«Διαχρονικές οι επιπτώσεις από την καταστροφή»
Για μία κατάσταση η οποία χαρακτηρίζεται από μια μεγάλη συνθετότητα μίλησε ο Καθηγητής Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών και πρόεδρος του ΟΑΣΠ, Ευθύμιος Λέκκας στην εκπομπή Newsroom και τον δημοσιογράφο Γιώργο Σιαδήμα αναφερόμενος στις καταστροφές που έχουν γίνει το τελευταίο διάστημα στη Θεσσαλία.
Όπως ανέφερε «η κλιματική κρίση ουσιαστικά τεκμηριώνεται από τα δύο φαινόμενα τον Ιανό και τον Ντάνιελ, γιατί είναι δύο φαινόμενα χιλιετίας, τα οποία εκδηλώθηκαν μόλις σε τρία χρόνια μέσα. Υπάρχει μια συνθετότητα στις επιπτώσεις, όπως προαναφέρθηκε. Μια συνθετότητα την οποία δεν έχουμε ουσιαστικά αποτιμήσει και δεν έχουμε κατανοήσει ακόμα.
»Τι θέλω να πω; Θέλω να πω ότι η εξέλιξη του θεσσαλικού χώρου ουσιαστικά προέκυψε από μια γεωλογική διεργασία τα τελευταία 18.000 χρόνια πρώτιστα, αλλά και τα τελευταία 500.000 χρόνια, οπότε και διαμορφώθηκε ο Θεσσαλικός κάμπος στην Ανατολική Θεσσαλία και στη Δυτική Θεσσαλία. Συνεπώς, αυτό που παρακολουθούμε τώρα είναι ένα δευτερόλεπτο της εξέλιξης. Δεν μπορούμε να κατανοήσουμε τις διεργασίες οι οποίες είχαν γίνει τα τελευταία τα τελευταία χιλιάδες χρόνια στο θεσσαλικό χώρο. Έτσι λοιπόν, ουσιαστικά, αν μου επιτραπεί η έκφραση, τώρα αυτοσχεδιάζουμε, γιατί βλέπουμε ορισμένα επεισόδια σε μια πλοκή πολύ σύνθετη και δεν την έχουμε αποτιμήσει ακόμα και δεν ξέρουμε πού θα οδηγήσει».
Σε άλλο σημείο ο κ. Λέκκας είπε « πρέπει να αποφασίσουμε τι θα κάνουμε με την Κάρλα. Η Κάρλα ήταν μια λίμνη της τάξεως των 200.000 στρεμμάτων. Την περιορίσαμε. Είδαμε ότι λειτουργεί ξανά πάλι στα 200.000 στρέμματα με βάση τις φυσικές διεργασίες. Τι επεμβάσεις θα κάνουμε; Πώς θα τις κάνουμε; Η φύση δεν ορίζεται από εμάς. Οι διεργασίες της φύσης ορίζεται, ορίζονται από αυτή την ίδια.
»Συνεπώς, πρέπει να δούμε τι ακριβώς επιπτώσεις μπορεί να υπάρχουν. Δεν μπαίνω στο θέμα των αποζημιώσεων κτλ γιατί δεν είναι δικό μου θέμα, αλλά να δούμε ακριβώς τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις[…]».
Επιπλέον ανέφερε «οι επιπτώσεις θα είναι διαχρονικές σε όλα τα στοιχεία του περιβάλλοντος, δηλαδή στον αέρα, στο έδαφος, στο υπέδαφος, στα επιφανειακά νερά, στα υπόγεια νερά, στην υγεία και παντού. Δεν τις έχουμε αποτιμήσει ακόμα. Εκείνο το οποίο εγώ φοβάμαι περισσότερο είναι η τάση ερημοποίησης που θα υπάρχει στην περιοχή. Η τάση διαφυγής και μόλυνσης, υποβάθμισης της ποιότητας και της ποσότητας των υπόγειων υδροφόρων οριζόντων είναι ένα θέμα αυτό το οποίο θα πρέπει να εξετάσουμε. Η μόλυνση των εδαφών με όλα αυτά που παρασύρθηκαν τα αντικείμενα τα οποία ουσιαστικά μολύνουν το έδαφος και το υπέδαφος.
»[…] όπως βλέπουμε με τα ψάρια αυτή τη στιγμή, είναι τεράστια θέματα που μπαίνουνε και συνήθως δεν έχουν επαρκή επιστημονική τεκμηρίωση γιατί ούτε και εμείς ξέρουμε ακριβώς πού οδηγούμαστε. Δηλαδή αυτή τη στιγμή έχουμε έναν χώρο υγειονομικής ταφής απορριμμάτων που ενταφιάζει τα ψάρια. Είναι χώρος τέτοιος; Υπάρχουν κίνδυνοι σε αυτό το χώρο; Έχουν εξεταστεί τα τρία κριτήρια τα οποία θα πρέπει να τεκμηριώνουν την ασφάλεια ενός ΧΥΤΑ; Έχει εξεταστεί η μορφολογία, το έδαφος, γεωλογικοί σχηματισμοί;[…] Είναι πάρα πολλά τα θέματα που τίθενται. Πρόθεσή μας είναι να βοηθήσουμε[…]».
«Μπορούμε να προλάβουμε πάρα πολλά πράγματα, αλλά τα προβλήματα είναι πάρα πολύ μεγάλα και χρειάζονται επιστημονική τεκμηρίωση για την επίλυσή τους. Δεν πρέπει να πιεζόμαστε από το χρόνο μόνο. Δηλαδή πρέπει να κάνουμε ενέργειες γιατί είναι σημαντικές και επείγουσες. Πρέπει πίσω από κάθε ενέργεια να υπάρχει επιστημονική τεκμηρίωση έτσι ώστε να μπορέσουμε να έχουμε τις μικρότερες δυνατές επιπτώσεις στο μέλλον» τόνισε ο κ. Λέκκας.
Σε σχέση με τα αντιπλημμυρικά είπε «έχει προδιαγραφεί το πλαίσιο των αντιπλημμυρικών έργων. Είναι σε γενικές γραμμές ένα θετικό πλαίσιο το οποίο έχει βασικούς στόχους, οι οποίοι απ ό, τι φαίνεται θα αρχίσουν να υλοποιούνται. Θεωρώ ότι είμαστε μέσα στη σωστή κατεύθυνση, παρά το γεγονός σας το επαναλαμβάνω ότι αυτή τη στιγμή βιώνουμε ένα στιγμιότυπο της εξέλιξης του θεσσαλικού χώρου μέσα στην ιστορία χιλιάδων ετών.
»Θεωρώ ότι τα έργα όλα είναι στη σωστή κατεύθυνση, αλλά οπωσδήποτε θέλουν πιο επαρκή τεκμηρίωση και από εμάς τους τεχνικούς και τους επιστήμονες να δούμε την προβολή στο μέλλον. Ο δικός μας ο προβληματισμός είναι να βλέπουμε τα σενάρια τα οποία μπορούν να διαμορφωθούν έτσι ώστε να προλάβουμε νέες καταστάσεις».