Στο Μπόμτε της Γερμανίας οι οδηγοί μπορούν «να κάνουν του κεφαλιού τους» αφού ο δήμος κατήργησε σχεδόν όλες τις πινακίδες σήμανσης. Παρόλα αυτά όμως οι πεζοί μπορούν να μετακινούνται ακόμη και με τα μάτια κλειστά.
Το αρχικό σοκ για όσους διέρχονται τον κεντρικό δρόμο της κωμόπολης Μπόμτε της Κάτω Σαξονίας είναι μεγάλο: εκ πρώτης όψεως δεν φαίνεται να ισχύουν οι κανόνες του Κ.Ο.Κ., αφού δεν υπάρχουν ούτε ρυθμιστικές πινακίδες σήμανσης -για παράδειγμα για την υποχρεωτική παραχώρηση προτεραιότητας ή STOP- ούτε φανάρια αλλά ούτε και διαβάσεις πεζών. Για την ακρίβεια δεν υπάρχουν καν «κανονικοί» δρόμοι. Οι δρόμοι, οι ποδηλατόδρομοι αλλά και οι διαβάσεις των πεζών φαίνονται να γίνονται ένα, κι αυτό σε έναν δρόμο από τον οποίο διέρχονται καθημερινά περισσότερα από 12.000 Ι.Χ. και φορτηγά.
Μα τρελάθηκαν οι άνθρωποι, θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς εύλογα; Ένας κεντρικός δρόμος, όπου δεν υπάρχουν κανόνες οδικής συμπεριφοράς; Δεν είναι άκρως επικίνδυνο; «Το αντίθετο», λέει η αντιδήμαρχος της κωμόπολης των 12.000 κατοίκων Ζαμπίνε ντε Μπουρ-Ντάιξελ. «Από τη στιγμή που καταργήσαμε τις πινακίδες σήμανσης, δεν έχει βελτιωθεί μόνον η ροή των οχημάτων, αλλά έχει αυξηθεί και η ασφάλεια».
Συνεννόηση με τα μάτια…
Γεγονός είναι ότι μετά την κατάργηση του μεγαλύτερου μέρους των πινακίδων, δεν έχει καταγραφεί κάποιο αξιοσημείωτο ατύχημα. Δεδομένου ότι δεν υπάρχουν πινακίδες, οι οδηγοί συνεννοούνται με τα μάτια και με νοήματα, και φυσικά, είναι πολύ πιο προσεκτικοί.
Εφευρέτης του λεγόμενου «Shared Space», όπως ονομάζονται οι ζώνες κυκλοφορίας χωρίς πινακίδες σήμανσης, είναι ο Ολλανδός συγκοινωνιολόγος Χανς Μόντερμαν. «Όταν μεταχειρίζεσαι τους ανθρώπους σαν να είναι ηλίθιοι, τότε συμπεριφέρονται ανάλογα», όπως λέει. Ο ίδιος ποντάρει περισσότερο στην υπευθυνότητα και τη συνείδηση των συμπολιτών του. Οι συγκοινωνίες θα πρέπει να οργανώνονται στα πρότυπα των δημοφιλών υπαίθριων παγοδρομίων στην Ολλανδία, όπως λέει, δηλαδή…καθόλου. «Και εδώ ο καθένας πάει όπου θέλει, αλλά ο ένας προσέχει τον άλλο».
Εντούτοις, τι γίνεται με τους πεζούς όταν δεν υπάρχουν φωτεινοί σηματοδότες και διαβάσεις; Πώς θα περάσουν παιδιά, ηλικιωμένοι ή άτομα με ειδικές ανάγκες στην απέναντι πλευρά του δρόμου; «Κλείστε τα μάτια και προσπαθήστε», απαντά με χαμόγελο η αντιδήμαρχος του Μπόμτε Ζαμπίνε ντε Μπουρ-Ντάιξελ.
Μείωση θανατηφόρων ατυχημάτων
Μπορεί όμως να αυξηθεί η ασφάλεια στους δρόμους όταν υπάρχουν λιγότεροι κανόνες; Το φαινομενικό αυτό παράδοξο παρατηρείται εν τω μεταξύ όλο και συχνότερα. Στο Ντράχτεν της Ολλανδίας οι συγκοινωνιολόγοι αντικατέστησαν σε ένα σταυροδρόμι τα φανάρια με μικρά σιντριβάνια. Πολλοί θα πίστευαν ότι ενδεχομένως να αποσπούσαν την προσοχή των οδηγών. Ωστόσο ο αριθμός των ατυχημάτων μειώθηκε. Μείωση κατά 40 % καταγράφεται και στο χρόνο που χρειάζονται πλέον οι οδηγοί για να περάσουν τη διασταύρωση. Και στον πολυσύχναστο εμπορικό δρόμο Kensington High Street του Λονδίνου καταργήθηκε το 95 % των πινακίδων σήμανσης. Ο αριθμός των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων με θύματα πεζούς, μειώθηκε κατά 60%.
Στη Γερμανία βέβαια οι ζώνες «Shared Space» είναι προς το παρόν η εξαίρεση αφού η χώρα θεωρείται πρωταθλήτρια στις πινακίδες σήμανσης. Σε όλη τη Γερμανία υπάρχουν σήμερα περίπου 20 εκατομμύρια πινακίδες και καθημερινά ο αριθμός τους αυξάνεται. Συχνά μάλιστα κάνουν την εμφάνισή τους νέες πινακίδες τις οποίες δεν μπορούν να διαβάσουν σωστά οι οδηγοί.
Παρόλα αυτά όμως οι γερμανικοί δρόμοι παραμένουν, συγκριτικά, αρκετά ασφαλείς. Το 2012 καταγράφηκαν 44 θάνατοι στην άσφαλτο ανά ένα εκατομμύριο κατοίκους. Λιγότερους νεκρούς μετρά η Μεγάλη Βρετανία με «μόλις» 28 ανά ένα εκατομμύριο κατοίκους.
Φυσικά και δεν μπορεί κανείς να καταργήσει πλήρως τις πινακίδες σήμανσης. Το ερώτημα όμως είναι εάν χρειάζονται όντως τόσες πολλές. Πόσο μάλλον «που ο άνθρωπος δεν μπορεί να επεξεργαστεί περισσότερες από τρεις πινακίδες ανά δευτερόλεπτο», σύμφωνα με τη Γερμανική Λέσχη Αυτοκινήτου ADAC.
Ορισμένοι ειδικοί εκτιμούν ότι στη Γερμανία θα έπρεπε να καταργηθεί το ένα τρίτο περίπου όλων των πινακίδων οι οποίες είναι ακατανόητες και συχνά μπερδεύουν τους οδηγούς, αυξάνοντας τον κίνδυνο τροχαίων.
Στο Μπόμτε «επέζησε» μόλις μία πινακίδα στην αρχή του κεντρικού δρόμου της κωμόπολης η οποία αναγράφει «Αλλαγή προτεραιότητας». Από εκεί και πέρα ισχύει η παράγραφος 1, άρθρο 1 του Κ.Ο.Κ.: «Η συμμετοχή στις οδικές συγκοινωνίες απαιτεί συνεχή και αμοιβαία προσοχή».
Πηγή: msn.com, Κώστας Συμεωνίδης