Ενας νέος παίκτης και μάλιστα από τον… ουρανό έρχεται να προστεθεί στην ελληνική αγορά τηλεπικοινωνιών, αφού η υπηρεσία δορυφορικού Ιντερνετ της Starlink του δισεκατομμυριούχου Ελον Μασκ έρχεται στη χώρα μας.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «ΘΕΜΑτος», η Ελλάδα σύντομα -εντός του 2021- θα συγκαταλέγεται ανάμεσα στις λίγες προς το παρόν χώρες στον κόσμο όπου θα είναι διαθέσιμη η υπηρεσία της Starlink. Το… διαστημικό Ιντερνετ του Μασκ προσφέρει σύνδεση ταχύτητας άνω των 100 Mbps σε σημεία της χώρας μας, τα οποία σήμερα επί της ουσίας δεν έχουν καν κάλυψη, όπως απόκρημνες κορφές και απομακρυσμένα νησιά.
Από το τέλος του 2020 η Starlink έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την παροχή δορυφορικών ευρυζωνικών υπηρεσιών στην Ελλάδα και βρίσκεται σε επαφή τόσο με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης όσο και με την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ). Οι προτάσεις της εταιρείας βρίσκονται ήδη στα χέρια του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκου Πιερρακάκη, ο οποίος έχει εμπλακεί προσωπικά μέσω επαφών σε συζητήσεις με την εταιρεία για τις προοπτικές δοκιμής του project στην Ελλάδα, καθώς θεωρεί ότι αυτή η εξέλιξη μπορεί να συμβάλει στη σημαντική και άμεση αναβάθμιση των τηλεπικοινωνιακών δυνατοτήτων της χώρας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, λοιπόν, προς αυτή την κατεύθυνση κινούνται και οι σχετικές κυβερνητικές αποφάσεις και οι αντίστοιχες νομοθετικές πρωτοβουλίες.
Η εμπλοκή της Starlink στα ελληνικά πράγματα προς το παρόν δεν ταράζει τα νερά των ισορροπιών για τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας, ωστόσο προσθέτει έναν υπολογίσιμο παίκτη, ο οποίος μάλιστα χρησιμοποιεί μια εντελώς διαφορετική τεχνολογία και υπόσχεται πλήρη πανελλαδική κάλυψη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το μέλλον.
Αλλωστε, παρά τις όποιες προσπάθειες έχουν γίνει την τελευταία διετία στη χώρα μας προκειμένου να αναβαθμιστούν οι υποδομές, η Ελλάδα είναι δυστυχώς ουραγός.
Χαρακτηριστική είναι η λίστα που δημοσίευσε στο Twitter η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με την οποία, βάσει των μετρήσεων του European Data Journalism Network (EDJN), η Ελλάδα κατατάσσεται τελευταία (!) σε ταχύτητα Ιντερνετ στην Ευρωπαϊκή Ενωση, με μέση ταχύτητα download τα 29 Mbps. Μάλιστα για να γίνει αντιληπτό το χάσμα που χωρίζει τη χώρα μας από προηγμένες σε αυτόν τον τομέα χώρες, πρώτη στη σχετική λίστα είναι η Δανία με 140 Mbps, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως συνολικά οκτώ από τις 26 χώρες πετυχαίνουν ταχύτητες πάνω από 100 Mbps
Εκτός των παραπάνω, το ολιγοπώλιο στον χώρο του ελληνικού Διαδικτύου έχει ως αποτέλεσμα στη χώρα μας να έχουμε συγκριτικά υψηλές τιμές. Με βάση στοιχεία της Ε.Ε. από το 2019, η Ελλάδα θεωρείται από τις ακριβότερες χώρες εντός της Ενωσης, στην ίδια κατηγορία με την Ισπανία, στην οποία ωστόσο να σημειωθεί πως η μέση ταχύτητα Iντερνετ για download αγγίζει τα 126 Mbps.
Υψηλόβαθμο στέλεχος της αγοράς τηλεπικοινωνιών παραδέχεται ότι η Ελλάδα τρέχει να καλύψει το χαμένο έδαφος, ενώ σημειώνει πως όλες οι εταιρείες στη χώρα αυτή τη στιγμή επενδύουν σημαντικά ποσά για την αναβάθμιση των υποδομών και των παρεχόμενων υπηρεσιών. «Το 5G αλλάζει τα δεδομένα», σημειώνει, και καταλήγει λέγοντας πως «όχι μόνο οι εταιρείες του χώρου, αλλά και η κυβέρνηση έχει δείξει ότι ο σχεδιασμός που υλοποιείται έχει στόχο να μετατρέψει την Ελλάδα σε τηλεπικοινωνιακό κόμβο στο εγγύς μέλλον».
Τι είναι το διαστημικό Ιντερνετ
H Starlink ιδρύθηκε το 2015 και το 2018 το πρόγραμμά της ήταν ήδη σε τροχιά γύρω από τη Γη. Η τελευταία εκτόξευσή της πραγματοποιήθηκε στις 7 Απριλίου 2021, με την εταιρεία να έχει ξεκινήσει να οικοδομεί μια μικρή αυτοκρατορία και να αριθμεί αυτή τη στιγμή 1.445 μικροδορυφόρους, ενώ ο στόχος είναι ο αριθμός αυτός να φτάσει τους 42.000 μέχρι το 2027.
Το σύστημα της Starlink βασίζεται στην επικοινωνία των μικροδορυφόρων της με εξοπλισμό μικρού μεγέθους, ο οποίος εγκαθίσταται στον χώρο του τελικού χρήστη/καταναλωτή, αντίστοιχο της συνδρομητικής τηλεόρασης. Επίσης, για να αναπτυχθεί σε μια χώρα χρειάζεται να χτίσει και έναν σταθμό βάσης, ο οποίος συνδέεται με σύνδεση υπερυψηλής ταχύτητας στο Διαδίκτυο. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η Starlink ήδη έχει ξεκινήσει να εξετάζει συγκεκριμένες τοποθεσίες για ανάπτυξη σταθμού βάσης στη χώρα μας, συγκεκριμένα στην περιοχή της Νεμέας ή των Θερμοπυλών.
Στην αρχική (Beta) έκδοση η υπηρεσία της Starlink υπόσχεται ταχύτητες 100 Mbps. Και αν τα νούμερα αυτά δεν εντυπωσιάζουν τόσο πολύ, η εκτόξευση επιπλέον δορυφόρων και εγκατάσταση περισσότερων σταθμών βάσης αναμένεται να βελτιώσουν περαιτέρω την ταχύτητα. Σύμφωνα με κατά καιρούς δηλώσεις της εταιρείας μάλιστα, θα μπορούσε να παρέχει ταχύτητα άνω του 1 Gbps, η οποία μπορεί να φτάσει ακόμα και τα 10 Gbps.
Οι δοκιμές μέχρι στιγμής δείχνουν τις τεράστιες δυνατότητες που έχει η Starlink: στη Νέα Υόρκη έχει καταγραφεί ταχύτητα για κατέβασμα δεδομένων 209 Mbps, ενώ χρήστης στη Γιούτα μέτρησε σε τεστ την ταχύτητά του στα 215 Mbps. Εντυπωσιακές είναι και οι ταχύτητες σε θερμοκρασίες παγετού ή με έντονους ανέμους και χιονόπτωση, καθώς μπορούν ακόμα και σε τέτοιες αντίξοες συνθήκες να πιάσουν μέχρι 175 Mbps. Σε αυτή τη φάση η υπηρεσία της Starlink είναι αρκετά αλμυρή, αν και ήδη μετρά περισσότερους από 10.000 χρήστες παγκοσμίως.
Στην Beta έκδοση το κόστος του τερματικού εξοπλισμού είναι 500 δολάρια και το μηνιαίο κόστος σύνδεσης για τον καταναλωτή αναμένεται να φτάνει τα 100 δολάρια. Η συνεχιζόμενη έρευνα, όμως, αλλά και η πρόσβαση σε μεγάλα αγοραστικά κοινά αναμένεται να μειώσουν σημαντικά τα παραπάνω κόστη – ειδικά σε ό,τι αφορά τις πάγιες μηνιαίες δαπάνες.
Ο Μασκ, όμως, δεν σταματά στις οικιακές συνδέσεις. Οπως έχει ο ίδιος πει, επόμενος στόχος είναι να λαμβάνουν το σήμα από τους δορυφόρους και κινούμενα οχήματα, όπως πλοία, αεροπλάνα, φορτηγά, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για ένα μέλλον με «παγκόσμιο Ιντερνετ» σε κάθε γωνιά του πλανήτη.
Το μεγάλο όμως πλεονέκτημα της υπηρεσίας Starlink σε σύγκριση με τις παραδοσιακές δορυφορικές υπηρεσίες που βασίζονται σε γεωστατικούς δορυφόρους είναι η μικρή καθυστέρηση. Ως αποτέλεσμα της μικρότερης απόστασης από τη Γη στην οποία κινούνται οι μικροδορυφόροι της Starlink, οι καθυστερήσεις κυμαίνονται μεταξύ 20 και 40 millisecond (60 φορές μικρότερη σε σχέση με τους γεωστατικούς δορυφόρους), με προοπτικές σημαντικής περαιτέρω βελτίωσης. Αυτό δίνει τη δυνατότητα για εφαρμογές όπως βιντεοκλήσεις και online gaming, οι οποίες δεν είναι εφικτές μέσω των παραδοσιακών δορυφορικών υπηρεσιών από γεωστατικούς δορυφόρους. Ετσι, η υπηρεσία Starlink γίνεται ιδανική για την ευρυζωνική κάλυψη περιοχών όπου τα κόστη ανάπτυξης παραδοσιακών δικτύων είναι μεγάλα.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η εξάπλωση της Starlink -καθότι εταιρεία αμερικανικών συμφερόντων- έχει προκαλέσει προβληματισμό σε επίπεδο Ε.Ε., καθώς θα πιέσει σημαντικά τους υφιστάμενους παίκτες στην αγορά τηλεπικοινωνιών σε κάθε χώρα, προσθέτοντας έναν ακόμα ανταγωνιστή… από τον ουρανό.
Η κεντρική γραμμή της Ε.Ε. σε σχέση με το Ταμείο Ανάκαμψης παροτρύνει τα κράτη-μέλη να προβούν και σε δικές τους επενδύσεις σε μικροδορυφόρους που θα φέρουν τηλεπικοινωνιακές δυνατότητες ώστε η Ε.Ε. να μπορέσει να καλύψει σταδιακά ένα μέρος του διαφαινόμενου χάσματος.
Ευρυζωνικά δίκτυα
Μπορεί το διαστημικό Ιντερνετ του Ελον Μασκ να είναι το μέλλον του Διαδικτύου, μέχρι τότε όμως τα ελληνικά δίκτυα έχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης. Ετσι, σε εξέλιξη βρίσκονται μια σειρά από σημαντικές πρωτοβουλίες για την εξάπλωση των ευρυζωνικών δικτύων υπερυψηλών ταχυτήτων στην Ελλάδα.
Στις 26 Απριλίου η Ολομέλεια της ΕΕΤΤ αποφάσισε την έναρξη δημόσιας διαβούλευσης για θέματα που σχετίζονται με την κατάργηση του δικτύου του χαλκού (copper swich-off) και τη μετάβαση σε δίκτυα FTTH. Το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται η έναρξη της δημόσιας διαβούλευσης για τη διαμόρφωση του νέου περιεχομένου της καθολικής υπηρεσίας.
Η πρόταση του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων είναι να συμπεριληφθεί για πρώτη φορά η ευρυζωνική σύνδεση στην καθολική υπηρεσία. Επιπλέον, σύντομα αναμένεται η ανακοίνωση της πρόσκλησης για την υποβολή δεσμευτικών προσφορών στο πλαίσιο του έργου Ultra Fast Broadband, το οποίο έχει στόχο την κάλυψη περίπου ενός εκατομμυρίου συνδρομητών σε ημιαστικές περιοχές με συνδέσεις FTTH υπερυψηλών ταχυτήτων.
Παράλληλα, επεκτείνεται η διάρκεια του έργου Super Fast Broadband, το οποίο έχει στόχο την αύξηση της ζήτησης για συνδέσεις υπερυψηλών ταχυτήτων και επιδοτεί μέσω κουπονιού τους καταναλωτές για να αποκτήσουν συνδέσεις FTTH. Σημειώνεται ότι το αντίστοιχο έργο τρέχει και για τις επιχειρήσεις.
Τέλος, προχωρά ο σχεδιασμός του έργου για την προετοιμασία κτιρίων για την ενεργοποίηση συνδέσεων FTTP/FTTH, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης.