Η επιστολή που δημοσιεύτηκε στους FT, υπογράφεται από τον πρώην πρέσβη των ΗΠΑ στον ΟΗΕ Μαρκ Γουάλας και τη Μαντελίν Τζόανσον, δύο ανώτατους αξιωματούχους στο Πρόγραμμα για την Δημοκρατία στην Τουρκία, οι οποίοι αναφέρονται – μεταξύ άλλων- στο «Μεγάλο Παζάρι» της Τουρκίας σε σχέση με την ένταξη Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ.
Οι δυο αξιωματούχοι τάσσονται κατά των ανατολίτικων παζαριών με την Τουρκία και προειδοποιούν πως κάθε παραχώρηση του ΝΑΤΟ θα αποτελεί νίκη για τον Ερντογάν και θα τον βοηθήσουν να ενισχυθεί στο εσωτερικό της Τουρκίας ενώ απαντούν στον αρθρογράφο των Financial Times Γκίντεον Ράχμαν ο οποίος πρόσφατα πρότεινε να δοθούν οικονομικά ανταλλάγματα στον Ταγίπ Ερντογάν για να δώσει το πράσινο φως για την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδία στο ΝΑΤΟ, εξηγώντας γιατί η στρατηγική του είναι προβληματική.
Αναλυτικά η επιστολή που δημοσιεύθηκε στους Financial Times:
«Ο Γκίντεον Ράχμαν προτείνει στα μέλη του ΝΑΤΟ να είναι έτοιμα να παζαρέψουν, όπως λέγεται, στο Μεγάλο Παζάρι της Κωνσταντινούπολης, αν θέλουν ο αυταρχικός πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να συμμορφωθεί με την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ο Ράχμαν προτείνει ότι τα μέλη του ΝΑΤΟ θα πρέπει να προσφέρουν οικονομική βοήθεια με αντάλλαγμα τη συνεργασία για το σκανδιναβικό ζήτημα.
Το πρόβλημα με αυτή τη στρατηγική, είναι ότι επιβραβεύει την κακή συμπεριφορά του Ερντογάν. «Θα τον ενθαρρύνει να πιέσει για περισσότερες παραχωρήσεις την επόμενη φορά που θα απαιτηθεί ομοφωνία για να αντιμετωπιστεί μια κρίση. Κάθε παραχώρηση που θα αποσπαστεί από τη συμμαχία θα αποτελεί διπλωματική νίκη του Ερντογάν και θα τον βοηθήσει να ενισχυθεί στο εσωτερικό της χώρας και να επανεκλεγεί του χρόνου.
Η αλήθεια είναι ότι το παζάρι λειτουργεί μόνο εάν προτίθεσαι και να φύγεις. Όσο ο Ερντογάν γνωρίζει ότι τα μέλη (του ΝΑΤΟ) είναι απρόθυμα να κάνουν το απόλυτο βήμα και να απομακρύνουν την Τουρκία, ακόμα και προσωρινά, θα συνεχίσει να έχει το πάνω χέρι στις διαπραγματεύσεις.
Τα μέλη του ΝΑΤΟ ήδη γνωρίζουν ότι ενώ η Τουρκία ανήκει στο ΝΑΤΟ, ο Ερντογάν δεν ανήκει. Πρέπει να είναι προετοιμασμένοι να κάνουν το βήμα προς αυτό τον στόχο.
Εάν οι κανόνες του ΝΑΤΟ τροποποιηθούν για να επιτρέψουν την προσωρινή αναστολή της συμμετοχής κρατών μελών έως ότου οι ηγέτες τους ευθυγραμμιστούν ξανά με τις αρχές και τα συμφέροντα της συμμαχίας, τότε ο Ερντογάν θα αντιληφθεί την προοπτική των πραγματικών οικονομικών και στρατηγικών συνεπειών των ενεργειών του. Όπως ο ίδιος ο Ράχμαν επισημαίνει, το μποϊκοτάζ της Σαουδικής Αραβίας σε τουρκικά αγαθά και όχι μια προσφορά οικονομικής βοήθειας, ήταν που οδήγησε τον Ερντογάν να επιδιώκει ανανέωση των σχέσεων με τη Σαουδική Αραβία.
Εάν θέλετε να φύγετε από το Μεγάλο Παζάρι με μια δίκαιη τιμή, πρέπει πρώτα να γνωρίζετε που βρίσκονται οι έξοδοι.
Μάρκ Γουάλας,
Πρώην Πρέσβης των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Έθνη
Γενικός Διευθυντής του Turkish Democracy Project , Νέα Υόρκη, ΗΠΑ
Μαντλίν Τζόελσον,
Madeleine Joelson
Εκτελεστική Διευθύντρια του Turkish Democracy Project, Νέα Υόρκη, ΗΠΑ»