Στις 3 Μαρτίου, ημέρα Κυριακή και γύρω στις 10 το βράδυ ο σύζυγός μου ήταν στην κρεβατοκάμαρα, έβλεπε τηλεόραση, ο μικρός έπαιζε δίπλα του με τα αυτοκινητάκια του και ο μεγάλος ήταν στο μπάνιο. Εγώ ετοίμαζα τη βαλίτσα του μεγάλου μου γιου, ο οποίος θα έφευγε την άλλη μέρα για Ρώμη. Κάποια στιγμή που ήμουν στην κουζίνα στον κάτω όροφο κατέβηκε ο μικρός τη σκάλα μέχρι τα 3 πρώτα σκαλοπάτια και μου φωνάζει “Μαμά τρέξε, ο μπαμπάς κάνει μπρ μπρ και δεν με ακούει, κάτι έπαθε γρήγορα”.
Ανέβηκα γρήγορα και τον βλέπω να βγάζει βρόγχους. Άρχισα να τσιρίζω, έτρεξε ο μεγάλος, ήρθαν οι γείτονες, ήρθε το 166, όλα έγιναν πολύ γρήγορα . 2 ασθενοφόρα, κινητές μονάδες και η πυροσβεστική μήπως και τον κατεβάσουν από το μπαλκόνι γιατί η σκάλα είναι στρογγυλή. Σε 2 ώρες μας ανακοίνωσαν το τέλος του Στέλιου μου. Οδυρμός, τσιρίδες, φωνές, η κατάστασή μου σε σοκαριστική μορφή. Δεν ξέρω, δεν θυμάμαι από κει και πέρα. Έλεγα πράγματα, έκανα πράγματα, ένα μούδιασμα, μια απεγνωσμένη κατάσταση. Πολύς κόσμος. Γύρω στα 100 άτομα περιφέρονταν γύρω μου. Εγώ ήμουν σε άλλο πλανήτη. Τσίριζα και φώναζα. Ήταν μόνο 46. Ούτε και από την κηδεία θυμάμαι πολλά. 3 γιατροί δεν μπορούσαν να με συνεφέρουν. Ούτε τα χάπια μπορούσαν να μου βάλουν στο στόμα. Τα έφτυνα. Ήμουν λένε σαν τέρας. Δεν με γνώριζε κανείς.
Οι μέρες που ακολούθησαν Γολγοθάς. Κόσμος πολύς μπαινοέβγαινε, κοιμόταν στο σπίτι. Εγώ τσίριζα. Δεν θυμόμουν ούτε να φάω, ούτε να πιω. Ούτε κρύωνα ούτε ζεσταινόμουν. Το μικρό τον ανέλαβε μια δασκάλα του σχολείου του. Ο μεγάλος έφερνε τις παρέες του για να μου συμπαραστέκονται. Φίλες, φίλοι, συγγενείς, γείτονες, γειτόνισσες, συνάδερφοι, συναδέρφισσες, όλοι κάθε μέρα έρχονταν. Τελικά η κουμπάρα μου με έστειλε σε έναν γνωστό της ψυχίατρο. Παράλληλα από τα χτυπήματα έσπασα και το χέρι μου. Τελικά ο γιατρός μου έδωσε Ζάναξ 0,5 πρωί, μεσημέρι, βράδυ και ένα αντικαταθλιπτικό χάπι το βράδυ. Επίσης πάω και σε ψυχολόγο – life coach που με βοηθάει, νομίζω.
Τον πρώτο καιρό είχα επαφή και με παιδοψυχολόγο για το μικρό αλλά παράλληλα υποστηριζόταν και από ψυχολόγο του σχολείου. Δεν έχασε ούτε μια μέρα από το σχολείο του. Δεν ξέρω αν κάνω κάτι λάθος.
Σίγουρα δεν μπορείτε να το καταλάβετε γιατί δεν μπορώ να σας μεταδώσω το πώς νιώθω. Συνεχίζω να νιώθω απαίσια, αλλά επέστρεψα στη δουλειά στις 43 μέρες. Όσο είμαι στη δουλειά είμαι λίγο καλύτερα. Στο σπίτι θέλω πάντα κόσμο. Δεν θέλω τη μοναξιά. Με τρομάζει η ζωή χωρίς αυτόν. Δεν τη θέλω. Τα παιδιά νιώθω ότι με έχουν ανάγκη αλλά δεν μπορούν να καλύψουν το κενό που νιώθω.
Ευχαριστώ για την ακρόαση. Περιμένω την απάντησή σας.
Απαντάει η Δρ. Στέλλα Καραπά-Ψυχολόγος-Παιδοψυχολόγος, MSc, PhD
Αγαπητή φίλη,
Καταρχάς να εκφράσω τα συλληπητήριά μου για την απώλειά σας και να ευχηθώ σε εσάς και την υπόλοιπη οικογένεια κουράγιο για τη συνέχεια. Κατανοώ από τα λεγόμενά σας τον πανικό αλλά και τη δύσκολη συναισθηματική κατάσταση στην οποία βρίσκεστε. Αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό καθώς είναι μία ξαφνική απώλεια, εντός του σπιτιού και παρουσία των παιδιών, όταν η καθημερινότητα διακόπηκε βίαια από αυτό το τραγικό συμβάν. Θα ήταν βοηθητικό να γνωρίζω την ηλικία των παιδιών, καθώς το βίωμα της απώλειας του γονιού στους ανηλίκους ποικίλλει ανάλογα με το αναπτυξιακό στάδιο στο οποίο βρίσκονται.
Είναι πολύ νωρίς και όλα αυτά που μου περιγράφετε ότι έχετε ήδη κάνει, δείχνουν το πόσο υπερβαίνετε τον εαυτό σας να ανταποκριθείτε σε αυτή την τεράστια και δυσάρεστη αλλαγή. Το μέλλον τρομάζει όλους τους ανθρώπους, γιατί ακριβώς είναι άγνωστο, ενώ αυτό το συναίσθημα είναι απόλυτα λογικό να γίνεται πιο έντονο, όταν οι άνθρωποι χάνουν τις ‘‘σταθερές’’ τους. Το πένθος έχει πολλά στάδια και προφανώς ακόμη εσείς βρίσκεστε σε άρνηση, καθώς το συμβάν είναι πρόσφατο και ξαφνικό, το οποίο σημαίνει ότι δεν υπήρχαν περιθώρια ή ευκαιρία προετοιμασίας του εαυτού για μία τέτοια αλλαγή. Τις πρώτες αυτές δύσκολες στιγμές, κατανοώ ότι χρειάζεστε την παρουσία άλλων σημαντικών ανθρώπων στη ζωή σας για να σας στηρίξουν και να νιώσετε ότι δεν είστε μόνη εσείς και τα παιδιά.
Θα ήθελα να σκεφτείτε καλά πως στο πένθος δεν υπάρχουν σωστά και λάθη. Ο κάθε άνθρωπος το βιώνει διαφορετικά και ανακουφίζεται ή βρίσκει κάποιο νόημα σε αυτό με διαφορετικούς τρόπους. Αυτό ισχύει και για τα παιδιά, τα οποία θα έχουν αναπτύξει τους δικούς τους τρόπους διαχείρισης της κατάστασης και προστασίας του εαυτού τους. Η αίσθηση της συνοχής, ότι έχουμε ο ένας τον άλλο αλλά και τη στήριξη ανθρώπων που μας αγαπάνε, η ελευθερία έκφρασης του συναισθήματος και άνεση συζήτησης των σκέψεων, είναι κάτι που βοηθά καθώς η απομάκρυνση ή το πάγωμα των συναισθημάτων μακροπρόθεσμα θα έχουν αρνητικές συνέπειες. Φυσικά, να αναμένετε αρκετές συναισθηματικές διακυμάνσεις αλλά και τους τρόπους με τους οποίους κάθε φορά θα αισθάνεστε έστω και υποφερτά καλύτερα για να συνεχίσετε παρακάτω. Σύντομα, ο πολύς κόσμος θα σας κουράσει και θα θελήσετε τον δικό σας χώρο και χρόνο για να επεξεργαστείτε αυτό που συνέβη. Με σεβασμό και αγάπη στον εαυτό και τις ανάγκες σας, θα πορευτείτε καλύτερα στο παρακάτω.
Καλό θα ήταν και τα δύο παιδιά να συνεχίσουν να έχουν επαφή με κάποιον ειδικό ώστε να είναι δυνατή η ανίχνευση τυχόν αλλαγών στη συμπεριφορά και τη λειτουργικότητα τους. Συζητήστε για την απώλεια, για τα συναισθήματά σας για αυτήν, αλλά προσπαθήστε και ιδιαίτερα τα παιδιά να μπείτε σε μία καθημερινότητα, η οποία βοηθά στην αποκατάστασή μας. Τώρα που είναι καλοκαιρινή περίοδος, εκμεταλλευτείτε τα θετικά που έχει η χώρα μας και προσπαθήστε να εστιάσετε στα απλά ερεθίσματα που παίρνουμε από τις πέντε αισθήσεις μας καθώς οι σκέψεις είναι συνεχείς και βαριές. Αποφύγετε υποθετικές σκέψεις και σενάρια, για το τι θα μπορούσε να συμβεί διαφορετικά «αν», όλες αυτές τις σκέψεις πρέπει να τις απωθείτε και να εστιάζετε στο εδώ και τώρα. Τέλος, για εσάς θα πρότεινα να συμβουλευτείτε κάποιον κλινικό ψυχολόγο, από τη στιγμή που υπάρχει και ταυτόχρονη λήψη αγωγής, καθώς το πένθος και οι διαστάσεις του είναι πιο απαιτητικές στην διαχείρισή τους.
Δρ. Στέλλα Καραπά
Ψυχολόγος-Παιδοψυχολόγος, MSc, PhD
Λέκτορας στο City College, Διεθνές Τμήμα του Πανεπιστημίου του Sheffield
Μητροπόλεως 26, Θεσσαλονίκη
Τ:6948303940, 2313006461