Η κυβέρνηση θα διαθέσει το φθινόπωρο τρία διαφορετικά προγράμματα «Εξοικονομώ». Αντί εισοδηματικών κριτηρίων, θα υπάρχουν άλλες προτεραιότητες.
Με το τέλος του καλοκαιριού και την αρχή της νέας ‘αγωνιστικής περιόδου’ για όλους τους πολίτες της Ελλάδας, είθισται να ανακοινώνει η κυβέρνηση το πρόγραμμα «Εξοικονομώ» που δίνει μια χείρα βοηθείας ως προς την ενεργειακή θωράκιση διαμερισμάτων και σπιτιών, απέναντι στις μεγάλες αλλαγές του κλίματος.
Φέτος θα είναι τριπλό, με αλλαγές στα κριτήρια και τη μοριοδότηση.
Ένα από τα προγράμματα δεν έχει καν, εισοδηματικό κριτήριο.
Για όσα ακολουθούν πήραμε και τη βοήθεια του Μιχάλη Χριστοδουλίδη, ενεργειακού επιθεωρητή, μηχανολόγου και μηχανικού, μέσω όσων είπε στην τελευταία του τηλεοπτική εμφάνιση που ήταν αυτή του πρωινού της Παρασκευής στο MEGA.
1) ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ ΚΑΤ’ ΟΙΚΟΝ
Αφορά το γενικό πληθυσμό. Τα χρήματα έχουν προϋπολογιστεί γύρω στα 700.000.000 ευρώ από το ΕΣΠΑ και γύρω στα 170.000.000 από το RePowerEU (Ταμείο Ανάκαμψης).
Οι επιλέξιμες παρεμβάσεις που αφορούν στις εξής πέντε, βασικές κατηγορίες δαπανών:
- Αντικατάσταση κουφωμάτων
- Τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης
- Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης
- Σύστημα ζεστού νερού χρήσης με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ)
- Εγκατάσταση έξυπνου συστήματος διαχείρισης (smart home)
Αλλάζει το πώς θα προκύπτει η μοριοδότηση
Το υπουργείο αποφάσισε να πριμοδοτεί περισσότερο μια ενεργειακή επέμβαση που επιλέγεται για αναβάθμιση, με το σύστημα των βαθμοημερών -ό,τι υπάρχει και για το πετρέλαιο θέρμανσης.
Τι είναι όμως, οι βαθμοημέρες.
Εν ολίγοις, είναι δείκτης για τη δριμύτητα κλίματος μιας περιοχής. Χρησιμοποιείται στον υπολογισμό φορτίων θέρμανσης ενός κτιρίου και της κατανάλωσης ενέργειας που χρειάζεται για να θερμανθεί.
Ο κύριος Χριστοδουλίδης είπε ότι «σε ό,τι αφορά τη θέρμανση, είναι ο αριθμός των ημερών μέσα σε ένα χρόνο -σε μια περιοχή- που η εξωτερική θερμοκρασία είναι χαμηλότερη από μια μέση «θερμοκρασία άνεσης». Ένα παράδειγμα είναι ακίνητο που βρίσκεται στη Δράμα έχει μεγαλύτερες ανάγκες θέρμανσης, άρα θα δοθεί μεγαλύτερο ποσοστό επιδότησης στις συσκευές που θα παράγουν θερμότητα, από ό,τι στον Άγιο Νικόλαο της Κρήτης. Στην περίπτωση των βαθμοημερών ψύξης, ισχύει το αντίθετο».
Τέλος στην επιδότηση φυσικού αερίου
Σε ό,τι αφορά το φυσικό αέριο, από την 1η Ιανουαρίου του 2025 δεν επιδοτούνται λέβητες με απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς έχει διαπιστωθεί πως δεν πρόκειται για λύση που προστατεύει το περιβάλλον.
Εν τω μεταξύ, η μετάβαση από κεντρικό λέβητα φυσικού αερίου σε ατομικό, δεν τεκμηριώνεται ως τρόπος αυτονομίας, όπως έχει πει στο NEWS 24/7 ο δικηγόρος και πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), Στράτος Παραδιάς.
2) ΑΝΤΛΙΕΣ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ
Η επιδότηση θα είναι από 50 έως 60% και δεν θα υπάρχουν εισοδηματικά κριτήρια. Στόχος της Ευρώπης είναι από το 2030 τα νεόδμητα να μη χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα για τη θέρμανση και αυτός της Ελλάδας να αυξήσει το ποσοστό των διαμερισμάτων που χρησιμοποιούν αντλίες θερμότητας από το 7% που είναι σήμερα σε 17% έως το 2030.
«Ο λόγος είναι πως η εμπειρία έδειξε ότι οι ωφελούμενοι εγκατέλειπαν στη μέση καθώς δεν είχαν τα χρήματα να καλύψουν τη συμμετοχή τους. Επίσης, δεν υπήρχε εγγυοδοσία του κράτους για να πάρουν δάνειο από τις τράπεζες και να καλύψουν τη συμμετοχή τους. Τώρα είπαν πως θα καλυφθούν αυτά τα κενά» διευκρίνισε ο κύριος Χριστοδουλίδης.
Οι ιδιοκτήτες διαμερισμάτων μπορούν να αυτονομηθούν από το κεντρικό σύστημα της πολυκατοικίας, με την εγκατάσταση αυτού του συστήματος που τοποθετείται στη βεράντα και συνδέεται με τα καλοριφέρ.
Οι αντλίες θερμότητας είναι ο πιο πράσινος και πιο οικονομικός τρόπος θέρμανσης, καθώς δίνουν τη μεγαλύτερη απόδοση, με τη μικρότερη χρήση ενέργειας. Μόλις το 25% της παραγόμενης θερμότητας αποδίδεται στην ηλεκτρική ενέργεια. Το υπόλοιπο 75% αφορά τη θερμική ενέργεια που αντλείται από το περιβάλλον. Αν τοποθετηθεί υποδαπέδια, δίνει εξαιρετικές επιδόσεις και στην ψύξη.
Αν συνδεθεί με μπόιλερ ‘δίνει’ και ζεστό νερό χρήσης -άρα καταργείται η χρήση θερμοσίφωνα, για όσους δεν έχουν ηλιακό θερμοσίφωνα.
Οι δυο βασικές προϋποθέσεις για την αυτονομία
Οι δυο προϋποθέσεις της διάταξης για την αυτονομία -του 2015-, είναι οι εξής: α) η μετάβαση σε νέο σύστημα ενεργειακά αποδοτικότερης θέρμανσης, και β) η πλήρης υλοποίηση και αδειοδότηση της εγκατάστασης του νέου συστήματος εφόσον αυτή απαιτείται, σε τρόπο που να είναι δυνατή η σύννομη λειτουργία του”.
3) ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ ΓΙΑ ΕΥΑΛΩΤΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ
Ως τέτοιο ορίζεται μέχρι στιγμής αυτό που έχει εισόδημα κάτω από 10.000 ευρώ. Ο προϋπολογισμός για αυτό το πρόγραμμα ανέρχεται γύρω στα 30.000.000 ευρώ και ο αριθμός των κατοικιών που θα ενταχθούν σε αυτό είναι γύρω στις 5.000.
Η αξιολόγηση των αιτήσεων θα γίνεται βάσει σειράς προτεραιότητας -όπως προκύπτει από την ημερομηνία και την ώρα της οριστικής υποβολής. Η επιδότηση θα καλύπτει περίπου το 95% του κόστους των παρεμβάσεων. Το ανώτατο όριο εκτιμάται πως θα φτάνει τα 10.000 ευρώ, ανά δικαιούχο.