Πολύ θλιβερά καί δραματικά, ἀδελφοί μου χριστιανοί Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως, αὐτά πού συνέβησαν μέ τίς πυρκαϊές πρίν ἀπό λίγες μέρες στήν πατρίδα μας καί μάλιστα στήν πρωτεύουσά μας τήν Ἀθήνα. Τί νά ποῦμε; Δέν ξέρουμε τί νά ποῦμε! Τό πρῶτο πού ἔχουμε χρέος νά κάνουμε εἶναι νά προσευχηθοῦμε γιά τίς πληγεῖσες οἰκογένειες νά τούς δώσει ἡ Παναγία κουράγιο νά παρηγορηθοῦν καί νά σταθοῦν στά πόδια τους καί νά εὐχηθοῦμε ἔπειτα ὑπέρ ἀναπαύσεως τῶν θανατωθέντων ὑπό τοῦ πυρός, ἄν καί ὁ μαρτυρικός τους θάνατος ὑπῆρξε ἐξιλεωτικός γι᾽ αὐτούς.
Τό κακό πού ἔγινε ἔχει βέβαια τήν φυσική του ἑρμηνεία, πού εἶναι ἡ σατανική ἐνέργεια τῶν κακοποιῶν ἐκείνων ἐμπρηστῶν, οἱ ὁποῖοι προκάλεσαν τόν μαρτυρικό θάνατο ἑκατό ἀνθρώπων καί μικρῶν παιδιῶν ἀκόμη. Φρικτό! Ἀλλά κατά τήν Ἁγία Γραφή, γενικά κάθε κακό πού συμβαίνει στόν κόσμο, εἴτε κοινωνικό εἴτε οἰκονομικό καί αὐτό ἀκόμη τό φυσικό κακό, αἰτία ἔχει τήν ἁμαρτία.
Γι᾽ αὐτό καί οἱ προφῆτες ἤδη στήν Παλαιά Διαθήκη, ἀλλά καί ὅλοι οἱ Ἅγιοι Πατέρες, κάθε κακό πού συνέβαινε, εἴτε ἀπρόοπτες καταστροφές, εἴτε ἀνομβρίες εἴτε ὁποιοδήποτε ἄλλο συμβάν, τό λάμβαναν ὡς ἀφορμή νά κηρύξουν μετάνοια στό λαό. Ἔχουμε πάμπολλα παραδείγματα γι᾽ αὐτό καί ἀπό τήν Ἁγία Γραφή καί τούς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας. Καί αὐτή τήν δουλεία μας στούς Τούρκους ἡ Ἐκκλησία τήν ἑρμήνευσε ὄχι φυσικά, ἀλλά πνευματικά, ὅτι δηλαδή συνέβηκε λόγω τῶν ἁμαρτιῶν μας.
Διαβάστε τήν Παράκληση στήν Παναγία Προυσιώτισσα, πού λεγόταν ἀπό τούς χριστιανούς τά χρόνια ἐκεῖνα, καί θά τό δεῖτε σέ πολλά σημεῖα αὐτό πού σᾶς λέγω. Καί τήν πολύκλαυστο, λοιπόν, πρόσφατη περίπτωση στήν πατρίδα μας πρέπει νά τήν ἑρμηνεύσουμε θεολογικά, ὅπως ἔτσι τήν ἑρμηνεύει ὁ εὐσεβής λαός μας ἐδῶ. Βαθιά αἰτία τοῦ κακοῦ αὐτοῦ εἶναι ἡ ἁμαρτία. Ὄχι ἡ ἁμαρτία τῶν θανατωθέντων ἤ τῶν οἰκογενειῶν τους, ἀλλά ἡ ἁμαρτία ὅλων μας γενικά. Τῶν ἀρχόντων πρῶτα τά ἁμαρτήματα, ἐκκλησιαστικῶν καί πολιτικῶν ἀρχόντων, καί τοῦ λαοῦ ἔπειτα.
Καί λόγῳ, λοιπόν, τῶν ἁμαρτιῶν μας, λόγῳ τῆς ἀποστασίας μας ἀπό τόν Θεό, ὁ Θεός ἀποστρέφει τό Πρόσωπόν Του ἀπό ᾽μᾶς. Αὐτό λέγεται «ὀργή Θεοῦ», γιά τήν ὁποία ὁμιλεῖ ἡ Ἁγία Γραφή καί δεόμεθα στήν Ἐκκλησία μας, «Ὑπέρ τοῦ ρυσθῆναι ἡμᾶς ἀπό πάσης θλίψεως, ὀργῆς». Ὁ Θεός, χριστιανοί μου, δέν ὀργίζεται, γιατί εἶναι ἀγάπη. Καί δέν μπορεῖ, λοιπόν, νά ἀλλοιωθεῖ ἀπό ἀγαπῶν Θεός νά γίνει ὀργιζόμενος.
Ἀλλά τί σημαίνει «ὀργή» Θεοῦ; Σημαίνει ὁ Θεός νά μᾶς πάρει τήν Χάρη Του. Νά ἀποστρέψει τό Πρόσωπό Του ἀπό ᾽μᾶς. Δέν ψάλλουμε τό «Μή ἀποστρέψεις τό πρόσωπόν Σου…»; Καί ἀποστρέφει, ἀγαπητοί μου, ὁ Θεός τό Πρόσωπό Του ἀπό ᾽μᾶς, γιατί, κατά βασική πατερική διδασκαλία, εἶναι ἀδύνατο γιά τόν Θεό νά ἑνωθεῖ μέ ἀκάθαρτο. Ὅταν λοιπόν τά ἔργα μας εἶναι ρυπαρά, ὁ πεντακάθαρος Θεός ἀποστρέφει τό Πρόσωπό Του ἀπό ᾽μᾶς καί μᾶς παίρνει τήν Χάρη Του.
Καί δέν ὑπάρχει χειρότερο ἀπό αὐτό, ἀδελφοί μου, τό νά μᾶς πάρει ὁ Θεός τήν Χάρη Του… Τότε μᾶς ἔρχονται ἀπανωτά ὅλα τά κακά. Ἄς προσευχόμαστε, λοιπόν, ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός νά συγχωρεῖ τά ἁμαρτήματά μας καί νά μή μᾶς πάρει τήν Χάρη Του, ἀλλά νά φυλάγει καί ᾽μᾶς καί ὅλο τόν κόσμο ἀπό παρόμοια κακά, σάν τό πρόσφατο τό δικό μας.
Πάντως ὡς Ἐκκλησία, νομίζω καί πιστεύω, ὅτι ἀκολουθοῦντες τό παράδειγμα τῶν Προφητῶν καί τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας, μαζί μέ τόν παρηγορητικό καί τονωτικό λόγο στούς θλιμμένους καί τήν ἀδελφική μας βοήθεια πρός αὐτούς, πρέπει, μέ ἀφορμή τό συμβάν, νά μιλᾶμε στόν λαό καί γιά μετάνοια καί ἐπιστροφή στόν Θεό τῶν Πατέρων μας, τονίζοντες τήν βιβλική ἀλήθεια ὅτι ἡ ἁμαρτία εἶναι ἡ αἰτία ὅλων τῶν κακῶν, φυσικῶν καί ἠθικῶν.
† Ὁ Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας