Γάλλοι ερευνητές εντόπισαν μία συσχέτιση των υψηλά επεξεργασμένων τροφών με την εμφάνιση καρκίνου, κατατάσσοντας τροφές, όπως είναι το κέικ, οι κοτομπουκιές και το ψωμί στην κατηγορία των «άκρως» επεξεργασμένων τροφών.
Έρευνα που διεξήχθη σε 105.000 άτομα, έδειξε ότι όσο μεγαλύτερη είναι η κατανάλωση τέτοιων τροφίμων κατά άτομο, τόσο υψηλότερος είναι ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου, με τους ειδικούς να συνιστούν ως καταλληλότερο μέτρο πρόληψης την υγιεινή διατροφή.
«Άκρως» επεξεργασμένες τροφές αποτελούν:
- τα ευρείας παραγωγής τυποποιημένα ψωμιά και ψωμάκια για τόστ
- οι μπάρες σοκολάτας και τα γλυκά
- τα αναψυκτικά
- τα κεφτεδάκια, τα πουλερικά και οι ψαροκροκέτες
- τα μακαρόνια και οι σούπες στιγμιαίας παρασκευής
- τα κατεψυγμένα ή τα προμαγειρεμένα φαγητά
- οι τροφές που αποτελούνται κυρίως από σάκχαρα, έλαια και λίπη
Όπως είναι ήδη γνωστό, η διατροφή αποτελεί βασικό παράγοντα στην εμφάνιση του καρκίνου.
Στην κατάταξη με τις συνήθειες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, το κάπνισμα βρίσκεται στην πρώτη θέση. Ακολουθεί το σωματικό βάρος, με την διαπίστωση ότι το να είναι κάποιος υπέρβαρος αποτελεί μία από τις κυριότερες αιτίες της ασθένειας, ενώ ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας τονίζει πως το επεξεργασμένο κρέας αυξάνει ελάχιστα τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου.
Όμως τι γίνεται με τις «άκρως» επεξεργασμένες τροφές;
Μία ομάδα του πανεπιστημίου της Σορβόννης διεξήγαγε μία έρευνα για να ανακαλύψει τι τροφές καταναλώνει περισσότερο ο κόσμος. Τα αποτελέσματα, που δημοσιεύτηκαν στο British Medical Journal, έδειξαν ότι αν αυξηθεί η αναλογία των επεξεργασμένων τροφών στη διατροφή μας κατά 10%, τότε αυξάνεται και το ποσοστό εμφάνισης καρκίνου κατά 12%.
Κατά τη διάρκεια της έρευνας:
- Κατά μέσο όρο, το 18% της διατροφής που ακολουθούσαν τα άτομα καταλαμβανόταν από «άκρως» επεξεργασμένες τροφές
- Κατά μέσο όρο, υπήρχαν 79 περιπτώσεις καρκίνου σε 10.000 άτομα κάθε χρόνο
- Η αύξηση της αναλογίας επεξεργασμένων τροφών κατά 10%, θα οδηγούσε σε εννέα ακόμη εμφανίσεις καρκίνου σε 10.000 άτομα κάθε χρόνο
Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα, ότι τα εν λόγω αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι η ραγδαία αύξηση κατανάλωσης επεξεργασμένων τροφών ενδέχεται να αποτελέσει μεγάλο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου στις επόμενες δεκαετίες.
Ωστόσο, ανέφεραν ότι τα ευρήματα θα πρέπει να επαληθευθούν και από άλλες μελέτες μεγάλης κλίμακας και πως η έρευνα έπρεπε να εξακριβώσει την πιθανή αυτή συσχέτιση.
Μία προειδοποίηση
Η έρευνα δεν μπορεί να αποδείξει με σιγουριά, πως οι «άκρως» επεξεργασμένες τροφές αποτελούν μία πιθανή αιτία καρκίνου. Υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν σύγχυση, όπως για παράδειγμα στα άτομα που καταναλώνουν επεξεργασμένες τροφές παρατηρούνται κι άλλες συμπεριφορές σχετιζόμενες με τον καρκίνο.
Είναι πολύ πιθανό να καπνίζουν, να μην είναι πολύ δραστήριοι, να καταναλώνουν γενικότερα πολλές θερμίδες και ενδέχεται να λαμβάνουν αντισυλληπτικά χάπια. Μολονότι οι ερευνητές προσάρμοσαν την ανάλυσή τους βάσει αυτών των παραγόντων, ωστόσο επισημαίνουν πως ο αντίκτυπος τους δεν δύναται να αποκλειστεί εξ’ ολοκλήρου.
Η καθηγήτρια Λίντα Μπόλντ, ειδική στην πρόληψη του καρκίνου στο Κέντρο Έρευνας του Ηνωμένου Βασιλείου ανέφερε: “Είναι γνωστό, ότι η κατανάλωση τέτοιων τροφών μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του σωματικού βάρους, και το να είναι κάποιος παχύσαρκος ή υπέρβαρος μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου. Επομένως, είναι δύσκολο να διαχωρίσουμε τις επιπτώσεις της διατροφής και του βάρους”.
Γενικότερα, τόνισε πως η έρευνα ήταν περισσότερο μία προειδοποίηση σε όσους ακολουθούν μία υγιεινή διατροφή και δεν θα πρέπει να ανησυχούν αν καταναλώνουν κάπου κάπου επεξεργασμένες τροφές, όσο συμπεριλαμβάνουν στη διατροφή τους άφθονα φρούτα, λαχανικά και ίνες.
Ο δρ. Ίαν Τζόνσον, από το Ινστιτούτο Quadram του Norwich, ανέφερε πως η έρευνα επεσήμανε κάποιες μάλλον αδύναμες συσχετίσεις, ενώ επέκρινε και την ασάφεια του όρου «άκρως» επεξεργασμένου. «Το πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι ο όρος αυτός είναι τόσο ευρύς και ελλιπώς οριζόμενος, που είναι αδύνατο να αποφασίσουμε ποια ακριβώς είναι η αιτιώδης σχέση που παρατηρείται».
Για τον καθηγητή Τομ Σάντερς από το King’s College London, ο ορισμός των «άκρως» επεξεργασμένων τροφών εμπεριέχει πολλές «ιδιοτροπίες».
Για παράδειγμα, το ψωμί ευρείας παραγωγής μπορεί να καταταχθεί ως “άκρως” επεξεργασμένο τρόφιμο, όμως ένα χειροποίητο καρβέλι ψωμί από έναν τοπικό φούρνο όχι. «Η κατάταξη αυτή φαίνεται αυθαίρετη και βασίζεται στην προϋπόθεση ότι τα βιομηχανικώς παραγόμενα τρόφιμα έχουν μία διαφορετική θρεπτική και χημική σύσταση από τα χειροποίητα ή όσα παράγονται από βιοτέχνες».
Ο Martin Lajous και η Adriana Monge από το Εθνικό Ινστιτούτο Δημόσιας Υγείας του Μεξικό προειδοποίησαν ότι είναι πολύ μακρύς ο δρόμος ακόμη για να κατανοήσουμε τις πλήρεις επιπτώσεις που επιφέρει η επεξεργασία των τροφίμων στην υγεία και την ευεξία μας, τονίζοντας ότι η έρευνα αποτέλεσε μία πρωταρχική διαπίστωση.