Γνωρίζετε ότι η Σχολή και τα σπήλαια, που δίδαξε ο Αριστοτέλης τον Αλέξανδρο, βρίσκονται στη Νάουσα και μάλιστα πλέον μπορούμε να νιώσουμε με μια επίσκεψη το περιβάλλον και τις συνθήκες της εποχής;
Η Σχολή που δίδαξε ο Αριστοτέλης, στη Νάουσα
Το 343 / 2 π.Χ. ο βασιλιάς Φίλιππος της Μακεδονίας προσκαλεί τον φιλόσοφο Αριστοτέλη στη Μίεζα για να αναλάβει την εποπτεία της αγωγής του δεκατριάχρονου τότε Αλέξανδρου.
Ο μεγάλος στοχαστής, επιστήμονας και φιλόσοφος Αριστοτέλης που έμελλε να αναδειχτεί στη μεγαλύτερη παγκόσμια πνευματική φυσιογνωμία, δεν είχε ακόμη αποκτήσει εκείνη την εποχή ξεχωριστή φήμη, αλλά το όνομάτου ήταν ήδη διακεκριμένο στην Αθήνα και αλλού.
Η «Σχολή» όπως την ονομάζει ο Πλούταρχος, ιδρύθηκε στο Νυμφαίο, ιερό αφιερωμένο στις Νύμφες ων νερών κοντά στην πόλη Μίεζα, σ’ ένα τοπίο μαγευτικό, με οργιώδη βλάστηση και φυσικές πηγές που διατηρεί και σήμερα των ειδυλλιακό του χαρακτήρα.
Ανάμεσα σε δύο φυσικά σπήλαια λαξεύτηκε κάθετα ο βράχος, προστέθηκε μία ιωνική κιονοστοιχία και δημιουργήθηκε μία στεγασμένη στοά σε σχήμα Γ.
Ο χώρος που καταλαμβάνει το Νυμφαίο, δηλαδή το ιερό το αφιερωμένο στις Νύμφες, είναι ένα πολύ εντυπωσιακό φυσικό τοπίο, όπου τα αρχαία λείψανα – ο τοιχοβάτης μιας διώροφης στοάς με ιωνικούς κίονες σε σχήμα Π – συνδυαζόμενα με τρεις φυσικές σπηλιές που υπάρχουν εκεί, αποτελούν τον κύριο χώρο της σχολής.
Η κάθετη επιφάνεια του βράχου, όπου φαίνονται οι οπές για τη στήριξη των δοκαριών της στέγης, αποτελούσε το πίσω μέρος της σκιερής στοάς, που χτίστηκε τότε (350 π.Χ. και μετά), όπου δίδασκε ο Αριστοτέλης «τον ηθικόν και πολιτικόν λόγον (Πλούταρχος VII, 668) στους νεαρούς βλαστούς των Μακεδόνων ευγενών.
Στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Βέροιας υπάρχουν κεραμίδες και πήλινες σίμες από τη στέγη της στοάς. Το τοπίο όπου ο Δάσκαλος περιδιάβαζε με τους μαθητές του στα παρόχθια, γεμάτα από πυκνή βλάστηση μονοπάτια, ενώ γύρω τους ανάβλυζαν από τις πηγές και κυλούσαν ήρεμα δροσερά ρυάκια, συμπληρώνεται λίγο πιο πέρα με ένα ακόμη μεγαλύτερο σπήλαιο, με δύο λαξευμένες εισόδους, και σαφή λατρευτική χρήση.
Ο Αλέξανδρος μαζί με έναν εκλεκτό κύκλο μαθητών από γόνους ευγενών μακεδονικών οικογενειών παρέμεινε στη Σχολή για 2 χρόνια. Εδώ στους υπόσκιους περιπάτους και στις λίθινες έδρες που αναφέρει ο Πλούταρχος, ο μελλοντικός κοσμοκράτορας μυήθηκε στη φιλοσοφία και την ποίηση, στα μαθηματικά και στις φυσικές επιστήμες και γνωρίζουμε πως το αντίγραφο της Ιλιάδας που χάρισε ο Αριστοτέλης στον μαθητή του με ιδιόχειρη αφιέρωση τον συντρόφεψε μέχρι το τέλος της ζωής του και στάθηκε ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης.
Το 340 π.Χ. ο δεκαεξάχρονος μαθητής διακόπτει την παραμονή του στη Σχολή και γυρίζει στην Πέλλα για να ασκήσει τα καθήκοντα του αντιβασιλέα όσο ο πατέρας του λείπει στην Πέρινθο και στο Βυζάντιο.
Παρά το σύντομο χρονικό διάστημα λειτουργίας της Σχολής ο δεσμός που θα τον συνδέσει με τον δάσκαλό του θα μείνει για πάντα ισχυρός, όπως ισχυρή θα είναι και η επίδραση της αριστοτελικής σκέψης στην παιδεία του, τη φιλοσοφία ζωής για την ηθική και την πολιτική αλλά και τη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του, μια από τις πιο γοητευτικές προσωπικότητες του αρχαίου κόσμου.
Φωτογραφίες: Δημήτρης Συμεωνίδης
[tac]