Το ρεπορτάζ του εγκλήματος στη Ρόδο αναμεταδίδεται λάθος- άλλο η δολοφονία και άλλο η γυναικοκτονία (femicide).
Της Λιλιάνας Αβρούσιν | thegenderlab.wordpress.com
Είναι πολύ σημαντικό να διαχωρίσουμε τη γυναικοκτονία από τη δολοφονία, διότι οι περισσότερες επιστημονικές μελέτες που πραγματοποιούνται σε χώρες με υψηλά ποσοστά γυναικοκτονιών αποδεικνύουν ότι οι τοπικές κοινωνίες δεν είναι σε θέση να αναγνωρίσουν το φαινόμενο που έχει πάρει πλέον επιδημικές διαστάσεις.
Η φεμινίστρια συγγραφέας Diana E. H. Russel όρισε το εγκληματολογικό και ανθρωπολογικό φαινόμενο και χάρη σε εκείνη διαδόθηκε ο όρος το 1976.
Γυναικοκτονία θεωρείται η δολοφονία γυναίκας από άνδρα εξαιτίας του φύλου της και αποτελεί την πιο ακραία εκδήλωση της σεξιστικής βίας, καθώς είναι ένα έγκλημα στηριζόμενο στο πατριαρχικό σύστημα που προωθεί την ιδέα της κατωτερότητας του γυναικείου φύλου. Δεν πρόκειται απλώς για δολοφονία γυναικών, αλλά για δολοφονία γυναικών, επειδή είναι γυναίκες. Μάλιστα σε πολλές κουλτούρες και κοινωνίες ανά τον κόσμο αυτό το είδος βίας δεν είναι απλώς αποδεκτό, αλλά ενθαρρύνεται, διαιωνίζοντας τη τάση οι γυναίκες να αντιμετωπίζονται σαν αντικείμενα και όχι σαν άνθρωποι με ίσα δικαιώματα. Το πατριαρχικό σύστημα, πέρα από την αποδοχή της βίας κατά των γυναικών, δημιουργεί μεγάλες ανισότητες στην αγορά εργασίας και δυσχεραίνει την αναγνώριση της πολιτικής συμβολής των γυναικών.
Η γυναικοκτονία έχει πολλά πρόσωπα, όπως τη δολοφονία τιμής, τις δολοφονίες για την προίκα, την παιδοκτονία, την παράνομη διακίνηση και εμπορία γυναικών με σκοπό τη σεξουαλική/οικονομική εκμετάλλευση, τον ακκρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων και πολλά άλλα. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές εκδηλώσεις της γυναικοκτονίας, αλλά όλες περιλαμβάνουν τον ξυλοδαρμό, το βασανισμό, τον ακκρωτηριασμό ή τη δολοφονία γυναικών και κοριτσιών επειδή είναι θηλυκού γένους ή επειδή παραβίασαν τον «προκαθορισμένο» ρόλο τους ως γυναίκες.
Οι πέντε χώρες με τα μεγαλύτερα καταγεγραμμένα ποσοστά γυναικοκτονιών σήμερα είναι η Αργεντινή, το Ελ Σαλβαδόρ, η Ινδία, η Ονδούρα και το Μεξικό, ενώ υψηλά ποσοστά καταγράφονται και στη Γουατεμάλα, την Κολομβία, τη Βραζιλία, τη Ρωσία και τη Νότια Αφρική. Σε αυτές τις χώρες υπάρχουν σαφείς ενδείξεις οτι οι κυβερνήσεις δεν μπορούν να επιτύχουν την αποτελεσματικότητα των δικαστικού συστήματος, να εξασφαλίσουν την πρόσβαση στη δικαιοσύνη, την ασφάλεια και την πλήρη τήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των πολιτών τους.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, είναι σημαντικό να τηρούνται αρχεία και επίσημες καταγραφές βάσει του νέου και εξελισσόμενου νομικού ορισμού της γυναικοκτονίας. Το γενικό πλαίσιο στο οποίο σημειώνονται οι γυναικοκτονίες χαρακτηρίζεται από κοινωνική ανισότητα, πατριαρχική νοοτροπία, ανεπαρκές κράτος δικαίου, ατιμωρησία, κοινωνική βία, ανεπαρκείς θεσμικές υποδομές, στιγματισμό των θυμάτων εκ μέρους των αρχών, βιαιότητα των φόνων, έλλειψη οικονομικών πόρων για τους φορείς που δημιουργούνται για την καταπολέμηση των γυναικοκτονιών και κενά στις εθνικές νομοθεσίες και στην κύρωση των διεθνών συμβάσεων.
Η γυναικοκτονία ως εγκληματική πράξη έχει ήδη ενσωματωθεί στη νομοθεσία σε πολλές χώρες, όπως η Χιλή, η Κόστα Ρίκα, το Ελ Σαλβαδόρ, η Γουατεμάλα και το Μεξικό. Η Αργεντινή αναγνώρισε τη «γυναικοκτονία» ως νομικό όρο το 2016 αφότου τρεις άγνωστοι άντρες βίασαν, δολοφόνησαν και «παλούκωσαν» ανήλικη μαθήτρια και εν συνεχεία δεκάδες χιλιάδες γυναίκες διαμαρτυρήθηκαν στους δρόμους της χώρας .
Στα τέλη Νοεμβρίου, η Γερουσία της Δομινικανής Δημοκρατίας ορίστηκε τη «γυναικοκτονία» – το φόνο δηλαδή μιας γυναίκας επειδή είναι γυναίκα – ως έγκλημα με ποινή φυλάκισης 40 ετών.