‘Θυμάστε όταν ήσασταν παιδιά; Απλά κάνατε κάποια πράγματα. Αλλά δεν είπατε ποτέ στον εαυτό σας , πχ, ‘Ποια είναι τα πλεονεκτήματα αν μάθω μπάσκετ και όχι ποδόσφαιρο;’ Απλά τρέχατε στο γήπεδο και παίζατε μπάσκετ και ποδόσφαιρο. Χτίζατε κάστρα στην άμμο,παίζατε κυνηγητό,κάνατε χαζές ερωτήσεις, ψάχνατε ζουζούνια, σκάβατε στο χώμα και κάνατε το τέρας.
Κανείς δεν σας έλεγε να τα κάνετε, απλά τα κάνατε όλα αυτά. Σας οδηγούσε η περιέργεια και ο ενθουσιασμός.
Το πιο ωραίο από όλα ήταν ότι αν μισούσατε το μπάσκετ, απλά δεν παίζατε. Δεν υπήρχε καμιά ενοχή. Κανένας διάλογος ή συζήτηση. Σας άρεσε ή δεν σας άρεσε. Αν σας άρεσε να ψάχνετε ζουζούνια, απλά το κάνατε. Δεν υπήρχε καμιά ανάλυση σε δεύτερο επίπεδο τύπου, ‘Λοιπόν, είναι το κυνήγι ζουζουνιών αυτό που πρέπει να περνάω τη ώρα μου σαν παιδί; Κανείς άλλος δεν το κάνει, μήπως κάτι πάει στραβά με εμένα;Πώς αυτό θα επηρεάσει την μελλοντική προοπτική μου;’
Δεν υπήρχαν χαζομάρες. Εάν κάτι σου άρεσε, το έκανες.
Σήμερα έλαβα το 11.504ό ηλεκτρονικό μήνυμα για φέτος από ένα πρόσωπο που μου έλεγε ότι δεν ήξερε τι να κάνει με την ζωή του. Και, όπως και όλοι οι άλλοι προηγουμένως, με ρωτούσε αν είχα καμιά ιδέα τι να κάνει, από που να ξεκινήσει, που να ‘βρει το πάθος’.
Φυσικά, δεν απάντησα. Γιατί;Γιατί δεν έχω, διάβολε, την παραμικρή ιδέα. Εάν δεν έχεις ιδέα τι να κάνεις εσύ με τον εαυτό σου, τι σε κάνει να νομίζεις ότι κάποιος άλλος με την δική του σελίδα στο διαδίκτυο θα είχε;. Είμαι συγγραφέας, όχι μάντης.
Κάτι πολύ σημαντικό που θέλω να πω σε όλους αυτούς τους ανθρώπους είναι αυτό:Αυτό είναι το όλο νόημα – ‘να μην ξέρεις’ είναι το όλο θέμα. Αυτό είναι η ζωή, να μην ξέρεις και μετά να κάνεις κάτι ούτως ή άλλως. Αυτό είναι όλη η ζωή. Και δεν πρόκειται να γίνει πιο εύκολη απλά γιατί ανακάλυψες ότι αγαπάς την δουλειά σου, να καθαρίζεις δεξαμενές βιολογικού καθαρισμού αποβλήτων ή η καινούργια σου ταινία εκτοξεύτηκε στα ύψη. Το κοινό παράπονο ανάμεσα σε όλους αυτούς τους ανθρώπους είναι ότι έχουν ανάγκη να ‘βρουν το πάθος.’
Αυτό το λέω βλακείες. Έχεις ήδη βρει το πάθος σου, απλά το αγνοείς. Σοβαρά,είσαι ξύπνιος 16 ώρες την ημέρα, τι στο καλό κάνεις τον χρόνο σου;Προφανώς κάτι κάνεις. Για κάτι μιλάς. Κάποιο θέμα ή ιδέα ή δραστηριότητα κυριαρχεί πάνω στον περισσότερο χρόνο σου, στις συζητήσεις σου, στην αναζήτησή σου στο διαδίκτυο, και τα σκεπάζει όλα τα άλλα χωρίς εσύ να το επιδιώκεις ή να το αναζητείς. Είναι ακριβώς μπροστά σου, αλλά εσύ,απλά, το αποφεύγεις. Όποιος και να είναι ο λόγος, εσύ το αποφεύγεις. Λες στον εαυτό σου, ‘Α, ναι, μου αρέσουν τα κόμικς αλλά αυτό δεν μετράει. Δεν μπορείς να κάνεις χρήματα με τα βιβλία με κόμικς.’
Άντε στο καλό σου, προσπάθησες ποτέ;
Το πρόβλημα δεν είναι η έλλειψη πάθους για κάτι. Το πρόβλημα είναι η παραγωγικότητα.Το πρόβλημα είναι η αντίληψη. Το πρόβλημα είναι η αποδοχή.
Το πρόβλημα είναι, ‘Μπα, αυτό δεν είναι μια ρεαλιστική προοπτική’, ή ‘Η μαμά και ο μπαμπάς θα με σκότωναν εάν επιχειρούσα να κάνω κάτι τέτοιο, λένε ότι πρέπει να γίνω γιατρός’ ή ‘Είναι τρελό, δεν μπορείς να πάρεις BMW με τα χρήματα που θα παίρνεις κάνοντας αυτό.’
Το πρόβλημα δεν είναι το πάθος. Ποτέ δεν είναι. Είναι οι προτεραιότητες.
Αλλά και τότε, ποιος λέει ότι πρέπει να κερδίζεις χρήματα κάνοντας αυτό που αγαπάς; Από πότε όλοι αισθάνονται ότι είναι υποχρεωμένοι να αγαπούν κάθε δευτερόλεπτο της δουλειάς τους;Αλήθεια, τι το κακό έχει να έχεις μια κανονική δουλειά, κάποιους εντάξει συναδέλφους που συμπαθείς, και μετά να αφιερώνεις τον ελεύθερο χρόνο σου στο πάθος σου; Έχει αναποδογυρίσει ο κόσμος ή είναι αυτό μια ξαφνικά νέα ιδέα στους ανθρώπους;
Λοιπόν, να μια ακόμη σφαλιάρα για σένα:κάθε δουλειά είναι απαίσια μερικές φορές. Δεν υπάρχει κάποια δραστηριότητα που να είναι συνεχώς όλο πάθος και που δεν θα σε κουράσει ποτέ ή δεν θα σε αγχώσει ποτέ ή δεν θα παραπονεθείς ποτέ. Δεν υπάρχει. Εγώ κάνω την δουλειά των ονείρων μου( που έγινε κατά τύχη,εδώ που τα λέμε. Ούτε σε ένα εκατομμύριο χρόνια δεν ήλπιζα να συμβεί: σαν παιδί στην παιδική χαρά απλά πήγα και το προσπάθησα), και πάλι, μισώ ένα 30% από αυτή την δουλειά. Μερικές μέρες ακόμη περισσότερο.
Και πάλι, αυτό είναι η ζωή.
Το θέμα εδώ, είναι και πάλι, οι προσδοκίες. Εάν νομίζετε ότι πρέπει να δουλεύετε 70 ώρες την εβδομάδα και να κοιμάστε στο γραφείο σαν τον Στιβ Τζομπς, και να σας αρέσει κάθε λεπτό, τότε βλέπετε πολλά έργα. Εάν νομίζετε ότι κάθε μέρα θα σηκώνεστε με τις πυτζάμες σας και θα χορεύετε γιατί θα πάτε στην δουλειά σας, τότε πίνετε πολύ. Η ζωή δεν λειτουργεί έτσι. Είναι απλά μη ρεαλιστικό. Υπάρχει ένα πράγμα που όλοι μας χρειαζόμαστε πολύ. Λέγεται ισορροπία. Έχω έναν φίλο που τα τελευταία τρία χρόνια προσπαθεί να στήσει μια επιχείρηση στο διαδίκτυο για να πουλά κάτι. Δεν κάνει καμιά πρόοδο. Και με αυτό εννοώ ότι δεν έχει ούτε αρχίσει καν. Παρά τα χρόνια ‘δουλειάς’ και τα λόγια ότι κάνει αυτό και εκείνο, τίποτα δεν γίνεται. Αυτό που γίνεται όμως, είναι όταν κάποιος από τους πρώην συναδέλφου του έρχεται για να του ζητήσει να κάνει κάποιο λογότυπο ή να σχεδιάσει διαφημιστικό υλικό για κάποιο γεγονός. Τότε πέφτει με τα μούτρα.
Και κάνει εκπληκτική δουλειά. Μένει μέχρι τις 4:00 το πρωί, δουλεύοντας και απολαμβάνοντας κάθε λεπτό.
Αλλά μετά από δυο μέρες πάλι τα ίδια, ‘ Δεν ξέρω τι πρέπει να κάνω.’
Συναντώ τόσους ανθρώπους σαν αυτόν. Δεν χρειάζεται να βρει το πάθος του. Το πάθος του τον έχει ήδη βρει. Απλά αυτός το αγνοεί. Αρνείται να δεχτεί ότι είναι βιώσιμο. Φοβάται να δοκιμάσει.
Είναι σαν το παιδί που περπατά στην παιδική χαρά και λέει, ‘Λοιπόν, τα ζουζούνια είναι ωραία αλλά οι παίχτες του μπάσκετ παίρνουν περισσότερα χρήματα, έτσι θα πρέπει να πιέσω τον εαυτό μου να παίζω μπάσκετ κάθε μέρα,’και μετά γυρίζει στο σπίτι και παραπονιέται ότι δεν του αρέσει να σταματά το μπάσκετ. Ανοησίες. Σε όλους αρέσει η διακοπή. Το πρόβλημα είναι ότι αυτός αυθαίρετα επιλέγει να περιορίζει τον εαυτό του βασιζόμενος σε κάποιες ανόητες ιδέες που έχει στο κεφάλι για το τι είναι επιτυχία και τι υποτίθεται πως πρέπει να κάνει.
Ένα άλλο ηλεκτρονικό μήνυμα που παίρνω συχνά είναι από ανθρώπους που ζητούν συμβουλή πως να γίνουν συγγραφείς.
Η απάντηση μου είναι η ίδια. Δεν έχω ιδέα.
Σαν παιδί, έγραφα μικρές ιστορίες στο δωμάτιο μου για διασκέδαση. Σαν έφηβος, έγραφα μουσικές κριτικές και περιγραφές για συγκροτήματα που μου άρεσαν και μετά δεν τα έδειχνα σε κανέναν. Όταν ήρθε το ίντερνετ, περνούσα ώρες στα φόρουμς γράφοντας πολυσέλιδα πάνω σε ανόητα θέματα – όλα, από μαγνήτες κιθάρας μέχρι τις αιτίες για τον πόλεμο στο Ιράκ.
Ποτέ δεν σκέφτηκα το γράψιμο σαν καριέρα. Ούτε καν σαν χόμπι ή πάθος. Για μένα, τα πράγματα για τα οποία έγραφα ήταν το πάθος μου: η μουσική,η πολιτική, η φιλοσοφία. Το γράψιμο ήταν κάτι που έκανα γιατί μου άρεσε.
Και όταν έπρεπε να κάνω κάτι που να αγαπώ σαν καριέρα, δεν χρειάστηκε να ψάξω μακριά. Στην πραγματικότητα αυτή με βρήκε. Ήταν ήδη εδώ. Ήταν ήδη κάτι που έκανα από παιδί κάθε μέρα χωρίς να το σκέφτομαι.
Να ένα άλλο σημείο, που θα έκανε κάποιους έξυπνους να αναρωτηθούν: Εάν πρέπει να ψάξεις για να βρεις σε τι έχεις πάθος, τότε δεν έχεις κανένα πάθος. Εάν έχεις πάθος για κάτι, αυτό θα έχει ήδη γίνει μέρος της ζωής σου και οι άλλοι θα σου λένε ότι δεν είναι φυσιολογικό και ότι οι άλλοι άνθρωποι δεν είναι έτσι.
Δεν σκέφτηκα, ότι το γράψιμο 2.000 λέξεων στο φόρουμ ήταν κάτι που κανένας άλλος δεν το έβλεπε σαν διασκέδαση. Δεν σκέφτηκε ποτέ ο φίλος μου, ότι το να σχεδιάσεις ένα λογότυπο δεν είναι κάτι που το βρίσκουν εύκολο πολλοί άνθρωποι. Για αυτόν είναι τόσο φυσικό που ούτε φαντάζεται ότι μπορεί να είναι διαφορετικά. Και να γιατί πιθανότατα είναι αυτό που θα έπρεπε να κάνει.
Ένα παιδί δεν περπατά μέσα στην παιδική χαρά και λέει στον εαυτό του, ‘Πως να παίξω;’ Απλά, πάει και παίζει.
Εάν πρέπει να σκεφτείς για να απολαύσεις την ζωή, τότε δεν πρόκειται να απολαύσεις τίποτα. Και η πραγματική αλήθεια είναι ότι ήδη απολαμβάνεις κάτι. Ήδη απολαμβάνεις πολλά πράγματα. Απλά,επιλέγεις να τα αγνοείς.’
Mark Manson, συγγραφέας,στοχαστής και λάτρης της ζωής