της Δήμητρας Τσαμποδήμου
Όλα αρχίζουν την ευλογημένη εκείνη ώρα, που η νοσοκόμα βγαίνει χαμογελώντας από την πόρτα της αγωνίας και αναφωνεί «Να σας ζήσει». Το πατροπαράδοτο πενηντάρικο στην τσέπη της, ακολουθεί η πρώτη -μιας ατέλειωτης σειράς- δήλωση της γιαγιάς πως του παιδιού της το παιδί είναι δυο φορές παιδί της.
Ωραία.
Μια φορά παιδί του πατέρα, μια φορά και κάτι της μάνας για τις ώρες που κοιλοπονούσε, μια φορά και μάλιστα πνευματική του νονού, δυο φορές της γιαγιάς.
Κι οι θείοι, ρε παιδιά; Τους ξεχάσατε. Τι ρόλο έχουν οι θείοι στη ζωή του στρουμπουλού μωρού που μόλις ξεφουρνίστηκε;
Μα, φυσικά τον καλύτερο.
Σ’ ένα από τα πλέον τρυφερά επεισόδια της σειράς «Τα φιλαράκια», στο μυαλό της τρελο-Φοίβης στριφογυρνά η σκέψη να κρατήσει ένα από τα τρίδυμα ανίψια της, που έφερε η ίδια στον κόσμο ως παρένθετη μητέρα.
Τότε είναι που η εκνευριστική, κατά τ’ άλλα, λογική της Μόνικα βάζει τα πράγματα στη θέση τους, λέγοντας μια μεγάλη αλήθεια για τους «αδικημένους» της ιστορίας, τους θείους δηλαδή.
«Γιατί να γίνεις μάνα, αφού μπορείς να γίνεις θεία, μαρή Φοίβη; Οι γονείς θα τρέχουν να τα ξεσκατίζουν και μετά να κάνουν τρεις δουλειές για να εξασφαλίσουν το μέλλον τους, ενώ εσένα θα σ’ αγαπάνε τρελά και θα σου ʾρχονται για ερωτικές συμβουλές και για παιχνίδια», είπε κι ελάλησε- σε ελεύθερη μετάφραση- η δεσποινίς Γκέλερ.
Και πόσο δίκιο είχε!
Σίγουρα η λέξη θεία κι η αρσενική εκδοχή της δεν έχει την ίδια γλύκα με τη μανούλα, με τον μπαμπά, με τη γιαγιά και τον παππού.
Και γλωσσολογικά ακόμη να το δεις, οι θείοι μοιάζουν να έχουν βγει τελευταίοι, μʾ όσα αδιάφορα σύμφωνα περίσσεψαν, αφού οι άνθρωποι του πρώτου βαθμού συγγενείας κατέλαβαν όλα εκείνα που γεμίζουν γλύκα το στόμα στην εκφορά τους.
Όμως τις σχέσεις των ανθρώπων δεν τις φτιάχνουν ούτε οι γλωσσολόγοι, ούτε η κοινωνία που μας έμαθε νʾ αποκαλούμε «θείο» και «θεία» τον καθένα που είχε απροσδιόριστο ρόλο όσο μεγαλώναμε.
Η σχέση με τα ανίψια είναι μία σχέση μαγική και ο ρόλος των θείων είναι όμορφος και ταυτόχρονα καθοριστικός.
Οι θείοι είναι εκείνοι που θα σε ταχταρίζουν στην αγκαλιά τους μʾ ένα μόνιμο χαμόγελο και δε θα σταματούν, όσο κι αν από το πολύ φαΐ της γιαγιάς έβαλες κιλά.
Είναι εκείνοι που θα έρχονται με τις σακούλες γεμάτες πριγκιπικά ρούχα και θα ξέρουν απ’ έξω κι ανακατωτά όλα τα new entry στα γιαπωνέζικα, πολεμικά καρτούν.
Μπορεί να μην είναι αυτοί που θα σου πάρουν το πρώτο σου ποδήλατο, επομένως ούτε αυτοί που θα δώσεις τη μεγάλη, ευχαριστήρια αγκαλιά, αλλά θα καθίσουν ώρες ατέλειωτες να σου κρατούν τη σέλα, για να μάθεις να το οδηγείς.
Είναι οι άνθρωποι που θα σʾ αφήσουν στο πρώτο σου ραντεβού δυο δρόμους παρακάτω για να μην τους πάρει χαμπάρι ο αγαπημένος, όμως θα κόψουν και μια διακριτική βόλτα το τετράγωνο για να βεβαιωθούν πως η «ψυχή» τους, όπως σε αποκαλούν απ’ την ώρα που γεννήθηκες, είναι σε καλά χέρια.
Θα βάλουν ξεχωριστό ήχο κλήσης στον δικό σου αριθμό και θα περιμένουν πάντα με αγωνία νʾ ακούσουν τη φωνή σου να τους διηγείται σχολικές τρέλες κι αργότερα νεανικές απογοητεύσεις ή επαγγελματικές επιτυχίες.
Μα, κυρίως οι θείοι σου είναι εκείνοι που θα ξετυλίξουν το μανδύα του μπαμπά και της μαμάς και θα τους παρουσιάσουν στα μάτια σου ανθρώπινους με σάρκα κι οστά, σε μια γλώσσα που μπορείς να καταλάβεις. Θα σου διηγηθούν με γαργαλιστικές λεπτομέρειες και διόλου επικριτικό τόνο, όπως της ξεφεύγει της γιαγιάς, τα κατορθώματα του μπαμπά σου όταν ήταν στην ηλικία σου αλλά και τους πρώτους έρωτες της μαμάς σου.
Θα σου αποκαλύψουν με τρόπο που θα μπει μια και καλή στο κεφάλι σου, πως η μαμά δε σε πιέζει για τους βαθμούς επειδή είναι μια «άνιωθη» όπως τη λες, αλλά γιατί ξέρει πόσα μόρια χρειάζεται η Καλών Τεχνών. Κι εσύ, ρε γαμώτο, έχεις τόσο φοβερό χέρι που θα είναι κρίμα να τη χάσεις.
Αδικημένοι της υπόθεσης οι θείοι από την ίδια την κοινωνία, που τους αφήνει πάντα τελευταίους στη σειρά να δώσουν τα συγχαρίκια. Καθώς περίμεναν στο μαιευτήριο τον ερχομό σου στον κόσμο, η αδημονία τους μπερδευόταν μ’ άλλα, παράξενα συναισθήματα. Βλέπεις, πέραν από τη δική σου αγωνία, προβληματίζονταν και για τον τρόπο που θʾ άλλαζε η ζωή του ανθρώπου που μεγάλωσαν μαζί, δηλαδή του γονιού σου.
Για σένα η αδερφή του μπαμπά κι ο αδερφός της μαμάς ήταν από την ώρα που γεννήθηκες σημείο αναφοράς και πηγή αστείρευτης κι άδολης αγάπης.
Τυχαίο; Καθόλου.
Είναι κομμάτι του μπαμπά σου ο αδερφός του και το μισό που συμπληρώνει τη μαμά σου η δική της αδερφούλα.
Άρα εσύ, τʾ ανιψάκι τους, είσαι το παιδί τους το εκλεκτό που όσα δικά τους κι αν κάνουν, κανένα δε θα πάρει τη μαγική θέση που έχεις στη ζωή τους.