Οι προτάσεις του υπουργείου Παιδείας σχετικά με τις αλλαγές στο Λύκειο και τον τρόπο εισαγωγής των υποψηφίων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, που παρουσίασε ο υπουργός Κώστας Γαβρόγλου κατά τη διάρκεια του υπουργικού συμβουλίου της περασμένης Δευτέρας, πυροδότησαν αμέσως την αντιπαράθεση, με πολλά μέσα ενημέρωσης αλλά και αντιπολιτευόμενα κόμματα να ασκούν κριτική.
Διπλασιασμός των εξετάσεων, που εντείνουν την αγωνία και την κόπωση των μαθητών, περαιτέρω ενίσχυση της παραπαιδείας, δαπανηρό και δύσκαμπτο σύστημα είναι ορισμένες μόνο από τις πτυχές της κριτικής που ασκείται. Ο υπουργός Παιδείας, Κώστας Γαβρόγλου, μιλάει στην «Εφ.Συν.» και δίνει όλες τις απαραίτητες εξηγήσεις και απαντήσεις.
• Πριν από λίγο καιρό μιλούσατε για κατάργηση των Πανελλαδικών, όμως τώρα προτείνετε τη διεξαγωγή κεντρικά οργανωμένων εξετάσεων δύο φορές τον χρόνο.
Δεν μιλήσαμε ποτέ για κατάργηση των Πανελλαδικών, αλλά για κατάργηση των εξετάσεων έτσι όπως αυτές έχουν καταγραφεί στη συνείδηση των πολιτών. Δεν μπορεί άλλωστε να υπάρξει εκπαιδευτικό σύστημα χωρίς εξετάσεις. Με τον τρόπο όμως που έχουν εξελιχθεί οι Πανελλαδικές, αποτελούν μέρος του προβλήματος.
Αρκεί να σκεφτείτε ότι κάθε φουρνιά υποψηφίων κοστίζει στις οικογένειες 2 δισ. ευρώ, ενώ ένας κερδοσκοπικός θεσμός έχει γίνει μέρος του δημόσιου συστήματος εκπαίδευσης. Μπορεί ως σύστημα να είναι όντως αδιάβλητο, αλλά όσο αδιάβλητο είναι τόσο λιγότερο αξιόπιστο είναι σε ό,τι αφορά το εκπαιδευτικό αποτέλεσμα.
Σκεφτείτε ότι μόλις ένα 25% των υποψηφίων σπουδάζει στις τρεις-τέσσερις πρώτες επιλογές του, ενώ ακόμη κι αν καταφέρνουν να μπουν σε υψηλόβαθμες σχολές, ως φοιτητές πλέον αποτυγχάνουν παταγωδώς στις εξετάσεις του πρώτου εξαμήνου, που ως γνωστόν αποτελεί συνέχεια της ύλης του Λυκείου. Παράλληλα, το υπάρχον σύστημα έχει καταστρέψει τη Γ’ Λυκείου, με τη συναίνεση ολόκληρης της κοινωνίας.
Μετά τον Μάρτιο ξεκινάει το παζάρι των απουσιών, ένα απαράδεκτο φαινόμενο τόσο ηθικά όσο και εκπαιδευτικά. Ακόμη, αναπαράγεται και ένα κοινωνικό πρόβλημα: παιδιά δεκαέξι και δεκαεφτά ετών ξυπνάνε μέσα στο άγχος, σέρνονται στο σχολείο, ύστερα τρέχουν στα φροντιστήρια, δεν έχουν χρόνο να κάνουν τίποτα και ακόμη και τα Σαββατοκύριακά τους είναι κλεισμένα με μαθήματα και δραστηριότητες. Δεν είναι σωστό να τους επιβάλλουμε έναν τέτοιο τρόπο ζωής. Αυτό πρέπει να αλλάξει.
Θα μπορούσα να συνεχίσω επί ώρες να μιλάω για τα κακώς κείμενα του υπάρχοντος συστήματος, αλλά θα αρκεστώ στο εξής: το διαγώνισμα του 1ου τετραμήνου, τον Ιανουάριο, έχει ως βασικό στόχο να αποδραματοποιήσει τις τελικές εξετάσεις του Ιουνίου και να μειώσει το άγχος που προκαλεί η ιδέα ότι τα πάντα κρίνονται από μια τρίωρη εξέταση. Επιπλέον, λειτουργεί σαν ένα «μπόνους» εφόσον η απόδοση του Γενάρη βελτιώνει τον βαθμό του Ιουνίου.
• Η θέσπιση όμως διπλών εξετάσεων δεν θα ενισχύσει περαιτέρω την παραπαιδεία;
Η απομάκρυνση από την παραπαιδεία είναι πρωτίστως ζήτημα που αφορά την ίδια την κοινωνία, η οποία θα πρέπει να κοιτάξει τον εαυτό της στον καθρέφτη και να απαντήσει στο εξής ερώτημα: Θέλουμε να εμπιστευτούμε το δημόσιο σχολείο ή να το πετάξουμε στον Καιάδα; Τα πρώτα χρόνια ίσως παρατηρηθεί αύξηση της παρακολούθησης μαθημάτων στα φροντιστήρια, αλλά θα πρέπει να καταλάβουμε ότι πρόκειται για ένα μακροχρόνιο σχέδιο που απαιτεί τη συναίνεση και την υποστήριξη της κοινωνίας.
• Κάνετε λόγο για ένα «νέο Λύκειο», ένα «νέο σχολείο», αλλά ουσιαστικά πρόκειται για συνδυασμό παλαιότερων συστημάτων. Εξ ου και η εσωκομματική κριτική που ασκήθηκε στις προτάσεις του υπουργείου για ένα σύστημα που δεν κάνει τολμηρές μεταρρυθμίσεις.
Δεν έχω κανέναν καημό για το αν είναι τολμηρή η μεταρρύθμιση ή όχι. Αρκεί να είναι λειτουργική! Τις τελευταίες δεκαετίες, άλλωστε, έχουν παρουσιαστεί τα πάντα και έχουνδοκιμαστεί πολλά συστήματα. Σε ό,τι με αφορά πάντως, η εν λόγω μεταρρύθμιση φέρνει καινούργια στοιχεία σε σχέση με όσα γνωρίζαμε μέχρι τώρα. Η βασικότερη αλλαγή είναι η επέκταση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης έως το 18ο έτος της ηλικίας και η δραστική μείωση των μαθημάτων, με παράλληλη αύξηση των διδακτικών ωρών στα εξεταζόμενα μαθήματα.
• Η μείωση των μαθημάτων έχει προκαλέσει ανησυχία στον κλάδο των εκπαιδευτικών, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι μειώνονται ορισμένες ειδικότητες, γεγονός που θα τους ωθήσει στην απασχόληση στην ιδιωτική εκπαίδευση.
Συγχωρήστε μου την έκφραση, αλλά τόσα ξέρουν, τόσα λένε. Δεν μειώνεται καμία ειδικότητα και σε αυτό είμαι κατηγορηματικός! Το επάγγελμα του εκπαιδευτικού είναι λειτούργημα. Γνωρίζω πολύ καλά ότι οι αποδοχές είναι χαμηλές και ότι οι εργασιακές συνθήκες είναι δύσκολες, αλλά οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να πάρουν μια απόφαση: είτε θα ασκήσουν το λειτούργημά τους με συνέπεια είτε θα κυνηγήσουν το κέρδος.
• Στη συνέντευξη που παραχωρήσατε τη Δευτέρα στην ΕΡΤ, είπατε χαρακτηριστικά ότι δεν μπορεί η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση να γίνει χωρίς κόστος, αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα ζητήσετε επιπλέον χρηματοδότηση. Εχετε συζητήσει το θέμα και αν ναι, έχειυπάρξει ανταπόκριση;
Είναι γεγονός ότι δεν μπορεί να γίνει καμία μεταρρύθμιση αν δεν έχει την αντίστοιχη υλική υποστήριξη. Στο υπουργικό συμβούλιο συζητήθηκε το ζήτημα της χρηματοδότησης και λάβαμε τη δέσμευση του πρωθυπουργού ότι οι προτάσεις μας θα στηριχθούν και οικονομικά. Αλλωστε, δύο βασικοί πυλώνες προκειμένου οι αλλαγές να εφαρμοστούν ορθά είναι τόσο οι επιμορφώσεις των εκπαιδευτικών όσο και η δημιουργία υποστηρικτικών δομών τόσο των εκπαιδευτικών όσο και των μαθητών και των οικογενειών τους.
[efsyn]