Η 27χρονη Χριστίνα βρήκε σπίτι 25 τετραγωνικών μέτρων, με 200 ευρώ ενοίκιο και χωρίς κοινόχρηστα στο προάστιο του Νέου Ψυχικού. Αισθανθηκε τυχερή Μετακόμισε τον περασμένο μήνα αφού το ενοίκιο στο διαμέρισμά της στην Καισαριανή αυξήθηκε κατά 12,5%, αυξάνοντας τη συνολική μηνιαία δαπάνη για στέγη -συμπεριλαμβανομένων των κοινοχρήστων- στα 500 ευρώ
«Είναι δύσκολο να τα βγάλεις πέρα όταν ο μισθός είναι 650 ευρώ το μήνα» λέει στο Reuters, που καταπιάνεται με το θέμα της στέγασης στην Ελλάδα.
Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ, τα αυξανόμενα ενοίκια και η δυσκολία στην εύρεση κατοικιών είναι κοινό πρόβλημα σε πολλές οικονομίες. Αλλά στην Ελλάδα, που – όπως επισημαίνεται- ο ρυθμός ανάπτυξης τρέχει φέτος, με σχεδόν διπλάσιο ρυθμό από τον ρυθμό της ευρωζώνης χάρη στην ισχυρή ανάκαμψη του τουρισμού, το κόστος της στέγασης είναι δυσβάσταχτο. Το βιοτικό επίπεδο και ο πλούτος των νοικοκυριών έχουν ήδη ακρωτηριαστεί από την κρίση χρέους που ξεκίνησε το 2009 και τα χρόνια λιτότητας που ακολούθησαν, επισημαίνεται
Ενώ η ελληνική οικονομία έχει επιδείξει ανθεκτικότητα, σημειώνοντας ετήσιο ρεκόρ 7,7% το δεύτερο τρίμηνο, ο πληθωρισμός βρίσκεται κοντά στο ανώτατο όριο τριών δεκαετιών, στο 12%, μία από τις υψηλότερες μεταξύ των 19 χωρών του ευρώ.
Δυσανάλογες με τον μισθό αυξήσεις
Ο δείκτης κόστους στέγασης της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, που αντικατοπτρίζει τα ενοίκια και το κόστος των στεγαστικών δανείων, εκτινάχθηκε 35,4% σε ετήσια βάση τον Σεπτέμβριο με τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος να αυξάνονται κατά 30,5% και του πετρελαίου θέρμανσης κατά 65,1%.
Αυτό συμπιέζει το διαθέσιμο εισόδημα, το οποίο για το μέσο ελληνικό νοικοκυριό έχει αυξηθεί μόνο κατά 13% από το 2018, λέει ο Νίκος Μαγγίνας, επικεφαλής οικονομολόγος της Εθνικής Τράπεζας.
Ο ίδιος αποδίδει την άνοδο των ενοικίων κυρίως σε «μια υπερβολικά πιεσμένη αγορά κατά τη διάρκεια της κρίσης (χρέους)».
«Τώρα βιώνουμε ένα σοκ από τις συνδυασμένες αυξήσεις των τιμών στην ενέργεια, τα τρόφιμα και το κόστος στέγασης. Μέχρι στιγμής δεν έχει σοβαρές επιπτώσεις στην οικονομία καθώς η κυβέρνηση υποστηρίζειτα αδύναμα εισοδήματα, αλλά υπάρχουν ανησυχίες για το τι θα συμβεί εάν αυτό συνεχιστεί και τον επόμενο χρόνο» επισημαίνει
Οι τιμές των κατοικιών στην Ελλάδα σημείωσαν βουτιά 42% κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους, αλλά τώρα είναι πάνω από 29% υψηλότερες από το χαμηλό τους το 2017, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος. Η ανάκαμψη έχει επίσης αυξήσει τα ενοίκια.
Από την πλευρά της προσφοράς εξάλλου, ένα μεγάλο κομμάτι μικρών διαμερισμάτων 45-50 τετραγωνικών μέτρων έχουν μετατραπεί σε Airbnb. Παράλληλα οι υποψήφιοι αγοραστές κατοικιών αντιμετωπίζουν αυστηρούς ελέγχους προκειμένου να πάρουν δάνειο.
«Η κατάσταση είναι δύσκολη…θα δούμε πολλούς να επιστρέφουν στα παιδικά τους δωμάτια», λέει ο Θεμιστοκλής Μπάκας, πρόεδρος της E-Real Estate.
Μετά από μια δεκαετία οικονομικής κρίσης και μια πανδημία δύο ετών, είναι δύσκολο για έναν νέο άνθρωπο να έχει εξοικονομήσει 45.000-60.000 ευρώ για προκαταβολή σε ένα διαμέρισμα 150.000 ευρώ, επεσήμανε ο κ. Μπάκας.
«Φυγή η μόνη διέξοδος»
Οι περισσότερες ελληνικές πόλεις έχουν δει τα ενοίκια να αυξάνονται, αλλά το κέντρο της Αθήνας γνώρισε τη μεγαλύτερη άνοδο, έως και 40% τα τελευταία τέσσερα χρόνια.
Έχοντας επίγνωση της πίεσης, η ελληνική κυβέρνηση ξεκινά προγραμμα κοινωνικής στέγασης ύψους 1,74 δισεκατομμυρίων ευρώ
Αλλά η Στεφανία Παπαδοπούλου, μια 20χρονη φοιτήτρια που κερδίζει 35 ευρώ την ημέρα ως σερβιτόρα και βασίζεται στην οικογένειά της για οικονομική υποστήριξη, λέει ότι η έξοδος από τη χώρα είναι η μόνη διέξοδος.
«Βγήκαμε από μια κρίση για να μπούμε σε μια άλλη, πιο σκληρή», είπε στο Reuters. «Εκτός και αν αλλάξει κάτι, είναι σίγουρο ότι βλέπω το μέλλον μου στο εξωτερικό».