση με τους άλλους ανθρώπους είναι κομμάτι της ανθρώπινης φύσης.
Όμως, όσοι έχουν κόμπλεξ κατωτερότητας, συγκρίνουν διαρκώς τον εαυτό τους με τους άλλους, αφού το αίσθημα της προσωπικής τους αξίας εξαρτάται κυρίως από το τη γνώμη των άλλων.
Τα άτομα αυτά μπορεί να δείχνουν συγκαταβατικά, αλλά αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο προσπαθούν να κρύψουν τα συναισθήματα της ανασφάλειας και της κατωτερότητας.
Αν τύχει και κάποιος τους κάνει να νιώσουν ότι δεν είναι καλοί σε κάτι, το πιο πιθανό είναι να γίνουν αμυντικοί και να φερθούν σαν να είναι καλύτεροι απ’ όλους.
Είναι κυκλοθυμικοί
Η συμπεριφορά των ανθρώπων με κόμπλεξ ανωτερότητας είναι συχνά απρόβλεπτη. Μπορεί με ορισμένους να είναι μια χαρά, ενώ με άλλους, η συμπεριφορά τους μπορεί να είναι απαίσια.
«Το κόμπλεξ ανωτερότητας συχνά κάνει κάποιον να νιώθει ότι είναι το επίκεντρο της προσοχής, κάτι που πυροδοτεί την κυκλοθυμία τους», εξηγούν οι ειδικοί.
Ως εκ τούτου, είναι δύσκολο να προβλέψεις τη συμπεριφορά και τις αντιδράσεις τους.
Νομίζουν ότι όλα περιστρέφονται γύρω απ’ τον εαυτό τους
Οι άνθρωποι με κόμπλεξ ανωτερότητας είναι εγωκεντρικοί. Φέρονται στους άλλους με τρόπο που δείχνει ότι τα ξέρουν όλα. Μπορεί δε, να υποβαθμίζουν τα κατορθώματα των άλλων, τονίζοντας τα δικά τους.
Αν για παράδειγμα ένας συνάδελφός τους κάνει μια εξαιρετική παρουσίαση, ο άνθρωπος με το κόμπλεξ ανωτερότητας, μπορεί να πει «καλό ήταν, αλλά στη δική μου παρουσίαση δεν διέκοψε κανείς».
Έχουν υπερβολικές αξιώσεις
Το κόμπλεξ ανωτερότητας είναι ένας τρόπος να εγείρεις αξιώσεις, πληροφορούν οι ψυχολόγοι. «Αυτός ο τύπος ανθρώπου θεωρεί ότι όλοι οι άλλοι είναι κατώτεροι απ’ αυτόν».
Ο συγκεκριμένος τρόπος σκέψης ανάγεται στα παιδικά χρόνια, όπου πιθανόν να τους έκαναν να θεωρούν ότι μπορούν να φέρονται στους άλλους όπως θέλουν.
Θέλουν να έχουν τα πράγματα υπό τον έλεγχό τους
Αν τύχει και φερθείτε σε κάποιο άτομο με κόμπλεξ ανωτερότητας με τρόπο που δεν του αρέσει, θα αντιδράσει με κακία. Οι άνθρωποι με συμπλέγματα, θέλουν να έχουν πάντα δίκιο και τους αρέσει να έχουν τα πάντα υπό τον έλεγχό τους.
Όταν κάποιος δεν φερθεί σύμφωνα με τον τρόπο που θέλουν, θυμώνουν. Σύμφωνα με τους ειδικούς, μπορεί να καβγαδίσουν από ασήμαντες αφορμές και μάλλον, δεν διέπονται από ομαδικό πνεύμα.
Οι άνθρωποι που έχουν κόμπλεξ ανωτερότητας επιδιώκουν ηγετικές θέσεις, καθώς έτσι μπορούν να ικανοποιούν την ανάγκη τους για επιβεβαίωση.
Προσβάλλονται εύκολα και δεν δέχονται κριτική
Δεν μας προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι, άνθρωποι με σύμπλεγμα ανωτερότητας δεν είναι δεκτικοί σε τίποτα άλλο πέρα από επαίνους και θετικά σχόλια.
Οι ψυχολόγοι εξηγούν ότι, αν λάβουν ουδέτερα σχόλια, μπορεί να νιώσουν ότι τους κατακρίνετε. «Τα άτομα με κόμπλεξ ανωτερότητας, συνήθως δεν λάμβαναν από τους γονείς τους επιβεβαίωση ότι αξίζουν γι’ αυτό που είναι, αλλά μόνο όταν τα κατάφερναν καλύτερα απ’ τους άλλους».
Στην ενήλικη ζωή τους, επαναλαμβάνουν, ασυνείδητα, την ίδια δυναμική που ανέπτυξαν ως παιδιά.
Tip: Το κόμπλεξ ανωτερότητας δεν σημαίνει αυτόματα ότι κάποιος είναι κακός άνθρωπος. Σύμφωνα με τους ειδικούς μάλιστα, το κόμπλεξ ανωτερότητας είναι αποτέλεσμα συναισθηματικού πόνου.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να είναι μια αποτελεσματική λύση, βοηθώντας τους να διαχειριστούν τα συναισθήματα της κατωτερότητας, ώστε να μην χρειάζεται να συμπεριφέρονται με τρόπους που πληγώνουν τον εαυτό τους ή τους άλλους.
Αυτά τα συναισθήματα, είναι δυνατόν να ξεπεραστούν, αρκεί να υπάρχει διάθεση για ενδοσκόπηση και αποφασιστικότητα για ουσιαστικές, εσωτερικές αλλαγές.