Για τις πρώτες μέρες του πολέμου στην Ουκρανία μίλησε η σύζυγος του Βολοντίμιρ Ζελένσκι και πρώτη κυρία της χώρας, Ολένα, στη Vogue.
«Θυμάμαι πολύ καλά το ξεκίνημα. Ήταν μια κανονική ημέρα, τα παιδιά επέστρεψαν από το σχολείο, οι γνωστές δουλειές στο σπίτι, η προετοιμασία για την επόμενη σχολική μέρα. Νιώθαμε μια ένταση. Υπήρχαν πολλές συζητήσεις παντού, για μια πιθανή εισβολή. Όμως μέχρι το τελευταίο λεπτό, ήταν αδύνατο να πιστέψουμε πως αυτό θα συνέβαινε… τον 21ο αιώνα; Στο σύγχρονο κόσμο; Ξύπνησα μεταξύ 4 και 5 το πρωί, εξαιτίας ενός κρότου. Δε συνειδητοποίησα αμέσως πως επρόκειτο για έκρηξη. Δεν κατάλαβα τι θα μπορούσε να είναι. Ο σύζυγός μου δεν ήταν στο κρεβάτι. Όμως όταν ξύπνησα, τον είδα ήδη ντυμένο με κοστούμι όπως συνήθως (αυτή ήταν η τελευταία φορά που θα τον έβλεπα με κοστούμι και λευκό πουκάμισο- από εκείνη την ώρα ξεκίνησε να ντύνεται στρατιωτικά). “Ξεκίνησε”. Αυτό ήταν το μόνο που είπε», θυμήθηκε σχετικά με την εισβολή των στρατιωτικών στρατευμάτων της Ρωσίας στη χώρα της.
Η καλύτερη στρατηγική είναι η αλήθεια
Η Ολένα Ζελένσκα, στην ουκρανική έκδοση του περιοδικού, ανέφερε ότι ο σύζυγός της τής ζήτησε να φύγει από το σπίτι με τα δύο παιδιά τους. «Δεν θα έλεγα πως υπήρχε πανικός. Σύγχυση ίσως. “Τι θα κάνουμε με τα παιδιά;”. “Περίμενε”, μου είπε. “Θα σε ενημερώσω. Σε κάθε περίπτωση μάζεψε τα απαραίτητα και όλα τα έγγραφα. Και φύγε από το σπίτι”», θυμήθηκε. Όσον αφορά στο τι είπε στον 9χρονο γιο τους και τη 17χρονη κόρη τους για τον πόλεμο, εξήγησε: «Δεν υπάρχει λόγος να εξηγήσεις κάτι στα παιδιά. Βλέπουν τα πάντα, όπως κάθε παιδί στην Ουκρανία. Σίγουρα δεν είναι κάτι που θα έπρεπε να αντιμετωπίζουν τα παιδιά, είναι όμως πολύ τίμια και ειλικρινή. Δεν μπορείς να τους κρύψεις τίποτα. Η καλύτερη στρατηγική είναι η αλήθεια. Έτσι συζητήσαμε τα πάντα με την κόρη μου και τον γιο μου. Προσπάθησα να απαντήσω τις ερωτήσεις τους. Μιλάμε πολύ, γιατί το να λέμε όσα μας πληγώνουν, το να μην μένουμε κλεισμένοι στον εαυτό μας, είναι η καλύτερη ψυχολογική μέθοδος. Λειτουργεί».
Η σπαρακτική ανοιχτή επιστολή προς τα ΜΜΕ
Η Ολένα Ζελένσκα είχε μιλήσει για τον πόλεμο και με ανοιχτή επιστολή που απευθύνεται στα μέσα όλου του κόσμου, τον περασμένο Μάρτιο. Μέσα από τη σελίδα της στο Facebook αποφάσισε να απευθυνθεί στον κόσμο, παρουσιάζοντας τον τρόπο που η χώρα της άλλαξε εν μία νυκτί μετά την επίθεση της Ρωσίας. «Αυτή η επιστολή είναι η απάντησή μου στα αιτήματα των διεθνών μέσων για συνεντεύξεις και η μαρτυρία μου από την Ουκρανία», ξεκινάει η Ζελένσκα την ανάρτησή της και περιγράφει την νέα πραγματικότητα της Ουκρανίας. «Αυτό που η προπαγάνδα του Κρεμλίνου αποκαλεί “ειδική επιχείρηση” είναι, στην πραγματικότητα, η μαζική δολοφονία ουκρανών πολιτών», αναφέρει η πρώτη κυρία της χώρας, και συνεχίζει: «όταν η Ρωσία λέει ότι δεν διεξάγει πόλεμο εναντίον πολιτών, φωνάζω πρώτα τα ονόματα των δολοφονημένων παιδιών».
Η Ολένα Ζελένσκα επαναλαμβάνει το αίτημα του προέδρου για κλείσιμο του εναέριου χώρου πάνω από την Ουκρανία, ευχαριστεί τις χώρες που στέκονται αλληλέγγυες απέναντι στο δράμα των προσφύγων και παρακινεί τα διεθνή μέσα ενημέρωσης να συνεχίσουν τη δουλειά τους απέναντι «στον πόλεμο πληροφοριών που διεξάγει η Ρωσική Ομοσπονδία. Κάθε στοιχείο είναι ζωτικής σημασίας», λέει. «Θα νικήσουμε, λόγω της ενότητας μας. Ενότητα στην αγάπη για την Ουκρανία. Δόξα στην Ουκρανία!», καταλήγει.
Ολόκληρη η επιστολή
Τον τελευταίο καιρό, μεγάλος αριθμός διεθνών μέσων ενημέρωσης μού στέλνουν αιτήματα για συνεντεύξεις. Αυτή η ανοιχτή επιστολή είναι η απάντησή μου σε αυτά τα αιτήματα, αλλά και η μαρτυρία μου από την Ουκρανία. Ήταν αδύνατο να πιστέψει κανείς αυτό που συνέβη περισσότερο από μία εβδομάδα πριν. Η χώρα μας ήταν ειρηνική, οι πόλεις, οι κωμοπόλεις και τα χωριά μας ήταν γεμάτα ζωή. Στις 24 Φεβρουαρίου, όλοι ξυπνήσαμε με την ανακοίνωση της ρωσικής εισβολής. Τανκς πέρασαν τα ουκρανικά σύνορα, αεροπλάνα εισήλθαν στον εναέριο χώρο μας, εκτοξευτές πυραύλων περικύκλωσαν τις πόλεις μας. Παρά τις διαβεβαιώσεις από τα προπαγανδιστικά μέσα που υποστηρίζει το Κρεμλίνο, περί «ειδικής επιχείρησης», πρόκειται, στην πραγματικότητα, για μαζική δολοφονία ουκρανών πολιτών.
Το πιο τρομακτικό και καταστροφικό αυτής της εισβολής είναι οι παιδικές απώλειες. Η 8χρονη Άλις που πέθανε στους δρόμους της Οτίρκα, όσο ο παππούς της προσπαθούσε να την προστατεύσει. Η Πολίνα από το Κίεβο, που πέθανε στους βομβαρδισμούς μαζί με τους γονείς της. Ο 14χρονος Αρσένι που χτυπήθηκε στο κεφάλι από θραύσματα και δεν μπόρεσε να σωθεί επειδή το ασθενοφόρο δεν έφτασε εγκαίρως λόγω των έντονων πυρκαγιών. Κάθε φορά που η Ρωσία λέει ότι «δεν διεξάγει πόλεμο εναντίον αμάχων» φωνάζω τα ονόματα αυτών των δολοφονημένων παιδιών. Οι γυναίκες και τα παιδιά της χώρας μας ζουν πλέον σε καταφύγια και υπόγεια. Πιθανότατα όλοι έχετε δει αυτές τις εικόνες από τους σταθμούς του μετρό στο Κίεβο και το Χάρκοβο, όπου οι άνθρωποι κείτονται στα πατώματα με τα παιδιά και τα κατοικίδιά τους. Αυτές, που για κάποιους είναι απλώς συνέπειες του πολέμου, για τους ουκρανούς είναι, πλέον, μία φρικτή πραγματικότητα. Σε κάποιες πόλεις οι οικογένειες δεν μπορούν να βγουν από τα καταφύγια για ολόκληρες ημέρες, λόγω των αδιάκριτων και σκόπιμων βομβαρδισμών και σε μη στρατιωτικούς στόχους. Τα πρώτα μωρά του πολέμου είδαν το τσιμεντένιο ταβάνι των υπογείων. Η πρώτη τους ανάσα ήταν οι καυστικές ουσίες στην ατμόσφαιρα και οι άνθρωποι που τά υποδέχτηκαν στη ζωή ήταν παγιδευμένοι και τρομοκρατημένοι. Υπάρχουν, πλέον, αρκετές δεκάδες παιδιά που δεν έχουν γνωρίσει ποτέ την ειρήνη. Ο πόλεμος αυτός διεξάγεται εναντίον του άμαχου πληθυσμού, και όχι μόνο με βομβαρδισμούς.
Κάποιοι χρειάζονται εντατική φροντίδα και συνεχή θεραπεία, την οποία αυτή τη στιγμή είναι αδύνατο να λάβουν. Πόσο εύκολο είναι να κάνεις ενέσεις ινσουλίνης στα υπόγεια; Να πάρεις φάρμακα για το άσθμα κάτω από σφοδρά πυρά; Για να μην αναφέρουμε τους χιλιάδες καρκινοπαθείς των οποίων η απαραίτητη πρόσβαση σε χημειοθεραπείες και την ακτινοθεραπείες έχει «παγώσει» επ’ αόριστον. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης οι τοπικές κοινότητες είναι γεμάτες απόγνωση. Πολλοί άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων ηλικιωμένων, βαριά ασθενών και ατόμων με αναπηρία, έχουν αποκοπεί εξουθενωτικά, καταλήγοντας, χωρίς καμία υποστήριξη, μακριά από τις οικογένειές τους. Ο πόλεμος εναντίον αυτών των αθώων ανθρώπων είναι διπλό έγκλημα.
Οι δρόμοι μας έχουν πλημμυρίσει από πρόσφυγες. Κοιτάξτε στα μάτια αυτών των κουρασμένων γυναικών και παιδιών που κουβαλάνε μέσα τους τον πόνο και τη στενοχώρια των ανθρώπων που αφήνουν πίσω τους αγαπημένους τους και τη ζωή όπως την ήξεραν. Τους άντρες που συνοδεύουν κλαίγοντας τις οικογένειές τους στα σύνορα και επιστρέφουν γενναία για να πολεμήσουν για την ελευθερία μας. Παρ’ όλη τη φρίκη, οι ουκρανοί δεν το βάζουν κάτω. Ο Πούτιν νόμιζε ότι θα εξαπέλυε blitzkrieg απέναντι στην Ουκρανία. Αλλά υποτίμησε τη χώρα μας, το λαό μας και τον πατριωτισμό του. Ανεξάρτητα από πολιτικές απόψεις, μητρική γλώσσα, πεποιθήσεις και εθνικότητες, οι ουκρανοί πολίτες στέκονται με απαράμιλλη ενότητα. Όσο οι προπαγανδιστές του Κρεμλίνου υποστήριζαν ότι οι ουκρανοί θα τούς υποδέχονταν ως σωτήρες, ραίνοντάς τους λουλούδια, απωθούνταν με βόμβες μολότοφ.
Ευχαριστώ τους πολίτες των πόλεων που έχουν δεχτεί επίθεση, οι οποίοι συντονίστηκαν για να βοηθήσουν όσους έχουν ανάγκη. Αυτούς που συνεχίζουν να εργάζονται – σε φαρμακεία, καταστήματα πρώτης ανάγκης, δημόσιες συγκοινωνίες και κοινωνικές υπηρεσίες-, δείχνοντας ότι στην Ουκρανία η ζωή κερδίζει. Ευχαριστώ όσους παρείχαν ανθρωπιστική βοήθεια στους πολίτες μας για τη συνεχή υποστήριξη. Είμαι ευγνώμων και για τους γείτονές μας που άνοιξαν γενναιόδωρα τα σύνορά τους για να παρέχουν καταφύγιο στις γυναίκες και τα παιδιά μας. Ευχαριστώ που τους κρατάτε ασφαλείς, όσο ο εχθρός μας στερεί την ικανότητα να το κάνουμε εμείς. Σε όλους τους ανθρώπους ανά τον κόσμο, που συσπειρώνονται για να σητρίξουν την Ουκρανία: Σάς βλέπουμε! Είμαστε εδώ, σάς παρακολουθούμε και εκτιμάμε την υποστήριξή σας.
Η Ουκρανία θέλει ειρήνη, Αλλά θα υπερασπιστεί τα σύνορά της. Θα υπερασπιστεί την ταυτότητά της. Αυτά δεν θα τα παραχωρήσει ποτέ. Στις πόλεις όπου οι βομβαρδισμοί συνεχίζονται και οι άνθρωποι βρίσκονται κάτω από συντρίμμια, χωρίς να μπορούν να βγουν από τα υπόγεια για μέρες, χρειαζόμαστε ασφαλείς διαδρόμους για ανθρωπιστική βοήθεια και εκκένωση των αμάχων προς την ασφάλεια. Χρειαζόμαστε να κλείσει ο εναέριος χώρος μας! Κλείστε τον ουρανό, και θα διαχειριστούμε τον πόλεμο από εδάφους μόνοι μας. Απευθύνω έκκληση, στα ΜΜΕ, να συνεχίσουν να προβάλλουν τι συμβαίνει εδώ, να συνεχίσουν να δείχνουν την αλήθεια. Κάθε στοιχείο είναι κρίσιμο, στον πόλεμο πληροφοριών που διεξάγει η ρωσική Ομοσπονδία. Αυτή η επιστολή είναι η μαρτυρία μου προς τον κόσμο: ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν είναι ένας πόλεμος «κάπου εκεί έξω». Είναι ένας πόλεμος στην Ευρώπη, κοντά στα σύνορα της ΕΕ. Η Ουκρανία σταματά τη δύναμη που μπορεί αύριο να επιτεθεί στις πόλεις σας, με πρόσχημα τη διάσωση των αμάχων.
Την περασμένη εβδομάδα, αυτό θα φαινόταν υπερβολικό και σε μένα και τους ανθρώπους μου, αλλά, σήμερα, είναι η πραγματικότητά μας. Και δεν ξέρουμε πόσο θα διαρκέσει. Αν δεν σταματήσουμε τον Πούτιν, ο οποίος απειλεί να ξεκινήσει πυρηνικό πόλεμο, δεν θα υπάρχει ασφαλές μέρος στον κόσμο για κανέναν από εμάς.
Εμείς θα νικήσουμε. Λόγω της ενότητάς μας. Ενότητα στην αγάπη για την Ουκρανία. Δόξα στην Ουκρανία!