Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο συμβάλλει στην παρακολούθηση της σεισμικής διέγερσης στην ευρύτερη περιοχή της Σαντορίνης στο πλαίσιο συνεργασίας του με το ΕΚΠΑ, το ΕΛΚΕΘΕ και άλλους επιστημονικούς φορείς.
Το Εργαστήριο Τηλεπισκόπησης του ΕΜΠ διαθέτει αυτόνομα υποβρύχια ρομπότ τύπου ROV και Glider στα οποία έχουν προσαρμοστεί και αναπτυχθεί όργανα μέτρησης φυσικοχημικών και όχι μόνο, παραμέτρων. Τα ρομπότ μπορεί και μετρούν σε μεγάλα βάθη ενώ μπορεί να μείνουν σε αποστολή πολλές ημέρες συνεχόμενα.
Λόγω της σεισμικής διέγερσης στη Σαντορίνη ερευνητική ομάδα αποτελούμενη από τους Καθ. Κ. Καράντζαλο, Δρ. Ντούσκο, Χ. Αντωνίου, Σ. Σπανό και Σ. Βέλλα και σε συνεργασία με άλλους επιστήμονες από το ΕΚΠΑ (Καθ. Εύη Νομικού) την Κυριακή 2 Φεβρουαρίου πραγματοποίησε μετρήσεις στα 500 μέτρα βάθος αλλά και σε όλη τη στήλη του νερού στην περιοχή του υποθαλάσσιου ηφαιστείου Κολούμπο στη Σαντορίνη.
Σημειώνεται ότι η επιστημονική ομάδα του ΕΜΠ είχε τον Οκτώβριο του 2024 πραγματοποιήσει αντίστοιχες πολυήμερες μετρήσεις στο υδροθερμικό πεδίο του υποθαλάσσιου ηφαιστείου, οπότε ήταν σε θέση να τις συγκρίνει άμεσα με αυτές υπό την σημερινή έντονη σεισμικότητα της περιοχής.
Κάποιες πρώτες εκτιμήσεις από την ανάλυση των μετρήσεων δείχνουν ότι η θολότητα του νερού στο υδροθερμικό πεδίο στα 500 μέτρα βάθος και για τα πρώτα 100 μέτρα έχει αυξηθεί κατά 25%, λογικά λόγω της έντονης δραστηριότητας και της ανάδευσης ιζήματος. Θερμοκρασίες νερού που είχαν καταγραφεί μόνο κοντά στις καμινάδες του υδροθερμικού στα 500 μέτρα βάθος, την Κυριακή 2 Φεβρουαρίου καταγράφηκαν και στα 400μ βάθος.
Κατά τις μετρήσεις που πραγματοποιήθηκαν τον Οκτώβριο του 2024 η σύσταση του νερού άλλαζε κάτω από τα περίπου 360μ, ενώ τώρα η αλλαγή αυτή παρατηρήθηκε από τα 240μ και κάτω. Φαίνεται δηλαδή ότι περισσότεροι από 120 εκατομμύρια τόνοι νερού έχουν επηρεαστεί σε σχέση με τον Οκτώβριο στη λεκάνη/κρατήρα του ηφαιστείου. Τέλος, κοντά στις καμινάδες του υδροθερμικού πεδίου καταγράφηκαν τριπλάσια επίπεδα γάμμα ακτινοβολίας, που προέρχεται κυρίως από ραδόνιο, ενώ συνολικά σε όλη τη στήλη νερού καταγράφηκαν διπλάσια επίπεδα ακτινοβολίας σε σχέση με τον Οκτώβρη του 2024.
Η επιστημονική ομάδα του ΕΜΠ θα συνεχίσει να συνδράμει με μετρήσεις και αναλύσεις για την αποτελεσματικότερη παρακολούθηση του φαινομένου που βρίσκεται σε εξέλιξη.
Σεισμοί στην Σαντορίνη: Ο κύριος δεν έχει γίνει ακόμα λέει το ΕΚΠΑ – “Το φαινόμενο αναμένεται να διαρκέσει μήνες”
Νέα ενδιαφέροντα στοιχεία για τους σεισμούς στην Σαντορίνη αναφέρει σε έκτακτη ανακοίνωση, η Διεπιστημονική Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων του ΕΚΠΑ.
Όπως αναφέρουν οι επιστήμονες, από τις 2 Φεβρουαρίου έως και τις πρώτες ώρες της 5ης Φεβρουαρίου 2025, η σεισμικότητα στη ζώνη Σαντορίνης-Αμοργού εντάθηκε ακόμη περισσότερο.
Επίσης μόνο στις στις 2 Φεβρουαρίου έγιναν πάνω από 1300 σεισμοί και στις 3 Φεβρουαρίου πάνω από 1.400.
Συνολικά από τις 26 Ιανουαρίου έως το πρωί της 5ης Φεβρουαρίου έγιναν πάνω από 6.400 σεισμοί.
Στις 2 Φεβρουαρίου εκδηλώθηκαν 5 σεισμοί με 4,5 Ρίχτερ, στις 3 Φεβρουαρίου 7 σεισμοί και στις 4 Φεβρουαρίου 9 σεισμοί. Το μέγεθος του μεγαλύτερου σεισμού ήταν 4,6 στις 2 Φεβρουαρίου, ενώ στις 3 και 4 Φεβρουαρίου εκδηλώθηκαν τρεις σεισμοί με μεγέθη 4,9-5 Ρίχτερ και άλλοι τέσσερις με μέγεθος 4,8.
Η κατανομή των σεισμικών επικέντρων στις 2 Φεβρουαρίου ξεκίνησε συγκεντρωμένη περίπου στο μέσο της απόστασης Ανύδρου-Σαντορίνης, και στη συνέχεια μετανάστευσε στα ΒΑ προς την Άνυδρο. Στις 3 Φεβρουαρίου, η σεισμικότητα παρέμεινε συσσωρευμένη κυρίως στα νοτιοδυτικά της Ανύδρου, ενώ μικρές συστάδες σεισμών εκδηλώθηκαν και σε περιοχές δυτικά και βόρεια της Ανύδρου, σε αποστάσεις γενικά μικρότερες των 10 km από αυτήν.
Σύμφωνα με τα στοιχεία καθημερινής ανάλυσης σεισμικών δεδομένων του Εργαστηρίου Σεισμολογίας του ΕΚΠΑ, στις 4 Φεβρουαρίου παρέμεινε στην περιοχή κυρίως δυτικά της Ανύδρου, αλλά εξαπλώθηκε και λίγο ανατολικότερα. Κατά την περίοδο από 1 Φεβρουαρίου έως 4 Φεβρουαρίου, το άκρο της σεισμικά ενεργοποιημένης ζώνης φαίνεται να μετανάστευσε προς τα βορειοανατολικά με ταχύτητα ~4-5 χλμ/ημέρα (km/day) σε κατεύθυνση ~Β40°Α.
Από την ανάλυση με μέθοδο μηχανικής μάθησης φαίνεται κατά τη διάρκεια διαφόρων εξάρσεων, η μετανάστευση να γίνεται με ακόμη μεγαλύτερη ταχύτητα κατά περιοχές, καλύπτοντας μικρότερες αποστάσεις.
Σεισμικό σμήνος
Όπως αναφέρουν οι επιστήμονες του ΕΚΠΑ η έως τώρα σεισμική δραστηριότητα στη ζώνη Σαντορίνης – Αμοργού πιθανώς φέρει τα χαρακτηριστικά ενός σεισμικού σμήνους, καθώς δεν διακρίνεται κάποιος σεισμός με μέγεθος σαφώς μεγαλύτερο από όλους τους υπόλοιπους, ο οποίος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως κύριος σεισμός.
Επιπλέον, ο ρυθμός σεισμικότητας βαίνει αυξανόμενος, ενώ οι μετασεισμικές ακολουθίες χαρακτηρίζονται από φθίνουσα χρονική κατανομή σεισμών, με το μέγεθος του μεγαλύτερου μετασεισμού συνήθως να είναι μικρότερο από ~0.5 συγκριτικά με τον κύριο σεισμό. Αν και πιθανώς να πρόκειται για σμήνος που εμπεριέχει σεισμούς μεγάλων μεγεθών, συγκριτικά με άλλα πρόσφατα σεισμικά σμήνη στον Ελλαδικό χώρο, ένα ενδεχόμενο είναι να συνεχιστεί η δράση του αλλά με σταδιακά μικρότερα μεγέθη και μικρότερο πλήθος σεισμών, αλλά να διαρκέσει πολλούς μήνες, όπως στην περίπτωση του σεισμικού σμήνους της Θήβας.
Ωστόσο, ένα δεύτερο ενδεχόμενο είναι το σμήνος αυτό να διεγείρει τη διάρρηξη ενός σημαντικού τμήματος μεγάλου ενεργού ρήγματος της περιοχής, δίνοντας έτσι έναν κύριο σεισμό, και στη συνέχεια η δραστηριότητα να πάρει τη μορφή μιας τυπικής μετασεισμικής ακολουθίας. Σε μια τέτοια περίπτωση, το σεισμικό σμήνος που έχει προηγηθεί του κύριου σεισμού θα χαρακτηριστεί (εκ των υστέρων) ως προσεισμική ακολουθία.