Δεν υπάρχει μεγαλύτερη προσωπική τραγωδία από τον θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου. Όταν κάποιος πεθαίνει απροσδόκητα, αναπόφευκτα υπάρχουν επιπτώσεις από αυτόν τον θάνατο στην άμεση οικογένεια.
Στην παρακάτω επιστολή, η φοιτήτρια του Πανεπιστημίου Clark, Alyssa Adams μοιράζεται μαζί μας το τι διδάχτηκε από την απώλεια της μητέρας της πριν από ένα χρόνο.
Διαβάστε τα λόγια της στη συνέχεια.
Πριν από ένα χρόνο σαν σήμερα ολόκληρος ο κόσμος μου γκρεμίστηκε με την είδηση ότι η μητέρα μου πέθανε. Κάτι τόσο τραυματικό αλλάζει εντελώς το ποιος είσαι και το πώς βλέπεις τον κόσμο. Ήμουν μια νέα 21χρόνων, με δύο μικρότερες αδερφές, όλες ορφανές από μητέρα, που έπρεπε να συνεχίσουμε την ζωή χωρίς τον ένα γονιό που ήταν πάντα μαζί μας. Έχει περάσει ένας χρόνος από τον πόνο που συντάραξε την ψυχή μας. Ένας χρόνος που δεν θα ήθελα να ξαναζήσω ποτέ.’Όμως μέσα από αυτή την εμπειρία, έχω αποκτήσει πολλά σκληρά διδάγματα που θα έχω μέσα μου για μια ζωή.
Πολλοί ενήλικες που έχουν χάσει πρόσφατα οι γονείς τους θα σου πουν ότι ξέρουν τι περνάς,αλλά όμως δεν ξέρουν.
Τίποτα δεν με κάνει να μαζεύομαι περισσότερο, όταν ένας μεγάλος μου λέει ότι κατανοεί πλήρως το τι πέρασα. Ο δικός του γονιός είδε τα παιδιά του να μεγαλώνουν, τα είδε να κάνουν την δική τους οικογένεια και χάρηκε τα εγγόνια του.
Η μητέρα μου έχασε το γάμο της αδελφής μου, η μητέρα μου δεν θα με δει απόφοιτη από το πανεπιστήμιο, δεν θα βοηθήσει την νεότερη αδερφή μου να βγάλει το λύκειο, ούτε βέβαια θα την δει να παίρνει το πτυχίο της.
Επομένως, σας παρακαλώ να μην εξισώνετε την κατάσταση, δεν έχετε ιδέα τι περνάω. Έχω μάθει ότι το λένε αυτό για να δείξουν την αλληλεγγύη, και συμπάθεια και όλα αυτά τα σχετικά, αλλά η δήλωση έχει τόση άγνοια που με φέρνει στο επόμενο πράγμα που θέλω να πω…
Οι άνθρωποι που δεν το έχουν περάσει αυτό ακόμα απλά δεν το διανοούνται και αυτό δεν είναι δικό τους λάθος.
Στην αρχή, πέρασαν μήνες που ήμουν πικρόχολη, γιατί οι άνθρωποι απλά δεν το καταλάβαιναν. Δεν θα μπορούσαν να συμπάσχουν ή να καταλάβουν τι συνέβαινε μέσα μου, αυτό που ένιωθα, αυτό που χρειαζόμουν- δεν έχει σημασία πόσο σκληρά προσπάθησαν.
Αλλά τότε συνειδητοποίησα ότι δεν ήταν δικό τους σφάλμα και εγώ θα πρέπει να είμαι ευτυχής που δεν το καταλάβαιναν. Δεν έχει σημασία πόσο δύσκολο ήταν για μένα να το αποδεχθώ αυτό. Ποτέ δεν θα ευχόμουν αυτή την εμπειρία σε απολύτως κανέναν και είμαι ευγνώμων που άνθρωποι της ηλικίας μου ή στην ηλικία των αδελφών μου, ποτέ δεν χρειάστηκε να αντιμετωπίσουν αυτό το είδος του πόνου.
Οι άνθρωποι πραγματικά χρησιμοποιούν αυτές τις κλισέ φράσεις.
Σε αυτούς τους τύπους καταστάσεων καθένας λέει πάντα πράγματα όπως ‘πήγε σε καλύτερο τόπο’, ‘σε βλέπει από ψηλά’, κλπ, και αυτό με κάνει να αισθάνομαι χάλια. Είναι το τελευταίο πράγμα που θέλει κανείς να ακούσει. Μην μου πείτε ότι είναι σε καλύτερο τόπο, γιατί αν ήταν σε καλύτερο τόπο θα ήθελα να είναι εδώ μαζί μου και με την οικογένειά μου.
Δεν θέλω να μου πείτε πως βλέπει από πάνω μου, γιατί δεν είναι το ίδιο με το να είναι εδώ μπροστά μου και να ακούω την φωνή και το γέλιο της.
Ξέρω ότι αυτοί οι άνθρωποι είναι καλοπροαίρετοι όταν λένε αυτά τα πράγματα, αλλά απλά πονάει περισσότερο.
Μισώ όταν οι άνθρωποι διαμαρτύρονται για τους γονείς τους, γιατί τουλάχιστον αυτοί τους έχουν.
Δεν μπορώ να τονίσω πόσο το μισώ αυτό, πόσο πόνο προκαλεί στην καρδιά μου. Θα έδινα τα πάντα για να έχω τη μαμά μου να μου φωνάζει, ή να μου κάνει την ζωή δύσκολη ή να θέλει να περάσουμε μαζί το χρόνο μας αντί να βγω έξω.
Όταν οι άνθρωποι παραπονιούνται για τους γονείς τους, αυτό με κάνει να τρελαίνομαι, γιατί δεν μπορούν να εκτιμήσουν την αγάπη και τη φροντίδα που τους δίνουν οι γονείς τους. Δεν εκτιμούν το γεγονός ότι εξακολουθούν να έχουν γονείς και ότι έχουν αυτόν το δεσμό μαζί τους.
Θα έδινα τα πάντα για να ανταλλάξω την θέση μου με την δική τους και ως εκ τούτου δεν θα συμφωνήσω με τα παράπονά τους.
Μπορείς να μάθεις ποιος ενδιαφέρεται πραγματικά
Παρά το ότι οι άνθρωποι λένε ή κάνουν τα λάθος πράγματα, μπορείς να μάθεις ποιος νοιάζεται πραγματικά για σένα και ποιος είναι πραγματικά εκεί. Λένε ότι μια τραγωδία σου δείχνει πάντα ποιοι είναι οι πραγματικοί φίλοι και αυτό δεν θα μπορούσε να είναι πιο αληθινό σε αυτή την κατάσταση. Πολλοί άνθρωποι δεν μπορούν να χειριστούν αυτή την δύσκολη τραγωδία και καταλήγουν να απομακρύνονται. Άφησέ τους. Δεν είναι αρκετά καλοί για να είναι εκεί, αν δεν μπορούν να βρουν τη δύναμη να μείνουν για σένα και να σε στηρίξουν.
Οι γιορτές και τα σημαντικά γεγονότα της ζωής δεν θα είναι ποτέ τα ίδια.
Οι γιορτές μπορεί να είναι μια δύσκολη στιγμή για τον καθένα, αλλά η εμπειρία αυτή αλλάζει το νόημα τους για πάντα. Δεν είναι μόνο οι παραδόσεις, που πραγματοποιούνταν με τους γονείς σου που δεν θα γίνονται πια, αλλά θα υπάρχει και το κενό που άφησε η απουσία. Τώρα θα αναρωτιέμαι πως θα ήταν τα πράγματα αν ήταν εκεί και θα εύχομαι να ήταν.
Οι γιορτές φέρουν τώρα μια λύπη, ένα κενό που ποτέ δεν θα γεμίσει. Σε κάνουν επίσης να θυμάσαι τις γιορτές από το παρελθόν και έτσι έρχεται στην επιφάνεια ο πόνος για κάτι που δεν θα το έχεις πια. Σου θυμίζουν ότι θα έκανες τα πάντα για να το έχεις πίσω.
Είναι εντάξει να μην είσαι εντάξει.
Έχω πάρει το μερίδιο μου από τα εμπόδια της ζωής αλλά έχω πάντα διατηρήσει την μάντρα ότι τα πράγματα θα είναι μια χαρά. Ωστόσο, όταν αυτή η συνταρακτική εμπειρία συνέβη, δεν μπορούσα να διατηρήσω αυτό το συναίσθημα πια. Δεν μπορούσα να είμαι εντάξει,όσο σκληρά κι αν προσπάθησα. Έμαθα να αποδέχομαι ότι πονούσα και ότι δεν αισθανόμουν εντάξει. Έμαθα πώς το να το εκφράσω αυτό στους ανθρώπους, χωρίς να αισθάνομαι ότι θα με κρίνουν για αυτό.
Ένα μάθημα που δεν ήταν εύκολο.
Είναι εντάξει να βάλεις πρώτες τις ανάγκες σου.
Όταν έχεις βιώσει αυτή την απώλεια και τον πόνο, αδειάζεις, δεν μπορείς να προσφέρεις πολλά. Συνειδητοποιείς ότι δεν μπορείς να προσφέρεις υποστήριξη και ανιδιοτέλεια προς τους άλλους, επειδή όλη η ενέργεια σου χρησιμοποιείται για να βγάλεις την ημέρα σου.
Θα πρέπει να κατανοήσεις και να αποδεχθείς ότι θα πρέπει να φροντίσεις τον εαυτό σου, για να μπορέσεις να προσφέρεις κάτι σε άλλον άνθρωπο μετά.
Μερικές φορές χρειάζεσαι μια ώθηση.
Παρά το πόσο σκληρά προσπαθείς να το ξεπεράσεις, υπάρχουν κάποιες κακές ημέρες που δεν μπορείς να τις περάσεις με τον εαυτό σου μόνο. Μερικές φορές θα πρέπει να έχεις έναν φίλο για να σε παρακινήσει να μελετήσεις για το διαγώνισμα ή να περάσεις την τάξη. Μερικές φορές θα πρέπει να έχεις κάποιον να σε τραβήξει από το κρεβάτι και να σου δώσει το κίνητρο και τη δύναμη που χρειάζεσαι για να αντιμετωπίσεις την ημέρα.
Αυτό είναι μια χαρά. Εκτίμησε τους ανθρώπους στη ζωή σου που καταλαβαίνουν ότι έχεις αυτή την ανάγκη, ακόμη και αν σου προκαλούν τρέλα όταν το κάνουν εκείνη την στιγμή.
Οι δεσμοί με τους αγαπημένους ανθρώπους σου δυναμώνουν.
Κανείς άλλος δεν καταλαβαίνει τι περνάς, πράγμα που σημαίνει ότι οι άνθρωποι που το καταλαβαίνουν γίνονται τόσο πολύ πιο σημαντικοί. Είναι οι μόνοι άνθρωποι στον κόσμο που καταλαβαίνουν τι έχεις χάσει και το βάρος που πρέπει τώρα να κουβαλάς.
Όχι μόνο αυτό, αλλά τώρα καταλαβαίνεις πόσο εύκολο είναι να χάσεις κάποιον, επειδή έχεις ήδη χάσει κάποιον τόσο σημαντικό για σένα. Θα αγαπήσεις τους ανθρώπους που έχεις, περισσότερο από ποτέ και αυτό θα σε κάνει να θέλεις να κρατηθείς από πάνω τους πιο δυνατά.
Η απώλεια θα καταδείξει πόσο σημαντικοί είναι οι δικοί σου άνθρωποι στη ζωή σου.
Ανησυχείς για τα πάντα, όλη την ώρα.
Η ζωή σου έχει τώρα διδάξει, ότι η απώλεια κάποιου μπορεί να συμβεί σε μια στιγμή. Αυτό σε κάνει να ανησυχείς για όλα τα πράγματα που μπορεί να συμβούν στους κοντινούς σου ανθρώπους.
Όταν κάποιος υποτίθεται ότι θα έρθει και δεν το κάνει, εσύ ανησυχείς. Όταν κάποιος δεν απαντά στο τηλέφωνό του, εσύ ανησυχείς. Αμέσως αρχίζεις να σκέφτεσαι τα χειρότερα σενάρια και όλα όσα θα μπορούσαν να πάνε στραβά. Η ανακούφιση που νιώθεις όταν τελικά τον ακούς, είναι απερίγραπτη.
Ξέρεις ότι ανησυχείς πάρα πολύ και κατά βάθος ξέρεις ότι πιθανώς είναι μια χαρά, αλλά και πάλι δεν μπορείς να σταματήσεις τον εαυτό σου. Η πιθανότητα της απώλειας κάποιου άλλου δικού σου ανθρώπου είναι κάτι που δεν θα μπορέσεις να το αντέξεις πάλι και ξέρεις ότι αυτός ο κίνδυνος παραμονεύει.
Τα αγαπημένα σου πρόσωπα μπορεί να αισθανθούν ενόχληση ή ότι το παρακάνεις αλλά τουλάχιστον ξέρουν ότι νοιάζεσαι γι’ αυτούς.
Αναζητάς την στοργή και την προσκόλληση.
Δεν θέλεις να χάσεις τους ανθρώπους που βρίσκονται ακόμη στη ζωή σου, έτσι δένεσαι περισσότερο με αυτούς. Θέλεις να τους δείξεις τι σημαίνουν για σένα και τους το λες όλη την ώρα.
Δεν μπορώ να εξηγήσω αυτό το συναίσθημα αν δεν το έχεις νοιώσει, αλλά σε κάνει να θέλεις να κρατήσεις πιο σφιχτά τους ανθρώπους γύρω σου, σε κάνει να θέλεις να τους δείξεις πόσο σημαντικοί είναι για σένα. Σε κάνει να χρειάζεσαι την στοργή και την αγάπη από αυτούς τους ανθρώπους, για να μπορέσεις να κλείσεις την πληγή από την απώλεια και να σου υπενθυμίσουν ότι υπάρχουν ακόμα άνθρωποι στη ζωή σου, που είναι σημαντικοί και νοιάζονται για σένα και άρα, εξακολουθούν να υπάρχουν λόγοι για να κρατηθείς στην ζωή.
Θα σε κάνει να προσέχεις περισσότερο τα λόγια σου.
Ξέρεις τώρα πόσο σημαντικά είναι τα τελευταία λόγια. Εάν τα τελευταία σου λόγια στους γονείς σου ήταν καλά ή άσχημα, μπορείς να καταλάβεις το βάρος που έχουν και την σημασία τους. Θα έχεις τώρα μεγαλύτερη επίγνωση του πώς μπορείς να μιλάς στους αγαπημένους σου. Θα σε κάνει να λες ‘Σ ‘αγαπώ’,πριν να πεις αντίο,όσο θυμό κι αν έχεις.
Αν αυτή είναι η τελευταία φορά που θα τους μιλήσεις, θέλεις να το ξέρουν. Θέλεις να ξέρουν πάντα πώς αισθάνεσαι γι’ αυτούς και ότι τους αγαπάς. Θέλεις να ξέρεις ότι αυτοί είναι βέβαιοι για την αγάπη σου και την εκτίμηση που τους έχεις. Ακόμα και όταν αισθάνεσαι θυμό, γνωρίζεις μέχρι που να φτάσεις με τα λόγια σου.
Αυτή η μικρή οδυνηρή υπενθύμιση είναι πάντα στο πίσω μέρος του κεφαλιού σου, για το πόσο σημαντικές είναι οι λέξεις.
Μαθαίνεις να μην χάνεις χρόνο.
Τώρα καταλαβαίνεις ότι η ζωή δεν είναι για πάντα και πώς το ρολόι του χρόνου χτυπάει ασταμάτητα. Αυτό σε διδάσκει να μην παίρνεις τίποτα λιγότερο από ό, τι σου αξίζει και να μην χάνεις χρόνο. Σε κάνει πιο ειλικρινή και ευθύ με τους ανθρώπους γιατί καταλαβαίνεις ότι δεν μπορείς να σπαταλάς τον χρόνο σου.
Έχεις χάσει και ξεπεράσει κάτι απίστευτα σημαντικό, το οποίο σημαίνει ότι δεν θα συμβιβαστείς με τίποτα λιγότερο από ό, τι σου αξίζει. Μπορείς τώρα να συνειδητοποιήσεις πόσο σημαντικός είναι ο χρόνος και η ζωή σου. Δεν θα τα σπαταλήσεις σε κάτι ή κάποιον που δεν αξίζει.
Ζεις τη ζωή περισσότερο …
… γιατί καταλαβαίνεις πόσο γρήγορα η ζωή μπορεί να χαθεί. Αφού χάσεις την μητέρα ή τον πατέρα σου, κάθεσαι και σκέφτεσαι όλες εκείνες τις χαμένες ευκαιρίες και τις ώρες που θα μπορούσες να είχατε μαζί. Θα έδινα τα πάντα για ένα ταξίδι μαζί, μια περιπέτεια ή απλά ένα δείπνο. Αυτό σε κάνει πιο πρόθυμο να συμφωνήσεις να κάνεις πράγματα με άλλους ανθρώπους, επειδή πιθανόν να μην έχεις άλλη ευκαιρία μαζί τους.
Συνειδητοποιείς πόσο σημαντικός είναι ο χρόνος και τα πράγματα που ζεις με τους ανθρώπους. Καταλαβαίνεις ότι αυτό είναι η ζωή και ότι αυτό φέρνει ζωή στην δική σου ζωή. Αναζητάς κάτι που θα έχει νόημα ή θα γεμίσει το κενό στο στήθος σου. Θέλεις να ζήσεις τη ζωή.
Μαθαίνεις να αφήνεις την ενοχή να φύγει
Παίρνει περισσότερο χρόνο από ό, τι θα σκεφτείς ποτέ και αυτό δεν είναι ένα απλό έργο. Θα πρέπει να παίρνεις συνεχώς την απόφαση να την αφήσεις να πάει, ξανά και ξανά, αλλά θα παίρνεις αυτή την απόφαση κάθε φορά.
Θα μάθεις να μην αισθάνεσαι την ενοχή όταν συνειδητοποιείς όλα αυτά τα πράγματα που θα μπορούσες να είχες κάνει διαφορετικά και θα καταλάβεις ότι δεν μπορείς να κάνεις τίποτα τώρα πια. Δεν μπορείς να αλλάξεις κάτι που συνέβη, έτσι θα μάθεις να το αποδέχεσαι όσες φορές και αν χρειαστεί. Μαθαίνεις να προχωράς και να ζεις με αυτό: να ζεις με την εμπειρία της απώλειας και πως έγινε. Μαθαίνεις να δέχεσαι ότι δεν ήταν δικό σου λάθος, μαθαίνεις να σταματάς να μισείς τον εαυτό σου, όσο δύσκολο και αν είναι αυτό.
Ο κόσμος σου έγινε τόσο αρνητικός και θα πρέπει να μάθεις να το αλλάξεις αυτό.
Μετά την τόσο σημαντική απώλεια για σένα, αισθάνεσαι πίκρα και θυμό για όλο τον κόσμο και για τον χρόνο που σου παίρνουν.
Σε πιάνει μια απαισιοδοξία για την ζωή. Θα πρέπει να μάθεις να αφήσεις την πίκρα και να μάθεις ξανά στον εαυτό σου να σκέφτεται θετικά, να μην ανησυχεί συνεχώς και να μην σκέφτεται μόνο τα κακά σενάρια. Θα πρέπει να μάθεις ότι αυτή η εμπειρία δεν σημαίνει ότι δεν θα έρθει ποτέ πια η ευτυχία στη ζωή σου. Αντιλαμβάνεσαι ότι ο γονιός σου θα ήθελε να έχεις ευτυχία στην ζωή σου. Έτσι, θα πρέπει να μάθεις να αλλάξεις την προοπτική της ζωής σου και πάλι.
Μπορείς να μάθεις να έχεις δύναμη ξανά.
Ποτέ δεν θα περίμενε κανείς να συμβεί αυτό σε σένα, όμως έγινε και μάλιστα επέζησες.
Μετά την υπέρβαση που έκανες μέσα από κάτι τέτοιο, θα συνειδητοποιήσεις ότι τίποτα δεν θα σε σταματήσει ποτέ, γιατί κανένα από τα εμπόδια της ζωής δεν θα συγκρίνεται με την τραγωδία που πέρασες. Θα διαπιστώσεις ότι τίποτα δεν μπορεί να σε αποθαρρύνει, ότι και να σου ρίξει η ζωή. Αρχίζεις να συνειδητοποιείς τις δυνάμεις σου και τα αποθέματα σου. Μαθαίνεις να αγαπάς τον εαυτό σου ξανά αντί να τον κατηγορείς και να κάνεις καλά πράγματα για αυτόν. Μαθαίνεις την αυτο-εκτίμηση.
Εκτιμάς τον γονιό σου τώρα περισσότερο από ποτέ.
Λένε ότι ο θάνατος διαστρεβλώνει τη μνήμη, επειδή οι άνθρωποι αρχίζουν να εξιδανικεύουν αυτόν που πέθανε. Εγώ διαφωνώ,νομίζω ότι η απώλεια σβήνει τις κακές πλευρές ενός προσώπου,γιατί γίνεται αντιληπτό ότι αυτές δεν έχουν πια σημασία. Αντιλαμβάνεσαι ότι αυτό που υπήρχε βαθύτερα ήταν αυτό που πραγματικά είχε σημασία.
Συνειδητοποιείς τις αξίες και τα ιδανικά που σε δίδαξε και ότι αυτό που είσαι το χρωστάς σε αυτόν. Αφήνεις τις κακές αναμνήσεις γιατί τελικά δεν έχουν καμία αξία. Απλά θυμάσαι το πραγματικό πρόσωπο που ήταν, την αγάπη και την υποστήριξη που σου έδωσε και τις αναμνήσεις που μοιράστηκες.
Στο κάτω κάτω ήταν γονιός σου και κανείς σε ολόκληρο τον κόσμο δεν θα μπορούσε ποτέ να τον αντικαταστήσει.
Μην παίρνεις τίποτα δεδομένο.
Αυτό είναι το νούμερο ένα πράγμα που έμαθα. Ποτέ μην παίρνεις έναν άνθρωπο δεδομένο, μια εμπειρία, μια ανάμνηση ή την στιγμή. Όλα όσα έχεις αυτή τη στιγμή μπορεί να χαθούν ξαφνικά, χωρίς καμία προειδοποίηση.
Μαθαίνεις να εκτιμάς τα μικρά καλά πράγματα στην ζωή σου και να αγνοείς τα κακά γιατί δεν είναι τίποτα σε σύγκριση με αυτά που έχεις. Έχεις μάθει τι είναι σημαντικό στη ζωή, και τι δεν είναι. Το νόημα της ζωής σου έχει αλλάξει για πάντα.
Έχει περάσει ένας χρόνος από τότε που την έχασα, εκείνη την συνταρακτική χρονιά. Δεν περνά μέρα που να μην την σκέφτομαι ή να μην νοιώθω ότι μου λείπει.
Αυτή η εμπειρία με έχει αλλάξει βαθιά, άλλαξε το πως βλέπω τον εαυτό μου, την ζωή μου και τις σχέσεις μου με τους άλλους ανθρώπους. Για την υπόλοιπη ζωή μου, θα φέρνω το βάρος αυτής της τραγωδίας μαζί μου και τα μαθήματα που πήρα από αυτήν.