Ονομάστηκε από τους Αθηναίους «Μεγάλη Κυρία», ή «Σεβάσμια Κυρία». Πιο γνωστή όμως είναι ως η Ιερή Ελιά του Πλάτωνα, καθώς σύμφωνα με την ιστορική παράδοση και τους θρύλους, ο μεγάλος Έλληνας φιλόσοφος δίδασκε στη σκιά του εν λόγω δέντρου του μαθητές του κατά τον 5ο π. Χ.
Η μυθική υπεραιωνόβια ελιά ήταν ριζωμένη στην περιοχή της αρχαίας Ακαδημίας της αρχαίας Αθήνας, επί της Ιεράς Οδού, λίγο μετά τον Βοτανικό Κήπο, μεταξύ των αριθμών 89-91. Θεωρήθηκε ζωντανό μνημείο της εποχής του Πλάτωνα, ως το τελευταίο απομεινάρι των δενδροστοιχιών της αρχαίας Ακαδημίας, ωστόσο δεν υπάρχει ιστορική πηγή να το τεμκηριώνει (και η ονομασία της επικράτησε μετά και από την ομώνυμη επιγραφή καφενείου έναντι αυτής).
Το ύψος της δεν ήταν ιδιαίτερα μεγάλο, αλλά η περίμετρος του κορμού της έφθανε τα έξι μέτρα!
Το γηραιό δέντρο βρισκόταν όρθιο εκεί μέχρι το 1976, οπότε ένα λεωφορείο έπεσε επάνω με αποτέλεσμα να το σπάσει. Ο κορμός του τότε μεταφέρθηκε και βρίσκεται μέχρι σήμερα σε ειδική προθήκη στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Στη θέση που υψωνόταν η ελιά, παρέμεινε όμως η τεράστια ρίζα της που είχε ξεκινήσει μάλιστα να πετάει καινούρια βλαστάρια. Το Γενάρη του 2013 η Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς διέψευσε σχετικό δημοσίευμα που αναπαρήγαγαν πολλά μέσα ενημέρωσης, ότι κάποιοι την κατέστρεψαν για καυσόξυλα, υπενθυμίζοντας σχετικά την παραπάνω φύλαξή της.
Μια φωτογραφία της 3ης Μαρτίου 1901 με την Ιερή Ελιά του Πλάτωνα στην Αθήνα, που αναρτήθηκε από τον χρήστη “Μία φωτογραφία χίλιες λέξεις” στις 08-01-2017.
Στη θέση του παλαιού ελαιόδεντρου φυτεύτηκε νεότερο, το οποίο είχε τη μορφή τριών κορμών. Ο ένας από αυτούς τους κορμούς, ο οποίος είχε εν τω μεταξύ απονεκρωθεί, εκλάπη την 6η Ιανουαρίου 2013 από αγνώστους. Οι δύο ζωντανοί κορμοί παραμένουν ανέπαφοι.
[konserva]