Αρκετοί πολιτισμοί ορκίζονται στα οφέλη ενός ζεστού μπάνιου, αλλά μόλις πρόσφατα άρχισε να ασχολείται και η επιστήμη με το πως η παθητική ζέστη μπορεί να κάνει καλό στην υγεία.
Το πανεπιστήμιο του Loughborough διερεύνησε την επίδραση ενός ζεστού μπάνιου στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα και της ενέργειας που δαπανάται. Για την έρευνα χρησιμοποίησαν 14 άντρες, οι οποίοι έπρεπε είτε να κάνουν μπάνιο για μια ώρα με ζεστό νερό (40 βαθμούς κελσίου), είτε να κάνουν ποδήλατο για μια ώρα. Στη συνέχεια, μέτρησαν πόσες θερμίδες έκαψαν οι άντρες σε κάθε διαδικασία. Επίσης, μέτρησαν το σάκχαρο στο αίμα τους για 24 ώρες μετά τη δοκιμή.
Όσοι έκαναν ποδήλατο, έκαψαν περισσότερες θερμίδες από όσους έκαναν ζεστό μπάνιο, αλλά η μια ώρα ώρα ζεστού μπάνιου έκαιγε τις ίδιες θερμίδες με μισή ώρα ποδηλάτου (περίπου 140 θερμίδες). Το σάκχαρο στο αίμα και στις 2 διαδικασίες ήταν παρόμοιο, αλλά το μεγαλύτερο επίπεδο σακχάρου μετά το φαγητό, ήταν 10% χαμηλότερο όταν οι άντρες έκαναν μπάνιο σε σύγκριση με το όταν έκαναν ποδήλατο.
Επίσης, οι αλλαγές στη φλεγμονώδη απόκριση ήταν παρόμοιες μετά την ακόλουθη άσκηση. Η αντι-φλεγμονώδης απόκριση στην άσκηση είναι σημαντική, καθώς μας βοηθάει να προστατευτούμε από μολύνσεις και ασθένειες, αλλά η χρόνια φλεγμονή σχετίζεται με μειωμένη ικανότητα στην καταπολέμηση των ασθενειών. Αυτό υποδηλώνει ότι η επαναλαμβανόμενη παθητική θέρμανση μπορεί να συνεισφέρει στη μείωση της χρόνιας φλεγμονής, η οποία είναι συχνά παρούσα σε μακροχρόνιες ασθένειες, όπως ο διαβήτης τύπου 2.
Συναρπαστικά νέα στον τομέα της έρευνας
Η παθητική θέρμανση για την ανθρώπινη υγεία είναι ένα σχετικά νέο πεδίο έρευνας, αλλά έχουν προκύψει συναρπαστικά αποτελέσματα τα τελευταία χρόνια.
Μια έρευνα από τη Φινλανδία που δημοσιεύτηκε το 2015, υποστηρίζει ότι τα συχνά μπάνια σε σάουνα μπορούν να μειώσουν τις πιθανότητες καρδιακού ή εγκεφαλικού επεισοδίου – τουλάχιστον στους άντρες. Η ιδέα ότι η παθητική θέρμανση μπορεί να βελτιώσει την καρδιαγγειακή λειτουργία, έλαβε περαιτέρω υποστήριξη όταν το Πανεπιστήμιο του Όρεγκον δημοσίευσε μια έρευνα την επόμενη χρονιά, που υποστήριζε ότι τα καυτά μπάνια μπορούν να μειώσουν την αρτηριακή πίεση.
TOMO/Shutterstock.com
Σε μια δεύτερη μελέτη, η ίδια ομάδα εξέτασε το μηχανισμό που ευθύνεται γι’ αυτές τις βελτιώσεις. Βρήκαν ότι η παθητική θέρμανση αύξανε τα επίπεδα του μονοξειδίου του αζώτου, ένα μόριο που διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία και μειώνει την αρτηριακή πίεση. Αυτό έχει επιπτώσεις στη θεραπεία της υψηλής αρτηριακής πίεσης και της περιφερειακής κυκλοφορίας σε άτομα με διαβήτη τύπου 2. Καθώς ο διαβήτης τύπου 2 συνδέεται με μείωση του νιτρικού οξέος, η παθητική θέρμανση μπορεί να βοηθήσει στην αποκατάσταση του νιτρικού οξέος και της μείωσης της αρτηριακής πίεσης.
Για να εδραιωθεί η επίδραση της παθητικής θέρμανσης στο σώμα, μια άλλη έρευνα συνέκρινε την ένταση της θέρμανσης από καθίζηση σε νερό, με το τρέξιμο σε διάδρομο. Η καθίζηση στο νερό οδήγησε σε μεγαλύτερη αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος σε σύγκριση με την άσκηση, καθώς και σε μεγαλύτερη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, καθώς η μειωμένη αρτηριακή πίεση είναι συνδεδεμένη με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών προβλημάτων. Αυτή η μελέτη δείχνει τα πολλά υποσχόμενα οφέλη της παθητικής θέρμανσης.
Πρωτεΐνες θερμικού σοκ
Μελέτες που χρησιμοποίησαν ζώα ίσως έχουν προσδιορίσει τον τρόπο που η θέρμανση επηρεάζει την υγεία μας. Αυτές οι μελέτες υποστηρίζουν ότι ένας από τους βασικούς ρυθμιστές του ελέγχου του σακχάρου στο αίμα, μπορεί να είναι οι πρωτεΐνες θερμικού σοκ.
Οι πρωτεΐνες θερμικού σοκ είναι μόρια που γίνονται από όλα τα κύτταρα του ανθρώπινου σώματος, ως απάντηση στα άγχη. Τα επίπεδά τους αυξάνονται μετά την άσκηση και τα καυτά μπάνια. Μακροπρόθεσμα, τα αυξημένα επίπεδα αυτών των πρωτεϊνών μπορεί να βοηθήσουν στη λειτουργία της ινσουλίνης και να βελτιώσουν τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα.