Ο αξιωματικός της πολεμικής αεροπορίας που έγινε ζωγράφος και τηλεοπτική διασημότητα. Δεν πληρωνόταν για την εκπομπή και δεν πούλαγε τους πίνακες που δημιουργούσε.
Ο ζωγράφος που βάλθηκε να μοιραστεί με το παγκόσμιο κοινό του τη χαρά της ζωγραφικής δεν χρειάζεται και πολλές συστάσεις, καθώς τον έχουμε απολαύσει και στην τηλεόραση της χώρας μας.
Ο Ρος παρουσίαζε την ανάρπαστη εκπομπή του για περισσότερο από μία δεκαετία, εξοικειώνοντας εκατομμύρια κυριολεκτικά τηλεθεατών με το ανάλαφρο σύμπαν του με τα «ευτυχισμένα συννεφάκια», τα «χαρούμενα δεντράκια», τα «όμορφα βουναλάκια» και τους φίλους μας τα σκιουράκια!
Βέβαια, πέρα και πάνω από όλα, αυτό που έκανε κυρίως ήταν να καταδείξει πως ακόμα και ένας (σχεδόν) αυτοδίδακτος ζωγράφος μπορούσε να φτιάξει οπτικά μαγευτικές εικόνες της Φύσης, ενθαρρύνοντας όλους εμάς τους ερασιτέχνες να ασχοληθούμε ενεργά με τον κόσμο της εικαστικής δημιουργίας.
Πάντα γλυκομίλητος και χαμογελαστός, ο Μπομπ Ρος μάς ξάφνιασε όλους όταν τον πρωτοείδαμε να ζωγραφίζει από τη συχνότητα της ΕΡΤ3, επιβεβαιώνοντας στην πράξη το ρητό του πως όλοι μπορούμε να ζωγραφίσουμε και ξεσηκώνοντας έτσι πολλούς ανθρώπους να γευτούν τη χαρά της δημιουργίας.
Πριν γίνει βέβαια τηλεπερσόνα με την άπαιχτη αφάνα του (την οποία μισούσε θανάσιμα, όπως θα δούμε!), πέρασε δύο ολόκληρες δεκαετίες υπηρετώντας στην αμερικανική Πολεμική Αεροπορία, από την οποία αποστρατεύτηκε πριν ξεκινήσει την περιπέτειά του με τη ζωγραφική.
Και ήταν μάλιστα τα χρόνια που πέρασε ως αξιωματικός στην Αλάσκα που θα αποκάλυπταν στο γέννημα-θρέμμα της ηλιόλουστης Φλόριντα τη μαγεία της Φύσης, με τα χιονισμένα κορφοβούνια και τα παγωμένα τοπία να γίνονται έτσι ορόσημα της ιδιαίτερης σχεδιαστικής τεχνικής του.
Πάντοτε κόκκινο πανί για τη λεγόμενη «σοβαρή» τέχνη, η απέχθεια που ένιωθαν οι παραδοσιακοί καλλιτεχνικοί θεσμοί για τη δουλειά του ξεπερνιόταν μόνο από την περιφρόνηση του ίδιου του Ρος για δαύτους!
Ο τηλεδάσκαλος της ζωγραφικής που παρουσίαζε δωρεάν τις εκπομπές του και δεν πουλούσε ποτέ τους πίνακές του έφτιαξε έναν χαρούμενο και ευτυχισμένο κόσμο με καφέ Βαν Ντάικ, λευκό τιτανίου, μπλε φθαλίου και κίτρινο ώχρας, παρασύροντάς μας στη χαρά της ζωγραφικής…
Πρώτα χρόνια
Ο Ρόμπερτ Νόρμαν «Μπομπ» Ρος γεννιέται στις 29 Οκτωβρίου 1942 στην Ντεϊτόνα της Φλόριντα, μεγάλωσε όμως στο Ορλάντο.
Ο πατέρας του ήταν μαραγκός και ο μικρός συνήθιζε να δουλεύει μαζί του, χάνοντας κάποια στιγμή σε ένα ατύχημα τον δείκτη του αριστερού χεριού του, με το κομμένο δάχτυλο να μην επηρεάζει πάντως τον τρόπο που θα κρατούσε αργότερα την παλέτα.
Ο Μπομπ εγκατέλειψε νωρίς-νωρίς το σχολείο για να συμβάλει στο οικογενειακό εισόδημα και σε ηλικία 17 ετών θα καταταγεί στην Πολεμική Αεροπορία, εγκαινιάζοντας έτσι μια σταδιοδρομία 20 ετών στις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ.
Και ήταν ακριβώς η μετάθεσή του στο χιονισμένο Άνκορατζ της Αλάσκα που θα τον έφερνε για πρώτη φορά στη ζωή του σε επαφή με το χιόνι, βασικό συστατικό αργότερα της ιδιαίτερης μεθόδου του.
Εκεί, στην Αλάσκα της δεκαετίας του 1960, θα πάρει το πρώτο του μάθημα ζωγραφικής σε αντίστοιχη υπηρεσία ψυχαγωγίας της Αεροπορίας, με τον έρωτα να είναι το λιγότερο κεραυνοβόλος!
Η νέα του αγαπημένη, η ζωγραφική, καλούσε όμως σε βαθύτερη εκπαίδευση κι έτσι θα ξεκινήσει η επεισοδιακή μαθητεία του δίπλα στον γερμανό δημιουργό William Alexander, η παρεμφερής τεχνική αλλά και τηλεοπτική εκπομπή ζωγραφικής του οποίου («The Magic World of Oil Painting») έμελλε να γίνουν ανταγωνιστικές κάποια στιγμή των αντίστοιχων του Ρος, με την έχθρα και το μίσος να εγκαθιδρύονται αργότερα στις σχέσεις των δύο ζωγράφων.
Τηλεοπτική καριέρα
Αφού συνειδητοποίησε ότι η γρήγορη και μοναδική τεχνική του του επέτρεπε πια να βγάζει περισσότερα από την πώληση των έργων του παρά από τον μισθό του στρατιωτικού, εγκατέλειψε την Πολεμική Αεροπορία έπειτα από 20 χρόνια καριέρας.
Αφού περιδιάβηκε και από μια σειρά από σχολές καλών τεχνών (τις οποίες πάντως εγκατέλειπε νωρίς-νωρίς), οριστικοποίησε την «υγρή τεχνική» του, δανεισμένη πάντοτε από τον πικρόχολο αντίπαλό του William Alexander, που του επέτρεπε να εφαρμόζει πολλαπλές στρώσεις χρώματος μέχρι να πάρει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Και όλα αυτά σε λιγότερο από μία ώρα!
Κι έτσι ο Ρος άρχισε να διδάσκει τη μέθοδό του σε φίλους και ερασιτέχνες ζωγράφους πριν του κάνουν τη μεγάλη πρόταση για τη δική του τηλεοπτική εκπομπή:
το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Η Χαρά της Ζωγραφικής» («The Joy of Painting») έκανε το ντεμπούτο του το 1983 στο δίκτυο PBS, όπου θα μετρούσε μια ολόκληρη δεκαετία ημίωρων επεισοδίων μαγνητίζοντας σχεδόν από την αρχή εκατομμύρια τηλεθεατών!
Ως τηλεπερσόνα πια, ο Ρος έμεινε γνωστός για το ανάλαφρο χιούμορ και το γλυκομίλητο του χαρακτήρα του, αλλά κυρίως για την απίθανη ικανότητά του να ολοκληρώνει τα τοπία του μέσα σε μόλις 30 λεπτά!
Η εκπομπή του έμελλε να φιλοξενηθεί σε περισσότερους από 275 τηλεοπτικούς σταθμούς της οικουμένης, γεννώντας στην πορεία μια σωστή επιχειρηματική αυτοκρατορία!
Από εκπαιδευτικό υλικό και βιβλία εκμάθησης της τεχνικής Μπομπ Ρος μέχρι και ειδικά ελαιοχρώματα, ο ζωγράφος κάλυψε όλη την γκάμα της δουλειάς του με δικά του προϊόντα, γινόμενος διασημότητα κάποια στιγμή από μόνος του!
Πλέον εκπαίδευε στρατιές από ζωγράφους για να μεταφέρουν την τεχνική του στις 4 γωνιές του πλανήτη, κάτι που τον έκανε πλούσιο τελικά, καθώς ο ζωγραφικός κολοσσός του έφτασε να αξίζει περισσότερα από 15 εκατ. δολάρια.
Η περιπέτεια με την αφάνα ξεκίνησε μάλιστα πολύ πριν το ντεμπούτο της σειράς του. Ήταν την εποχή που προσπαθούσε να μειώσει τα προσωπικά του έξοδα για να συντηρείται από την πώληση των πινάκων του που αποφάσισε να αποχαιρετίσει τον κουρέα του, στο πλαίσιο της οικονομίας όπως είπαμε.
Κι έτσι έκανε τα μαλλιά του περμανάντ για να γλιτώσει από τα συχνά κουρέματα!
Όταν ξεκίνησε λοιπόν η τηλεοπτική του περιπέτεια, ο κόσμος τον γνώρισε και τον αγάπησε με το τουλάχιστον ιδιαίτερο κούρεμά του, κάτι που έγινε τελικά σήμα-κατατεθέν από το οποίο φοβόταν πια να απαλλαγεί μήπως και χαλάσει τη δημόσια εικόνα του!
Ο ίδιος είχε ισχυριστεί συχνά ότι δεν του άρεσε η αφάνα του, τη λάτρευε όμως το τηλεοπτικό γυαλί…
Όσο για την ήρεμη φωνή του και το γλυκομίλητο του χαρακτήρα του, ο Ρος δεν ήταν πάντα έτσι, καθώς κάποτε ήταν στρατιωτικός: «Ήμουν ο τύπος που σε βάζει να καθαρίζεις τουαλέτες, που σε αναγκάζει να φτιάξεις το κρεβάτι σου.
Ο τύπος που σου φωνάζει επειδή άργησες στα καθήκοντά σου. Αυτή η δουλεία απαιτεί να είσαι κακός και σκληρός και εγώ το βαρέθηκα», δήλωσε κάποια στιγμή στην εφημερίδα «Orlando Sentinel» για τον νέο εαυτό του. Κι έτσι, όταν αποστρατεύτηκε, ορκίστηκε να μην υψώσει ποτέ ξανά τον τόνο της φωνής του!
TV 01- Oil paintings lessons by Bob Ross in… από yannisart
Ταυτοχρόνως, δεν πήρε ποτέ μία από την εκπομπή του «The Joy of Painting», η οποία παιζόταν από το 1983 ως το 1994 αδιαλείπτως!
Ο Ρος σκάρωνε λοιπόν τη σειρά χωρίς πληρωμή, με το εισόδημά του να προέρχεται εξολοκλήρου από την Bob Ross Inc., τη φίρμα που ίδρυσε για την εμπορική εκμετάλλευση των ειδών ζωγραφικής και των βιντεοκασετών εκμάθησης της μεθόδου του.
Από την εκπομπή έπαιρνε μόνο την απαραίτητη διαφήμιση για τα προϊόντα του.
Και κάτι ακόμα: ο Ρος έβρισκε χρόνο να τα κάνει όλα αυτά καθώς μπορούσε να γυρίζει έναν ολόκληρο τηλεοπτικό κύκλο τόσο γρήγορα όσο ζωγράφιζε!
Ολοκλήρωνε δηλαδή τα 13 επεισόδια της ετήσιας σεζόν της «Χαράς της Ζωγραφικής» μέσα σε μόλις 2 μέρες, κάτι που τον απάλλασσε μεμιάς από τις τηλεοπτικές υποχρεώσεις ολόκληρης της χρονιάς!
Όσο για τους τηλεοπτικούς πίνακές του, επίσης δεν τους πουλούσε ποτέ και συνήθιζε να τους χαρίζει στους τηλεοπτικούς σταθμούς που φιλοξενούσαν το τηλεοπτικό προϊόν του (και κυρίως στο δίκτυο PBS).
Τα έσοδά του βασίζονταν αποκλειστικά στα 20 βιβλία και τις 100 εκπαιδευτικές κασέτες του, αλλά και στους 150 εκπαιδευτές της Μεθόδου Μπομπ Ρος (ανάμεσα στους οποίους και ο γιος του).
Σε συνέντευξή του το 1991 στους «New York Times», ο τηλεζωγράφος ισχυρίστηκε ότι είχε φτιάξει πάνω από 30.000 πίνακες από τα 18 του.
Μετά τον θάνατό του, οι περισσότεροι από τους αδιάθετους πίνακές του κατέληξαν σε φιλανθρωπικά ιδρύματα και σε τηλεοπτικούς σταθμούς.
Ο ίδιος δώρισε προσωπικά κάπου 1.200 καμβάδες του, μικροποσοστό πάντως σε σχέση με τον συνολικό αριθμό της δουλειάς του: μιλάμε για 403 τηλεοπτικά επεισόδια, για τις ανάγκες καθενός εκ των οποίων ήταν υποχρεωμένος να σκαρώνει τρία αντίτυπα κάθε πίνακα (για να κερδίζει χρόνο)…
Προσωπική ζωή και θάνατος
Πάντοτε χορτοφάγος και γνωστός για την αγάπη του στην άγρια φύση, συμπεριλαμβανομένης της φροντίδας για τα «ορφανά σκιουράκια και τα άλλα ζωάκια», όπως συνήθιζε να λέει, ο Μπομπ Ρος αναγκάστηκε να διακόψει απρόοπτα την εκπομπή του το 1994 λόγω της κακής κατάστασης της υγείας του.
Ο αγαπημένος τηλεζωγράφος είχε ήδη διαγνωστεί με λέμφωμα και δεν μπορούσε να ανταποκριθεί πια στις τηλεοπτικές του υποχρεώσεις. Ο Μπομπ Ρος πέθανε πρόωρα, στις 4 Ιουλίου 1995, χτυπημένος από καρκίνο. Ήταν μόλις 52 ετών.
Σήμερα, δύο δεκαετίες μετά τον θάνατό του, παραμένει ένας από τους γνωστότερους και πλουσιότερους αμερικανούς ζωγράφους όλων των εποχών!
Η δεύτερη σύζυγός του, Τζέιν, είχε πεθάνει το 1993, αν και η κληρονομιά του έμελλε να ζήσει τόσο μέσα από τον επίσης ζωγράφο γιο του, Στίβεν (ένα από τα δύο παιδιά που απέκτησε με την πρώτη του σύζυγο Λίντα), όσο και από την αχτύπητη μέθοδό του…