Ένα συγκινητικό άρθρο του David G. Allan, διευθυντή σύνταξης του CNN Health, Wellness and Parenting για τη ζωή του ως παιδί μονογονεϊκής οικογένειας.
Της Φωτεινής Λαμπρίδη
Για το https://tvxs.gr
«Περίπου 24 εκατομμύρια, ή το ένα τρίτο όλων των παιδιών στην Αμερική ηλικίας κάτω των 18 ετών, ζουν με έναν άγαμο γονέα, σύμφωνα με έρευνα της Pew Research Center. Και στο 81% αυτών των μονογονεϊκών σπιτιών επικεφαλής είναι μια μαμά.
Αυτό είναι μια αυξανόμενη τάση από τα τέλη της δεκαετίας του 1960. Ο αριθμός των παιδιών που γεννιούνται κατά κύριο λόγο μόνες μητέρες έχει υπερδιπλασιαστεί στο διάστημα 1968 – 2017.
Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι μεγάλωσα στη μέση αυτής της περιόδου, στη δεκαετία του 1970 και στη δεκαετία του ’80, όταν τα διαζύγια άρχισαν να αυξάνονται και το Κράμερ εναντίον Κράμερ έμοιαζε με ντοκυμαντέρ της παιδικής μας ηλικίας ομολογώ, πως ντρεπόμουν που μεγάλωνα μόνο με έναν γονέα, την μητέρα μου.
Στη διάρκεια των 12 χρόνων που πήγαινα στο καθολικό σχολείο μου, ήμουν ο μόνος που ζούσε με έναν γονέα. Ήμουν επίσης, το φτωχότερο παιδί στο σχολείο μου, καθώς στο σπίτι δεν έμπαιναν δύο εισοδήματα. Υπήρξαν χρόνια που ζούσαμε με κουπόνια γιατί η μητέρα μου δούλευε πολλές δουλειές ταυτόχρονα.
Όπως και τα περισσότερα παιδιά, δεν ήθελα να διαφέρω. Ήθελα να είμαι “κανονικός”. «Γιατί δεν μπορούμε απλά να είμαστε φυσιολογικοί;», έλεγα συχνά στη μαμά μου.
Ένιωθα αμηχανία όταν χαλούσε το αυτοκίνητό μας, ντροπή που δεν είχαμε ελπίδα να πάμε πουθενά για διακοπές. Επίσης για το ότι δεν φορούσα ρούχα – φίρμες (ευχαριστώ τον Θεό για τις σχολικές στολές κι ας μας χαλούσαν σε μεγάλο βαθμό το παιχνίδι). Ντρεπόμουν που δεν είχα βιντεοπαιχνίδια. ή καλωδιακή τηλεόραση, ή οτιδήποτε άλλο είχαν οι συμμαθητές μου. Ένιωθα ντροπή που ο πατέρας μου, που ζούσε σε μια κοντινή πολιτεία, δεν ήρθε ποτέ σε σχολικές εκδηλώσεις.
Και ήμουν εύκολος στόχος για να με πειράζουν. «Γιατί δεν παίρνεις ένα νέο αυτοκίνητο;», μου έλεγαν στο Πανεπιστήμιο. «Τα παπούτσια γυμναστικής σου είναι Nike μαϊμού.» , «Έχετε ακόμη έναν μπαμπά;». Ήμουν συχνά θυμωμένος.
Φυσικά, η μητέρα μου, όπως όλοι οι γονείς, συνέβαλε σε αυτή την αμηχανία που ένιωθα. Ήταν, και εξακολουθεί να είναι, καλλιτεχνικά φύση και πολύ υγιής προσωπικότητα. . Πηγαίναμε σε μουσεία και γκαλερί και όχι σε πάρκα αναψυχής και καταστήματα παιχνιδιών. Πήγα σε ένα καλοκαιρινό κάμπινγκ που το διαχειρίζονταν μοναχοί με βαριά καφέ μπουφάν. Η μητέρα μου συμμετείχε στη θεατρική ομάδα της κοινότητας και μερικές φορές με τραβούσε μαζί της.
Πήγαμε στο σχολείο ντυμένοι κλόουν … μαζί. Τα Χριστούγεννα, συχνά για δώρα έπαιρνα βιβλία και ρούχα. Και η μαμά μου αγόρασε είδη από τα καταστήματα υγιεινής διατροφής, κάτι που ήταν πολύ πιο ασυνήθιστο τότε και περιλάμβανε πολλά χύμα τρόφιμα, εγχώρια λαχανικά και ζεστό, φρέσκο αλεσμένο φυστίκι.
Ντρεπόμουν που είχα αυτά τα γεύματα ενώ οι φίλοι μου ξόδευαν τα βράδια χρήματα για να φάνε έξω. «Γιατί δεν μπορούμε απλά να είμαστε φυσιολογικοί;» ρωτούσα.
Τα παιδιά είναι καλά
Έχουν διεξαχθεί πολλές έρευνες κατά τη διάρκεια των δεκαετιών, που έδειξαν ότι τα παιδιά μονογονεϊκών οικογενειών, αναφέρουν περισσότερες οικογενειακές δυσκολίες και συγκρούσεις και βρίσκονται σε χαμηλότερη κοινωνικοοικονομική θέση σε σύγκριση με εκείνα που μεγαλώνουν σε νοικοκυριά με δύο γονείς.
Οι οικογένειες των δύο γονέων έχουν συνήθως περισσότερα έσοδα και είναι γενικά σε θέση να παράσχουν περισσότερους πόρους στα παιδιά αλλά και χρόνο και αυτό αναδεικνύει επίσης το πόσο μικρή είναι στις Ηνωμένες Πολιτείες γενικά η στήριξη των εργαζόμενων μητέρων και η πρόσβαση των μονογονεϊκών οικογενειών στην καλή εκπαίδευση και περίθαλψη.
Και φυσικά, είναι δύσκολο να συγκρίνουμε τη ζωή ενός παιδιού που οι γονείς στο περιβάλλον του υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις με κάποιου άλλου που δεν έχει. Για πολλούς, μία μόνο μαμά, μπορεί να δημιουργήσει ένα πολύ πιο ασφαλές ή πιο σταθερό περιβάλλον από το να ζει με έναν καταχρηστικό γονέα και σύζυγο. Ένας δυστυχισμένος γάμος έχει επίδραση στα παιδιά.
Μια πρόσφατη μελέτη, ωστόσο, εξέτασε τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα του να μεγαλώνει ένα παιδί με έναν γονέα και διαπίστωσε ότι δεν είχε σχεδόν καμία επίδραση στο αν θα είναι ευτυχισμένα στη ζωή τους.
Οι ερευνητές επίσης, δεν βρήκαν στοιχεία που να υποστηρίζουν την ευρέως διαδεδομένη αντίληψη της λαϊκής πεποίθησης, ότι τα αγόρια επηρεάζονται περισσότερο από τα κορίτσια εξαιτίας της απουσίας των πατέρων τους. Το σημαντικότερο για την ευημερία και την ευτυχία τους, κατέληξαν, ήταν η ποιότητα και η δύναμη της σχέσης μεταξύ παιδιών και γονέων.
Μια ξεχωριστή δεκαετής μελέτη σχετικά με την ατομική γονική μέριμνα, η οποία συγκέντρωσε στοιχεία από 40.000 νοικοκυριά στο Ηνωμένο Βασίλειο, κατέληξε σε παρόμοιο συμπέρασμα το 2018. “Δεν υπάρχουν ενδείξεις αρνητικών επιπτώσεων στη διαβίωση των ατόμων σε ένα μονογονεϊκό σπίτι και δεν επηρεάζει τα παιδιά, όσον αφορά την αυτοπεποίθηση τους, τη δυνατότητα να αντλούν ικανοποίηση από την ζωή, την ποιότητα των σχέσεων τους με άλλους ή τη θετική στάση για ότι αποκαλούμε οικογενειακή ζωή”, αναφέρει η έκθεση. “Τα παιδιά που ζουν ή έχουν ζήσει σε μονογονεϊκές οικογένειες αξιολογούνται συχνά ως πιο ευτυχισμένα από αυτά που έζησαν και με τους δύο γονείς.
Μιλώντας για τον εαυτό μου, θα πήγαινα πιο μακριά και θα έλεγα ότι υπήρχαν οφέλη από την διαβίωση με έναν γονέα και συγκεκριμένα με τη μητέρα μου. Καθόρισε τον ενήλικα που είμαι σήμερα.
Η συνθήκη απαιτούσε να είμαι αυτόνομος. Πήγαινα μόνος στο σχολείο το πρωί. Έμαθα νωρίτερα από άλλους πώς υποβάλλεται η αίτηση στο κολέγιο, να βρίσκω τρόπο να πληρώνω τα δίδακτρα και να ξεκινήσω μια καριέρα πιο ώριμος. Η φτώχεια μας με έκανε να αποκτήσω συνείδηση νωρίς. Το μοντέλο που είχα με έκανε να βλέπω τις γυναίκες ως ανεξάρτητα οντα που αξίζουν τον θαυμασμό μας.
Ακόμη και η παιδική μου αμηχανία και η ντροπή οικοδόμησαν τον χαρακτήρα μου, δίνοντάς μου μια βαθύτερη αίσθηση αυτοπεποίθησης που δεν εξαρτάται ούτε από τα υλικά πράγματα ούτε από τη γνώμη εκείνων που δεν θαυμάζω.
Δεν ντρέπομαι τώρα. Το ότι με μεγάλωσε μόνη της η μητέρα μου με κάνει να έχω μια υπερηφάνεια παρά την αγανάκτηση που ένιωθα παιδί.
Σκεφτόμουν και τότε και σήμερα ότι ήταν ένα πρότυπο ανθεκτικότητας και επινοητικότητας. Μου έδειξε τι σημαίνει ακεραιότητα, μου έμαθε την αγάπη για τις τέχνες και μια πεποίθηση ότι μπορώ να βρω την ευκαιρία να κάνω ότι μου αρέσει. Πριν από την ηλικία των 10 ετών, ήμουν εκτεθειμένος στην ενημέρωση για την κλασική μουσική, την κλασική ταινία, τον αντι-πυρηνικό ακτιβισμό, την πυγμαχία (ως συμμετέχον), τη γιόγκα (πολύ πριν γίνει must στα γυμναστήρια). Και η έντονη δημιουργικότητα της σήμαινε ότι ήταν επίσης πολύ διασκεδαστικό να μεγαλώνει κανείς με μια γυναίκα που η ίδια μεγαλώνει όμορφα. Κάποτε επινοήσαμε ένα επιτραπέζιο παιχνίδι για τις διακοπές των θρησκειών του κόσμου.
Το άγχος της φτώχειας μας, δεν την εμπόδισε να να δημιουργήσει έναν υπεύθυνο, αξιοπρεπή, ανήσυχο, δημιουργικό και καταξιωμένο γιο με πολύ μεγάλη ικανοποίηση από τη ζωή. Είμαι ευγνώμων.
Ας συγχαρούμε τώρα τις μητέρες που μας μεγάλωσαν μόνες για όλα τους. Για τα “περίεργα” τους τα ασυνήθιστα. Τις αγωνίστριες, τις χήρες, τις γενναίες διαζευγμένες Όλες και όλοι φροντίζουν περίπου 19 εκατομμύρια παιδιά και χρειάζονται όλη την υποστήριξη που μπορούν να αντλήσουν.