Βαρδής Βαρδινογιάννης: Η ζωή και το έργο του πατριάρχη μιας αυτοκρατορίας
Θρήνος επικρατεί σε όλη την Ελλάδα μετά την είδηση ότι “έφυγε” από τη ζωή ο εφοπλιστής και επιχειρηματίας Βαρδής Βαρδινογιάννης.
O Βαρδής Βαρδινογιάννης, ήταν ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα του επιχειρείν στη χώρα μας και μια πολυσχιδής προσωπικότητα, με έντονη κοινωνική και φιλανθρωπική δράση εντός και εκτός Ελλάδος.
Τον τελευταίο καιρό αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας που τον ταλαιπωρούσαν ενώ η κατάστασή του επιβαρύνθηκε περαιτέρω μετά από το θάνατο της συζύγου του, Μαριάννας.
Λιγομίλητος και μετρημένος, ο Βαρδής Βαρδινογιάννης απέφευγε τους δημοσιογράφους και τις συνεντεύξεις -παρότι ο ίδιος δραστηριοποιήθηκε μέχρι το τέλος της ζωής του στο χώρο των μίντια.
Υπήρξε, όμως, πρόσωπο γνωστό στην κοσμική Αθήνα και με τη σύζυγό του, Μαριάννα, ανέπτυξαν πλούσιο φιλανθρωπικό έργο.
Η τεράστια περιουσία του Βαρδή Βαρδινογιάννη
Σύμφωνα με το Forbes, ο Βαρδής Βαρδινογιάννης δημιούργησε περιουσία 1,9 δισ. δολαρίων κατά τη διάρκεια της ζωής του ενώ επί σειρά ετών βρισκόταν στην 1.575η θέση της λίστας με τους δισεκατομμυριούχους του πλανήτη.
Συμπεριλαμβανόταν δε και στον κατάλογο των ισχυρών παραγόντων της παγκόσμιας ναυτιλίας.
Το όνομα του Βαρδή Βαρδινογιάννη υπήρξε γνωστό σε ολόκληρο τον κόσμο -όχι μόνο λόγω της επιχειρηματικής του δράσης αλλά και λόγω της προσπάθειάς του να προβάλλει την Ελλάδα.
Είχε αναπτύξει, επίσης, σχέσεις με σημαίνοντα πρόσωπα του διεθνούς επιχειρηματικού και πολιτικού κόσμου, με χαρακτηριστικότερο ίσως παράδειγμα τη φιλία του με την οικογένεια Κένεντι.
Η ζωή και το έργο του πατριάρχη μιας αυτοκρατορίας
Γεννήθηκε τον Δεκέμβριο του 1933 στην Επισκοπή Ρεθύμνου και είναι το πέμπτο από τα οκτώ παιδιά -Παύλος, Αμαλία, Σήφης, Νίκος, Γιώργος, Θεόδωρος και Ελένη- του Ιωάννη Βαρδινογιάννη και της Χρυσής Θεοδωρουλάκη.
Ακολουθώντας την παράδοση της οικογένειας, ο Βαρδής Βαρδινογιάννης επέλεξε μια καριέρα στο ναυτικό και μπήκε στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων, από την οποία αποφοίτησε το 1955.
Η καριέρα του στο Πολεμικό Ναυτικό ήταν όμως σύντομη λόγω της αντιστασιακής του δράσης και η καριέρα του πήρε άλλη τροπή.
Γνώρισε τη σύντροφο της ζωής του σε νεαρή ηλικία σε φιλικό σπίτι στον Πειραιά και λίγο καιρό αργότερα παντρεύτηκαν.
Γάμος Βαρδή και Μαριάννας Βαρδινογιάννη
Η ίδια η Μαριάννα Βαρδινογιάννη είχε μιλήσει σε μια από τις τελευταίες της συνεντεύξεις για το σύντροφο της ζωής της, αναδεικνύοντας άγνωστες πτυχές της οικογενειακής τους ζωής αλλά και την αφοσίωση του ενός στον άλλο.
«Έχουμε περάσει πολλά στην κοινή μας ζωή. Αγώνες και αγωνίες, χαρές και λύπες αλλά πάντα μαζί» είχε πει η Μαριάννα Βαρδινογιάννη, χαρακτηρίζοντας το σύζυγό της πηγή της δύναμής της.
«Υπήρξε πάντα όχι μόνο απόλυτα υποστηρικτικός αλλά και η πηγή της δύναμής μου και τον ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου».
Το ζευγάρι φρόντιζε, επίσης, να βρίσκει πάντα λίγο χρόνο την για να περάσει μερικές στιγμές μαζί, παρά τα απαιτητικά προγράμματα και των δύο.
«Η πιο ιερή στιγμή της ημέρας είναι η ώρα του μεσημεριανού φαγητού που φροντίζω πάντοτε να είμαι σπίτι για να γευματίσουμε μαζί με τον Βαρδή. Είναι μια συνήθεια που δεν έχει αλλάξει στο πέρασμα των ετών. Όσο φορτωμένο και αν είναι το πρόγραμμά της ημέρας, όσο σοβαρές και αν είναι οι υποχρεώσεις που μπορεί να έχουμε, το μεσημέρι πάντα βρισκόμαστε στο σπίτι για να γευματίσουμε μαζί και να συζητήσουμε ό, τι μας απασχολεί» είχε αποκαλύψει η Μαριάννα Βαρδινογιάννη.
Μαζί απέκτησαν πέντε παιδιά – τον Γιάννη, τη Χριστιάνα, το Γιώργο, το Νίκο και τη Βαρδιάννα- ενώ είχαν την τύχη να δουν τα εγγόνια τους να μεγαλώνουν και να τους δίνουν δισέγγονα.
Η δημιουργία μιας αυτοκρατορίας
Τα θεμέλια της οικονομικής αυτοκρατορίας της οικογένειας έβαλε ο Νίκος Βαρδινογιάννης, ο οποίος ίδρυσε στο τέλος της δεκαετίας του ‘60 το σταθμό εφοδιασμού πλοίων στους Καλούς Λιμένες στην Κρήτη.
Μερικά χρόνια αργότερα, το 1972, έβαλε τα πρώτα «λιθαράκια» του διυλιστηρίου της Motor Oil, την οποία δεν είδε όμως να μεσουρανεί.
Το 1973, ο Νίκος Βαρδινογιάννης πεθαίνει αιφνιδίως, με τη διοίκηση της δυναστείας του να περνάει στα χέρια του αδελφού του, Βαρδή.
Άνθρωπος με επιχειρηματικό δαιμόνιο και μια έκτη αίσθηση για τις μπίζνες, ο Βαρδής Βαρδινογιάννης καταφέρνει μέσα σε μερικά χρόνια να αλλάξει εντελώς το προφίλ του ομίλου.
Ναυπήγησε πλοία, έκλεισε μεγάλες συμφωνίες κατευθείαν με το εξωτερικό και εμπλούτισε σημαντικά τη δράση του, επεκτεινόμενη στον εφοπλιστικό, τραπεζικό και ξενοδοχειακό χώρο.
«Ναυαρχίδα» του ομίλου επιχειρήσεων Βαρδινογιάννη ήταν και παραμένει η μονάδα των διυλιστηρίων της Motor Oil Ελλάς, ωστόσο η οικογένεια έχει παρουσιάσει σημαντική δράση και μέσω της ενασχόλησής της με εταιρείες όπως Τράπεζα Πειραιώς, Optima Bank, Vegas Oil, Gas, Avin Oil, ANEK LINES, Ελλάκτωρ, Star Channel, Alpha TV, ΝJV Athens Plaza, AVE Group of Companies και Οdeon.
Στον Βαρδή Βαρδινογιάννη πιστώνεται η κίνηση «ματ» για τον εκσυγχρονισμό της Motor Oil το 1996, κάτι που κατέστη δυνατό μετά από τη στρατηγική συμφωνία με τον Σαουδαραβικό κολοσσό Aramco.
Η εταιρεία εισήχθη στο Χρηματιστήριο Αθηνών τον Αύγουστο το 2001 ενώ το 2005 η συνεργασία με την Aramco ολοκληρώθηκε.
Αξιοσημείωτη ήταν και η παρουσία του «πατριάρχη» της οικογένειας στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, με τον Βαρδή Βαρδινογιάννη να επενδύει στην εφημερίδα Μεσημβρινή, το Mega, το Star, τον Alpha TV ενώ κατείχε και μικρά ή μεγαλύτερα μερίδια ραδιοφωνικών σταθμών.
«Σούταρε πέναλτι ο Σαραβάκος και βρήκε το δοκάρι»»
Το πρωί της 20ης Νοεμβρίου του 1990 δύο θωρακισμένες Mercedes δέχονται επίθεση από παγιδευμένο όχημα με ρουκέτες στην πλατεία Διλβόη της Νέας Ερυθραίας.
Στόχος ήταν ο Βαρδής Βαρδινογιάννης.
«Μας την πέσανε» ήταν οι πρώτες του κουβέντες, μόλις πετάχτηκε έξω από το αυτοκίνητο.
«Ευτυχώς τη γλιτώσαμε»…
Με τρομακτική ψυχραιμία, η οποία ήταν και ένα από τα χαρακτηριστικά του, ο Βαρδής Βαρδινογιάννης κατευθύνεται προς ένα περίπτερο λίγα μέτρα μακριά από το σημείο της επίθεσης και κάνει ένα τηλεφώνημα.
Περνούν μόλις λίγα λεπτά και στο σημείο της επίθεσης εμφανίζεται μια τρίτη Mercedes, με οδηγό τον αδελφό του, Γιώργο Βαρδινογιάννη.
Χωρίς να πει κουβέντα, ο Βαρδής Βαρδινογιάννης μπαίνει στη θέση του συνοδηγού και εξαφανίζεται με κατεύθυνση προς το κέντρο της Αθήνας.
Ο Βαρδής Βαρδινογιάννης φαίνεται ότι είχε δώσει βάση στις προειδοποιήσεις της 17 Νοέμβρη ότι «το καλό πράγμα αργεί να γίνει» και είχε λάβει τα μέτρα του, σχεδιάζοντας τις Mercedes με βάση τις προδιαγραφές που είχε λάβει από τις αντιτρομοκρατικές υπηρεσίες της Γαλλίας και της Αγγλίας.
Ήταν, όμως, και τυχερός, καθώς οι δύο ρουκέτες των τρομοκρατών που βρήκαν το στόχο τους δεν εξερράγησαν, επειδή, όπως έλεγαν ειδικοί της εποχής, εκτοξεύτηκαν από απόσταση μικρότερη των 20 μέτρων.
«Σούταρε πέναλτι ο Σαραβάκος και βρήκε το δοκάρι» είπε ο Βαρδής Βαρδινογιάννης στο φίλο του Αντώνη Λιβάνη, τότε διευθυντή του πολιτικού γραφείου του Ανδρέα Παπανδρέου.
Η εξορία για τον Βαρδή Βαρδινογιάννη στην Αμοργό και το καμαράκι
Ο Βαρδής Βαρδινογιάννης αποστρατεύτηκε τον Ιούλιο του 1967 από το δικτατορικό καθεστώς λόγω της αντιστασιακής του δράσης με το βαθμό του πλωτάρχη και εξορίστηκε στην Αμοργό.
Παρότι ο ίδιος ο επιχειρηματίας δεν είχε μιλήσει ποτέ δημόσια για την εξορία του, η Μαριάννα Βαρδινογιάννη είχε κάνει μια σχετική ανάρτηση στο Instagram τον Απρίλιο του 2020.
Περιέγραψε πως ως νέα κοπέλα άφησε πίσω της δύο μικρά παιδιά και ένα βρέφος στη μητέρα της και εκείνη πήγε να βρει τον εξόριστο Βαρδή Βαρδινογιάννη στην Αμοργό.
«Εκεί ένιωσα και δεν θα το ξεχάσω ποτέ, πόση ζεστασιά και πόση καλοσύνη μπορεί να χωρέσει ένα τόσο δα καμαράκι. Ήταν η αλληλεγγύη των ντόπιων που μας κράτησε όρθιους και τους ευχαριστώ μέσα από τα βάθη της καρδιάς μου για αυτή τους την αγάπη και τη συμπαράσταση. Όλοι τότε μαζί και ο κίνδυνος απέναντί μας. Το τότε δεν συγκρίνεται με το τώρα. Γιατί ο εχθρός, ο κίνδυνος είναι διαφορετικός» είχε γράψει χαρακτηριστικά η Μαριάννα Βαρδινογιάννη, συνοδεύοντας την ανάρτησή της από μια παλιά φωτογραφία του ζευγαριού από την Αμοργό.
Η αγάπη για τον Παναθηναϊκό
Τον Ιούλιο του 1979, η οικογένεια Βαρδινογιάννη αγόρασε το πλειοψηφικό πακέτο της ΠΑΕ Παναθηναϊκός και ο Γιώργος Βαρδινογιάννης τοποθετήθηκε πρόεδρος.
Ο «Καπετάνιος» ή «Ρίνγκο», όπως ήταν γνωστός ο Γιώργος Βαρδινογιάννης, παρέμεινε στο τιμόνι της ΠΑΕ για σχεδόν 21 χρόνια, χαρίζοντας στον όμιλο ορισμένες από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της ιστορίας του.
Η οικογένεια Βαρδινογιάννη είδε μέσα σε αυτό το διάστημα τον Παναθηναϊκό να κατακτά έξι Πρωταθλήματα, εννέα Κύπελλα και τρία Σούπερ Καπ ενώ δύο φορές έφτασε μια «ανάσα» από την κορυφή του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, το μετέπειτα Τσάμπιονς Λιγκ.
Η οικογένεια Βαρδινογιάννη κατείχε συλλογικά το 54% της ΠΑΕ, καθώς τότε δεν επιτρεπόταν σε ένα πρόσωπο να κατέχει πάνω από το 20%.
«Κανένα πρόβλημα. 20% εγώ, 20% ο αδελφός μου Βαρδής και 14% ο γαμπρός μου, όλοι μέλη του Παναθηναϊκού» είχε απαντήσει τότε ο Γιώργος Βαρδινογιάννης.
Παρότι ο ίδιος ο Βαρδής Βαρδινογιάννης δεν ανέλαβε ποτέ τα «ηνία» της ομάδας, συζητούσε τακτικά με τον «Καπετάνιο» για τα ζητήματα της ΠΑΕ ενώ όταν ήταν νεότερος είχε και τακτική παρουσία στους αγώνες.
H Βαριά παρακαταθήκη του Βαρδή Βαρδινογιάννη
Ο «πατριάρχης» της οικογένειας Βαρδινογιάννη αφήνει πίσω του μια βαριά παρακαταθήκη σε όσους θα αναλάβουν τώρα τη «σκυτάλη» του έργου και των επιχειρήσεών του.
Το έργο αυτό δεν θα είναι εύκολο…
Και αυτό γιατί ο Βαρδής Βαρδινογιάννης όχι μόνο παρέμενε ενεργός στη διοίκηση των επιχειρήσεών του μέχρι το τέλος της ζωής του αλλά και επειδή μαζί με την αγαπημένη του Μαριάννα εργάστηκαν ακούραστα για να δημιουργήσουν μια δική τους… οικογενειακή παράδοση, προσφέροντας, μεταξύ άλλων, πλούσιο φιλανθρωπικό έργο στη χώρα μας.