Μερικοί άνθρωποι προσελκύουν τα κουνούπια περισσότερο από άλλους, αλλά μπορείτε να προσπαθήσετε να κάνετε τον εαυτό σας λιγότερο ελκυστικό σε αυτά τα έντομα.
Τα θηλυκά κουνούπια είναι που τσιμπούν ανθρώπους και άλλα ζώα για να πάρουν αίμα, το οποίο χρειάζονται για την παραγωγή των αυγών τους.
«Τα κουνούπια χρησιμοποιούν μια σειρά οσφρητικών, αισθητηριακών και οπτικών ενδείξεων για να επιλέξουν τους ξενιστές τους και ορισμένα είδη κουνουπιών είναι πιο επιλεκτικά από άλλα», είπε στο Verywell η Katie M. Westby από το Ερευνητικό Κέντρο Tyson του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον στο Σεντ Λούις.
Αυτά τα αιματοβόρα έντομα μπορεί να σας επιλέξουν ως ξενιστή για πολλούς διαφορετικούς λόγους. «Το δέρμα σας μπορεί να εκπέμπει ένα μοναδικό κοκτέιλ χημικών ουσιών που σας κάνει πιο ελκυστικό για τα κουνούπια», είπε η Westby.
Τα μολυσμένα σύμφωνα με το oloygeia.gr κουνούπια μπορούν να μεταδώσουν ασθένειες όπως ο ιός Ζίκα, ο ιός του Δυτικού Νείλου, η ελονοσία και ο δάγκειος πυρετός. Αν και αυτές οι ασθένειες που μεταδίδονται από τα κουνούπια συνήθως δεν είναι κοινές στην Ελλάδα, οι επίμονα υψηλές θερμοκρασίες πιθανότατα έχουν συμβάλει στην αύξηση των κρουσμάτων δάγκειου πυρετού σε πολλές χώρες της Ευρώπης.
Ωστόσο, ακόμη και τα σχετικά αβλαβή κουνούπια τσιμπούν και μπορούν να προκαλέσουν ήπιες αντιδράσεις, όπως πόνο, φαγούρες ή φουσκάλες ή σοβαρές αντιδράσεις, όπως κνίδωση ή πρησμένους λεμφαδένες.
Το διοξείδιο του άνθρακα ενεργοποιεί τα κουνούπια
Το διοξείδιο του άνθρακα, το αέριο που εκπνέετε με κάθε αναπνοή, βοηθά τα κουνούπια να αναγνωρίσουν τον ξενιστή τους. Ο Clément Vinauger, ερευνητής κουνουπιών και αναπληρωτής καθηγητής βιοχημείας στο Virginia Tech, είπε στο Verywell ότι το διοξείδιο του άνθρακα «ενεργοποιεί» τα κουνούπια, ωθώντας τα να κυνηγήσουν άλλα στοιχεία που δείχνουν την παρουσία ανθρώπου.
Τα κουνούπια μπορούν να ανιχνεύσουν το εκπνεόμενο διοξείδιο του άνθρακα από 9 μέτρα μακριά. Η ποσότητα του διοξειδίου του άνθρακα που εκπνέεται επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο τα κουνούπια επιλέγουν τον ξενιστή τους, σύμφωνα με την Eva Buckner, επίκουρη καθηγήτρια και ειδικευόμενη στην ιατρική εντομολογία στο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα.
«Το διοξείδιο του άνθρακα είναι πρωταρχικά ελκυστικό για τα κουνούπια, έτσι οι άνθρωποι με υψηλότερους μεταβολικούς ρυθμούς, όπως εκείνοι που είναι έγκυες ή γυμνάζονται, εκπνέουν περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα και είναι πιο ελκυστικοί για τα κουνούπια», είπε η Δρ. Buckner.
Φορέστε πιο ανοιχτά χρώματα για να κρατήσετε μακριά τα κουνούπια
Μόλις τα κουνούπια ανιχνεύσουν διοξείδιο του άνθρακα, θα αναζητήσουν ορισμένα χρώματα που τα βοηθούν να αναγνωρίσουν τον ξενιστή. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2022 υποδηλώνει ότι τα κουνούπια ελκύονται σε πορτοκαλί και κόκκινα μήκη κύματος, τα οποία ανιχνεύονται έντονα στους ανθρώπους, ανεξάρτητα από τον τόνο του δέρματος.
Ενώ τα κουνούπια χρησιμοποιούν οπτικές ενδείξεις για να βρουν τους ξενιστές τους, η Δρ. Bucknerείπε ότι δεν έχουν απόλυτα καθαρή όραση. «Για αυτά, είναι πιο εύκολο να εντοπίσουν αντιθετικά χρώματα. Εάν σκέφτεστε τον ουρανό ως το φόντο σας, τα πιο ανοιχτά χρώματα δεν θα έρχονται σε αντίθεση με τον ουρανό όσο τα πιο σκούρα χρώματα», εξήγησε.
Εκτός από το διοξείδιο του άνθρακα και τις οπτικές ενδείξεις, η υψηλότερη θερμοκρασία σώματος προσελκύει επίσης τα κουνούπια. Το να φοράτε ανοιχτά χρώματα μπορεί να σας βοηθήσει να παραμείνετε δροσεροί και να κρατήσετε μακριά τα κουνούπια. «Τα κουνούπια έλκονται από τη θερμότητα, επομένως εάν ένα άτομο εκπέμπει περισσότερη θερμότητα, θα είναι πιο ελκυστικό για αυτά», πρόσθεσε.
«Τα σκούρα χρώματα απορροφούν θερμότητα σε σύγκριση με τα ανοιχτά και τα κουνούπια έλκονται από τη θερμότητα. Τα ανοιχτά χρώματα αντανακλούν τη θερμότητα. Αυτό σημαίνει ότι τα κουνούπια θα είναι λιγότερο ελκυστικά σε πιο ανοιχτά χρώματα», συμπλήρωσε η ειδικός.
Αποφύγετε τα σαπούνια με άρωμα λουλουδιών
Τα κουνούπια χρησιμοποιούν επίσης την όσφρησή τους για να διαλέξουν έναν ξενιστή. Ένα μείγμα οσμών από τον ιδρώτα και τη μικροχλωρίδα του δέρματος βοηθά τα κουνούπια να αποφασίσουν πού να προσγειωθούν και να τσιμπήσουν. Μια μελέτη του 2022 βρήκε μια συσχέτιση μεταξύ υψηλότερων επιπέδων καρβοξυλικών οξέων, μιας φυσικής ένωσης που συμβάλλει στην οσμή του ανθρώπινου δέρματος, στο δέρμα και στη μεγαλύτερη ελκυστικότητα για τα κουνούπια.
«Αυτές οι διαφορετικές ενώσεις που παράγουμε μέσω του δέρματός μας τους λένε για την ποιότητα που έχουμε ως οικοδεσπότες», είπε ο Δρ. Vinauger, ο οποίος πρόσφατα μελέτησε εάν τα αρωματικά σαπούνια θα μπορούσαν να αλλάξουν την ελκυστικότητα ενός ατόμου για τα κουνούπια.
Η ερευνητική ομάδα του Vinauger ανακάλυψε ότι τα σαπούνια αλλάζουν το «προφίλ οσμής» ενός ατόμου, κάτι που θα μπορούσε να κάνει κάποιον περισσότερο ή λιγότερο ελκυστικό για το έντομο. «Όταν εφαρμόζετε σαπούνι που είναι αρωματισμένο με άλλες χημικές ουσίες, χειρίζεστε την υπογραφή της μυρωδιάς σας στα κουνούπια, αλλάζοντας όλη η χημεία του τρόπου με τον οποίο μυρίζετε», είπε ο Vinauger.
Αν και αυτή η μελέτη δεν βρήκε ποια αρωματικά σαπούνια ήταν καλύτερα για την προστασία των κουνουπιών, ο Δρ. Vinauger είπε ότι στα πειράματα τα κουνούπια έδειχναν να έλκονται περισσότερο από τα λουλουδάτα και φρουτώδη σαπούνια, αλλά λιγότερο από το άρωμα καρύδας.
Κάντε το περιβάλλον σας μη ελκυστικό
Τα βακτήρια στο δέρμα σας μπορούν επίσης να αναδίδουν οσμές που μπορεί να προσελκύουν τα κουνούπια, αλλά οι επιστήμονες εξακολουθούν να μαθαίνουν πώς το μικροβίωμα του δέρματος και οι φυσικές οσμές του σώματος έλκουν αυτά τα έντομα. Ωστόσο, αυτό που μπορείτε να ελέγξετε είναι το περιβάλλον του σπιτιού σας.
Η Westby σημείωσε ότι τα κουνούπια ευδοκιμούν σε λιμνάζοντα νερά και σκιερά, υγρά περιβάλλοντα. «Αφαιρώντας το στάσιμο νερό από δοχεία όπως πιατάκια φυτών, κουβάδες και υδρορροές, θα εξαλείψετε τις περιοχές αναπαραγωγής τους και θα μειώσετε τον αριθμό των κουνουπιών στην αυλή σας», πρόσθεσε.
Αυτή δεν είναι η τέλεια λύση, ειδικά αν οι γείτονές σας εξακολουθούν να έχουν χώρους αναπαραγωγής κουνουπιών. Για πρόσθετη προστασία, η Westby συνιστά τη χρήση ενός εντομοαπωθητικού εάν σκοπεύετε να βγείτε έξω σε μια περιοχή με κουνούπια. «Ο μόνος καλύτερος τρόπος για να γίνετε λιγότερο ελκυστικός για τα κουνούπια είναι να φοράτε ένα εντομοαπωθητικό», κατέληξε η Westby.