Ο Ιουλιανός γεννήθηκε το 332 στην Κωνσταντινούπολη. Στα πρώτα χρόνια της ζωής του, είδε τους συγγενείς του να δολοφονούνται από τη χριστιανική αυτοκρατορική εξουσία. Το 361 δημόσια και επίσημα ανακοίνωσε την πίστη του στον Ελληνισμό.
Το 362 ενώ προβλεπόταν εμφύλια σύγκρουση μεταξύ του Ιουλιανού και του Κωνστάντιου που ήταν αυτοκράτορας, ο θάνατος βρήκε τον δεύτερο. Ο Κωνστάντιος πριν πεθάνει, όρισε διάδοχό του τον Ιουλιανό, αποτρέποντας έτσι τον εμφύλιο.
Ο λαός της Πόλης, δέχτηκε με θέρμη το νέο αυτοκράτορα. Ήταν άλλωστε ο πρώτος που είχε γεννηθεί στη Βασιλεύουσα. Αν και ήταν υποστηρικτής της ελληνικής θρησκείας, δεν στράφηκε κατά του χριστιανισμού, αλλά έλαβε αποφάσεις που ευνόησαν την ανεξιθρησκία. Αγωνίστηκε βέβαια για την αποκατάσταση της ελληνικής θρησκείας.
Απαγόρευσε στους χριστιανούς να διδάσκουν τα ελληνικά μαθήματα, καθώς μετείχαν της γνώσης, απείχαν όμως της φιλοσοφίας των Ελλήνων. Εντόπισε δηλαδή τον κίνδυνο παραποίησης της ελληνικής φιλοσοφίας, σύμφωνα με τις επιταγές του χριστιανισμού. Ακόμη, επέβαλε στους χριστιανούς να αποκαταστήσουν τις ζημιές που είχαν καταφέρει στα ελληνικά μνημεία και τους ελληνικούς ναούς.
Πέθανε το 363 σε μια μάχη με τους Πέρσες. Η φήμη πως το χτύπημα επήλθε από δικό του στρατιώτη δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί και εντάσσεται στις προσπάθειες σπίλωσης του ονόματος του που ακολούθησε.
Με το θάνατο του ξεκίνησαν καταστροφές μνημείων, διωγμοί και δολοφονίες φιλοσόφων. Τριάντα χρόνια μετά το θάνατο τού Ιουλιανού, οι Γότθοι του Αλάριχου αφάνισαν όλο τον ελληνικό πληθυσμό της νότιας Ελλάδας και εγκαινίασαν την επικράτηση του χριστιανισμού στον ελλαδικό χώρο.
Ο Ιουλιανός είχε σπουδάσει στην Αθήνα κατά τη νεανική του ηλικία. Παρότι η πόλη δεν είχε το κλέος του παρελθόντος, ο Ιουλιανός επηρεάστηκε από το ελληνικό πνεύμα. Η αγάπη του για την Ελλάδα και τα κατορθώματά της, εντοπίζεται εύκολα στο συγγραφικό του έργο.
Τέτοια αγαλλίαση ένιωθα που μού ‘λαχε να πάω στην Ελλάδα αντί να μείνω σπίτι μου· κι ας μην είχα εκεί ούτε χωράφι ούτε κήπο ούτε ένα σπιτάκι δικό μου.
Έτσι και στην Ελλάδα δεν χάνεται η φιλοσοφία· δεν εγκατέλειψε ούτε την Αθήνα ούτε τη Σπάρτη ούτε την Κόρινθο· χάρη σ’ αυτές τις πηγές «δεν μένει το Άργος διψασμένο»…
…αυτό ας αφήσουμε να το εξετάσουν όσοι θελήσουν να τον επαινέσουν ή να τον ψέξουν –αν δεχτούμε ότι ταιριάζει ψόγος στον Αλέξανδρο.
Ακόμη και σήμερα όμως ο Ιουλιανός διδάσκεται ως ο τελευταίος παγανιστής που στράφηκε κατά του χριστιανισμού. Η πολεμική εναντίον ξεκίνησε με το θάνατο του Ιουλιανού από τον Γρηγόριο Ναζιανζηνό. Από τον ελληνικό πολιτισμό και την ελληνική σκέψη πάρθηκαν μόνο όσα μπορούσαν να προλειάνουν τον ερχομό του χριστιανισμού. Τα υπόλοιπα αποσιωπήθηκαν, καταστράφηκαν ή αλλοιώθηκαν.
Έτσι όλοι μιλούν για τον Αποστάτη, που εναντιώθηκε στη διδασκαλία του Χριστού και που απαρνήθηκε τη μοίρα του Βυζαντίου να εκχριστιανίσει τους γειτονικούς λαούς. Λίγοι μιλούν για το όραμα του να αποκαταστήσει τον ελληνικό πολιτισμό που τόσα προσέφερε στην παγκόσμια σκέψη. Δεν είναι τυχαίο που για πολλούς ιστορικούς, το τέλος της αρχαιότητας ταυτίζεται με τον θάνατο του Ιουλιανού.
Ιουλιανός, Εκδόσεις Θύραθεν.