Η πανδημία του νέου κοροναϊού «ανάγκασε» πολλές εταιρείες στον κόσμο να επανατοποθετηθούν πάνω στο χώρο εργασίας, επιταχύνοντας αλλαγές που προετοιμάζονταν από καιρό αλλά υπήρχε μια διστακτικότητα στην εφαρμογή τους.
Η Ισλανδία ήταν από τις πρώτες χώρες που δεν περίμενε την πανδημία για να πειραματιστεί με τις εβδομαδιαίες ώρες εργασίας. Στη χώρα έχουν ήδη πραγματοποιηθεί δύο δοκιμές με μικρότερο ωράριο εργασίας σε περίπου 2.500 εργαζόμενους, περισσότερο δηλαδή από το 1% του εργατικού πληθυσμού της χώρας
Τα αποτελέσματα δύο δοκιμαστικών προγραμμάτων έδειξαν πως η μείωση ωραρίου εργασίας δεν επέφερε μείωση στους ρυθμούς παραγωγικότητας ή μείωση στο επίπεδο των υπηρεσιών, ενώ οι εργαζόμενοι δήλωναν πιο ικανοποιημένοι από τη μείωση του στρες και την βελτίωση της ισορροπίας μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής. Αυτό αναφέρεται σε έκθεση της Autonomy σε συνεργασία με την Association for Sustainable Democracy της Ισλανδίας.
Τα δοκιμαστικά προγράμματα εφαρμόστηκαν σε διαφορετικούς κλάδους, προσφέροντας σε άλλους εργαζόμενους μία ώρα λιγότερη στο καθημερινό τους ωράριο και σε άλλους κανονικό ωράριο Δευτέρα-Πέμπτη και μισές ώρες εργασίας την Παρασκευή, αντί του μειωμένου καθημερινού ωραρίου.
Πλέον, το 86% του εργατικού δυναμικού της Ισλανδίας εργάζεται ή μπορεί να εργαστεί στο νέο ωράριο.
Οι εργαζόμενοι δηλώνουν πιο ευχαριστημένοι και αποδοτικοί
Σύμφωνα με μαρτυρίες εργαζομένων, οι περισσότεροι δήλωσαν ευχαριστημένοι γιατί είχαν περισσότερο χρόνο με την οικογένεια τους και άλλοι γιατί κέρδιζαν ώρα της ημέρας με φως.
Η Arna Hrönn Aradóttir, project manager στο Reykjavík Service Center (ένα από τα πέντε κέντρα εξυπηρέτησης που διαχειρίζεται η πόλη του Ρέικιαβικ και παρέχει κοινωνικές υπηρεσίες για παιδιά και οικογένειες), δήλωσε: «αισθάνομαι ότι είμαι πιο συγκεντρωμένη τώρα». Μάλιστα τα δοκιμαστικά προγράμματα στα οποία συμμετείχε τη βοήθησαν να διαχειριστεί καλύτερα το χρόνο της και να πετύχει «μία καλύτερη ποιότητα ζωής», όπως λέει η ίδια.
Η Saga Stephensen, project manager για την πολυπολιτισμική εκπαίδευση στα νηπιαγωγεία του Ρέικιαβικ η οποία δούλευε Δευτέρα με Πέμπτη κανονικά και είχε ελεύθερη την κάθε δεύτερη Παρασκευή, ανέφερε πως μπορούσε να κάνει διάφορα πράγματα τις Παρασκευές.
Μοντέλο «Βόρειας Ευρώπης»
- Νορβηγία. Πρόκειται για μια χώρα στην οποία εφαρμόζεται η ατομική συμφωνία στη διευθέτηση του χρόνου εργασίας. Έτσι, κατά περιόδους το εβδομαδιαίο ωράριο μπορεί να είναι μεγαλύτερο από το επιτρεπτό. Αρκεί κατά μέσο όρο, να μην καταγράφεται υπέρβαση.
- Φινλανδία. Ανάλογο μοντέλο, με μικρές παραλλαγές, όπου η επιπλέον απασχόληση μπορεί να είναι έως δύο ώρες την ημέρα. Συνολικά όμως δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το ωράριο τις 40 ώρες την εβδομάδα. Επίσης, η όποια μετατροπή στο ωράριο πρέπει να πραγματοποιείται σε βάθος τετραμήνου, κατ’ ανώτατο όριο.
- Λουξεμβούργο. Το πλαφόν που έχει τεθεί είναι οι 10 ώρες ημερησίων και οι 48 ώρες εβδομαδιαίως.
- Γερμανία. Εφαρμόζεται και εδώ δεκάωρη απασχόληση. Εκεί όμως, η προϋπόθεση που έχει τεθεί είναι κατά μέσο όρο για χρονική περίοδο 24 εβδομάδων, να μην ξεπερνιούνται οι οχτώ ώρες ημερησίως.
- Αυστρία. Παρά την ύπαρξη συλλογικών συμβάσεων, παρέχεται το δικαίωμα επίτευξης συμφωνίας ανάμεσα σε εργοδότες και εργαζομένους για αυξημένο ή μειωμένο ωράριο, σε βάθος ενός έτους. Οι κλάδοι για τους οποίους εφαρμόζεται κάτι τέτοιο είναι τα ξενοδοχεία, ο τουρισμός, το εμπόριο και ο επισιτισμός. Μάλιστα, η νομοθεσία εκεί, επιτρέπει η συγκεκριμένη νομοθεσία να ισχύει και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, σε μεμονωμένες περιπτώσεις.