Περιλαμβανόταν στις «νήσους τε Καλύδνας» που μνημονεύονται στον «νεών κατάλογο» του Ομήρου μαζί με τις υπόλοιπες νησίδες στην περιφέρεια της Καλύμνου.
Ένας Ρωμαίος συγγραφέας, φυσιοδίφης και φυσικός φιλόσοφος, ο Πλίνιος, την αναφέρει ως Pserema. Ώσπου το 1888 ένας επιγραφολόγος, συγγραφέας και μεταφραστής αρχαίων ελληνικών κειμένων, ο Γουίλιαμ Ρότζερ Πάτον, είδε μία επιγραφή στην εκκλησία του χωριού που ανέγραφε «εν κάποις εν Ψηρίμω».
Ο πρόλογος αφορά την Ψέριμο. Υπάγεται στον δήμο Καλυμνίων της Περιφερειακής Ενότητας Καλύμνου, ενώ στο μακρινό παρελθόν ήταν εξαρτημένη από την Κω. Ονομάζεται αλλιώς και Κάπαρη, καθώς το αρωματικό φυτό αφθονεί στο νησί. Το βόρειο τμήμα της λέγεται «Άκρα Βασιλική» και το νότιο «Άκρα Ρούσσα».
Μεταξύ των παραπάνω, επί της ανατολικής πλευράς του νησιού, σχηματίζεται κόλπωση, όπου υπάρχει ο όρμος Βασιλική. Στη δυτική ακτή βρίσκεται ο όρμος Ψερίμου και στον μυχό του καμαρώνει το ομώνυμο χωριό. Περίπου τρία χιλιόμετρα βορειότερα είναι το βορειοδυτικό άκρο του νησιού που λέγεται Άκρα Κοράκι (ή Ακρωτήριο Κοράκι), από το οποίο σε απόσταση ενός χιλιομέτρου νοτιοδυτικά στέκει η βραχονησίδα Πλάτη ή Πλατύ.
Η επιφάνεια του νησιού είναι μόλις 14,6 τετραγωνικά χιλιόμετρα με μέγιστο υψόμετρο τα 268 μέτρα, ενώ έχει πολλούς χαμηλούς λόφους και μικρές κοιλάδες με άφθονες ελιές. Στην απογραφή του 2011 οι μόνιμοι κάτοικοι ήταν 80. Τέσσερις περισσότεροι καταμετρήθηκαν το 2021 σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ.
Η Ψέριμος, παρά το μικροσκοπικό της μέγεθος, έχει αρκετές αμμώδεις παραλίες με πεντακάθαρα νερά. Η πλέον προσβάσιμη βρίσκεται στο λιμάνι, ονομάζεται Αυλάκια, ενώ διαθέτει αρμυρίκια και κάποιες ομπρέλες. Στη high season, δηλαδή τον Αύγουστο, τα τουριστικά ημερόπλοια ανεβοκατεβάζουν συνεχώς κόσμο, συνεπώς χάνεται σε έναν βαθμό η ηρεμία. Πάντως τον Ιούνιο και τον Ιούλιο, η κατάσταση είναι πολύ πιο ήρεμη.
Ακολουθώντας το μονοπάτι που οδηγεί έξω από τον οικισμό, με περπάτημα 10 έως 50 λεπτών, υπάρχουν και οι υπόλοιπες. Κάποιες είναι εντελώς απομονωμένες, επομένως θα πρέπει κανείς να φροντίσει για τη σκιά και το νερό του. Το μόνο σίγουρο; Οι ενδιαφερόμενοι θα αποζημιωθούν.
Εκτός από τα Αυλάκια, οι καλύτερες παραλίες είναι οι εξής: Παναγιά Γραφιώτισσα, Τρεβάθια, Βαθύ, Ρούσσα, Τάφος, Κορακία (ή Κορακιά), Γλίστρα.
Ειδική μνεία στη Μαραθούντα. Η πρόσβαση γίνεται από τον μοναδικό χωματόδρομο ή με περπάτημα διάρκειας περίπου 45 λεπτών. Τα γαλαζοπράσινα νερά και η χοντρή άμμος θα δικαιώσουν τους ενδιαφερόμενους.
Η κύρια ασχολία των κατοίκων της Ψερίμου είναι η αλιεία και η κτηνοτροφία, ενώ κατά τους καλοκαιρινούς μήνες στην εξίσωση μπαίνουν και όλα όσα αφορούν τον τουρισμό.
Χιλιάδες άνθρωποι που απολαμβάνουν τις διακοπές τους σε μεγαλύτερα γειτονικά νησιά, την επισκέπτονται έστω για μια ημέρα.
Ο καλύτερος τρόπος για να ταξιδέψει κανείς στην Ψέριμο είναι με πλοίο από την Κάλυμνο, λόγω της μικρής απόστασης και των φθηνών ακτοπλοϊκών εισιτηρίων.
Εκτελεί δρομολόγια περίπου 3 φορές την εβδομάδα τον χειμώνα και 5-7 ημέρες την εβδομάδα το καλοκαίρι, ανάλογα με τις ημερομηνίες.
Η πλειοψηφία επιλέγει ταχύπλοα από την Κάλυμνο, τα οποία είναι οικονομικά και καλύπτουν την απόσταση σε μόλις 20 λεπτά.
Υπάρχει η δυνατότητα να μεταφέρει κανείς αυτοκίνητο ή μοτοσικλέτα (τα συμβατικά πλοία από την Κάλυμνο χρειάζονται περίπου 40 λεπτά για να φτάσουν στην Ψέριμο), όμως πραγματικά είναι αχρείαστα λόγω έλλειψης δρόμων.
Οι περισσότερες μετακινήσεις στο νησί γίνονται με τα πόδια, με θαλάσσιο ταξί ή με καΐκι, αφού δεν υπάρχουν δρόμοι και δεν κυκλοφορούν αυτοκίνητα.
Η Ψέριμος διαθέτει ταβέρνες, καφενεία και μίνι μάρκετ, αλλά δεν έχει φαρμακείο και ιατρείο.
Επίσης δεν υπάρχει ΑΤΜ, επομένως είναι αναγκαίο να έχει κανείς μετρητά για την κάλυψη των αναγκών του.
Στον μοναδικό οικισμό, δηλαδή στα Αυλάκια, βρίσκει κανείς ενοικιαζόμενα δωμάτια για διαμονή, καθώς και ένα μεγάλο κατασκηνωτικό κέντρο όπου συνήθως οργανώνονται προσκοπικές εκδρομές, ενώ κάποιοι επιλέγουν πιο απομονωμένα σημεία για κάμπινγκ.
Το γεγονός ότι πρόκειται για μια κουκκίδα δεν σημαίνει ότι αφήνει ασυγκίνητους τους ισχυρούς αυτού του κόσμου.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Τζεφ Μπέζος εθεάθη στην Ψέριμο με την αρραβωνιαστικιά του Λόρεν Σάντσεζ και δύο από τα τέσσερα παιδιά του.
Ο ιδρυτής της Amazon είναι λάτρης της Ελλάδας, όμως, κατά τα φαινόμενα, δεν επιλέγει μόνο τους δημοφιλείς προορισμούς όπως η Μύκονος, την οποία επισκέφθηκε μερικές ημέρες νωρίτερα.
Πραγματικά, ο Τζεφ Μπέζος δείχνει τον δρόμο σε όλους. Μήπως είναι η ώρα να εκτιμηθούν περισσότερο τα ακριτικά νησάκια όπως η Ψέριμος; Πάντα με σεβασμό στο περιβάλλον και τον ντόπιο πληθυσμό. Γιατί αλλιώς ας τα αφήσουμε στην ησυχία τους…