Μετά την Αλόννησο και τη Σίφνο, δύο ακόμα ελληνικά νησιά, η Σαντορίνη και η Τήνος πρόκειται να εφαρμόσουν πιλοτικό πρόγραμμα περιορισμού της χρήσης της πλαστικής σακούλας σε συνεργασία με τον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης(ΕΟΑΝ).
Οι δράσεις εντάσσονται στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής Οδηγίας που προβλέπει μείωση της χρήσης της πλαστικής σακούλας από τον προσεχή Νοέμβριο.
Ειδικότερα, στις 28 Απριλίου 2015 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε νόμο για μείωση της χρήσης της πλαστικής τσάντας μιας χρήσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατά το ήμισυ μέχρι το 2019.
Οι πλαστικές σακούλες αποτελούν τεράστια περιβαλλοντική «πληγή», καθώς βλάπτουν ανεπανόρθωτα τα θαλάσσια οικοσυστήματα και τα πουλιά, ενώ απαιτούνται αιώνες ώστε να βιοδιασπαστούν πλήρως.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις κάθε χρόνο απορρίπτονται στην Ευρώπη περίπου οκτώ δισεκατομμύρια πλαστικές σακούλες.
Μόνο στη Γαλλία «περίπου 122 εκατομμύρια πλαστικές σακούλες ρυπαίνουν μια ακτογραμμή 5.000 χιλιομέτρων».
Η νέα νομοθεσία απαιτεί από τα κράτη-μέλη της ΕΕ να περιορίσουν σταδιακά τη χρήση της πλαστικής τσάντας με αρχικό ανώτατο όριο τις 90 σακούλες ανά άτομο ετησίως από το 2019 και τις 40 σακούλες το 2025.
Ορισμένες χώρες όπως η Ουγγαρία, η Πορτογαλία, η Πολωνία και οι χώρες της Βαλτικής χαρακτηρίζονται από πολύ υψηλά ποσοστά χρήσης της πλαστικής τσάντας -περισσότερες από 500 ανά άτομο ετησίως– και θα πρέπει να προχωρήσουν σε δραστικές αλλαγές για να συμμορφωθούν με τα νέα όρια.
Από την άλλη πλευρά, χώρες όπως η Φινλανδία, το Λουξεμβούργο και η Γαλλία έχουν ήδη πετύχει τον αρχικό στόχο με 79 πλαστικές σακούλες ανά άτομο ετησίως.
Το 2010, σε κάθε ευρωπαίο πολίτη αντιστοιχούσαν 189 σακούλες ετησίως και χωρίς ρυθμιστικό πλαίσιο, το νούμερο αυξανόταν.
Η Ελλάδα καταγράφει αρνητικές επιδόσεις σε σύγκριση με τις δυτικές χώρες της ΕΕ με περισσότερες από 230 πλαστικές σακούλες ανά άτομο.
—Η δράση κατά της πλαστικής σακούλας σε Τήνο και Σαντορίνη
Οι δύο νησιωτικοί δήμοι έχουν υποβάλει αίτημα στον ΕΟΑΝ, ο οποίος, όπως ανακοίνωσε χθες σε ενημέρωση προς τους δημοσιογράφους, ο πρόεδρός του, Δημήτρης Πολιτόπουλος θα χορηγήσει από μία μεγάλη πάνινη σακούλα σε κάθε οικογένεια μαζί με εκπαιδευτικό υλικό για τους κατοίκους το οποίο θα διανείμουν οι αρμόδιες δημοτικές αρχές.
Παράλληλα έχουν ήδη γίνει επαφές με τα σούπερ μάρκετ για περιορισμό της χρήσης σε πλαστικές σακούλες και τον καθορισμό αντιτίμου γι΄αυτές.
Η ανακύκλωση στην Ελλάδα παραμένει σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα με τα μεγαλύτερα ποσοστά να έχουν οι δήμοι Λειψών και Σύρου.
Το ελληνικό υπουργείο Περιβάλλοντος θα πρέπει (βάσει κοινοτικού κανονισμού) είτε να να λάβει μέτρα μείωσης της σακούλας τον Νοέμβριο του 2016 ή να αποφασίσει τη χρέωσή τους από τα καταστήματα από το 2018.
—Σε «μαύρα χάλια» η ανακύκλωση
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε ο κ. Πολιτόπουλος, πάνω από τα μισά συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης ανακυκλώσιμων υλικών έχουν προβλήματα και θα πρέπει να συμμορφωθούν με τους νέους κανόνες. «Δεν εννοώ ότι πρέπει να κλείσουν, αλλά να υπακούν στους κανόνες», ανέφερε.
Μερικά συστήματα ανακύκλωσης αναπτύσσουν παρατύπως παράλληλες επιχειρηματικές δραστηριότητες όπως η συλλογή και μεταφορά αποβλήτων.
Επισήμανε μάλιστα ότι πολλά από τα συστήματα διαθέτουν μεγάλα αποθεματικά που παραμένουν αναξιοποίητα φέρνοντας ως παράδειγμα την Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ), η οποία έχει αποθεματικά ύψους 29 εκατ. Ευρώ.
Για την ομαλότερη λειτουργία των συστημάτων πρόκειται εντός του προσεχούς καλοκαιριού να αναθεωρηθεί ο νόμος 2939 που αφορά στις σχέσεις του ΕΟΑΝ με τα συστήματα διαχείρισης.
Ειδική μνεία έγινε και στο σύστημα «Ανταποδοτική Ανακύκλωση», ένα από τα συστήματα συλλογής συσκευασιών στο οποίο ο ΕΟΑΝ έχει αφαιρέσει δύο φορές την άδεια λειτουργίας. Ο κ. Πολιτόπουλος απάντησε ότι η οριστική αφαίρεση της άδειας λειτουργίας του είναι ευθύνη του υπουργού Περιβάλλοντος, όπως έκρινε το Συμβούλιο της Επικρατείας.
«Υπάρχουν κενά στη νομοθεσία. Απαιτείται να δοθεί η δυνατότητα στον ΕΟΑΝ να ελέγχει, να δίνει κατευθύνσεις και να υποδεικνύει την διάθεση των πόρων κυρίως σε πράσινα σημεία των δήμων με δημιουργία Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) για τα οποία θα αποφασίζει ο εκάστοτε δήμος για τη διαχείρισή τους ανάλογα με το τι τον συμφέρει», δήλωσε ο πρόεδρος του Οργανισμού.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΑΝ, τα έσοδα των 22 συστημάτων ανακύκλωσηςανέρχονται σε σε περίπου 45 εκατ. ευρώ ετησίως, με την εισφορά προς τον ΕΟΑΝ να φτάνει τα 900.000 ευρώ.
Ο Οργανισμός διαθέτει αποθεματικό που αγγίζει τα 3,5 εκατομμύρια ευρώ ωστόσο αν και δεν είναι ζημιογόνος, έχει αποκλειστεί από τις προσλήψεις με αποτέλεσμα να λειτουργεί με μόλις δέκα εργαζομένους.
Στις προτεραιότητες του Οργανισμού είναι η δημιουργία δύο μητρώων για τον έλεγχο της διαχείρισης των απορριμμάτων. Το πρώτο, το Εθνικό Μητρώο Παραγωγών θα αφορά σε ανακυκλώσιμα υλικά που παράγονται με στόχο τη μείωση της εισφοροδιαφυγής των παραγωγών.
Θα είναι συνδεδεμένο με το taxisnet και το ΓΕΜΗ. Υπολογίζεται ότι σήμερα συλλέγονται μόλις οι 500.000 από τους 800.000 τόνους ανακυκλώσιμων υλικών που υπάρχουν στην αγορά.
Στο δεύτερο μητρώο θα καταγράφεται το σύνολο των αποβλήτων που παράγονται στην Ελλάδα συμπεριλαμβανομένων των ιατρικών και βιομηχανικών και αναμένεται ότι θα λειτουργήσει προς το τέλος του έτους.
Πηγή: econews.gr