Το ότι έχει έρθει η ώρα για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα, ο Αλέξης Μανθεάκης το ένιωσε πριν από ακριβώς μία εβδομάδα. Βρισκόταν στο σπίτι του και διάβαζε τους Τimes του Λονδίνου. Σε ένα άρθρο με θέμα το Βrexit, διάβασε πως στη μακρά διαδικασία διαπραγμάτευσης που έχει ήδη ξεκινήσει για την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε., η τελική συμφωνία (αλλά και διάφορα άλλα ορόσημα στη διαδρομή, όπως η επιμήκυνση της περιόδου διαπραγμάτευσης) θα πρέπει να περάσουν από τα Κοινοβούλια των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. «Θα χρειαστεί δηλαδή οι Αγγλοι να λάβουν έγκριση και του ελληνικού Κοινοβουλίου για κάτι που τους καίει. Εκείνη τη στιγμή είχα μια επιφοίτηση, είχα τη λύση που ψάχναμε εδώ και δεκαετίες», λέει στην «Κ».
Για χρόνια επίσημος εκπρόσωπος Τύπου της οικογένειας Ρουσέλ, ο Αλέξης Μανθεάκης είναι πλέον πρόεδρος μιας επιτροπής με στόχο την επιστροφή των Μαρμάρων που πριν από ακριβώς 200 χρόνια πρωτομπήκαν στο Βρετανικό Μουσείο. «Είναι τώρα ίσως η πρώτη φορά που έχουμε τη δυνατότητα να επιβάλουμε με διπλωματικό τρόπο την επιστροφή», σημειώνει. «Θα τους πούμε: “Κύριοι, θα σας στηρίξουμε· το μόνο που ζητάμε είναι να αδειάσει ένα δωμάτιο σε ένα μουσείο. Δεν τους βλάπτει, άλλωστε η αγγλική κοινή γνώμη είναι εδώ και χρόνια με το μέρος μας».
Αυτό το είχε διαπιστώσει από πρώτο χέρι πριν από μερικούς μήνες, όταν συμμετείχε σε ένα debate με θέμα τον επαναπατρισμό των αρχαιοτήτων της αποικιοκρατικής εποχής, στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Εκεί, υποστήριξε την επιστροφή των Γλυπτών. Από την άλλη, ο πρόεδρος του Ιδρύματος Γκετί και η διευθύντρια του Μουσείου της Βιέννης προσπάθησαν να πείσουν τους 266 φοιτητές, που παρακολουθούσαν, για το δίκαιο της δικής τους πλευράς. Στο τέλος της βραδιάς ο πρόεδρος ανακοίνωσε πως «τα αρχαία θα επιστραφούν». Οι υποστηρικτές του επαναπατρισμού είχαν κερδίσει με 160 ψήφους έναντι 106. Ενα αποτέλεσμα ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς τη λέσχη απαρτίζει η επόμενη γενιά εκείνων που διαμορφώνουν τις εξελίξεις στους τομείς τους.
Το ότι η κοινή γνώμη στην Αγγλία έχει αλλάξει το επιβεβαιώνει και ο Βρετανός Αndrew George. Ο φιλέλληνας πρώην βουλευτής και πρόεδρος της οργάνωσης «marbles reunited» είχε και εκείνος συμμετάσχει –και κερδίσει– ένα debate για την επιστροφή των Γλυπτών σε ένα ιδιαίτερα δημοφιλές πρόγραμμα του ΒΒC. «Οταν ο κόσμος ακούσει τα επιχειρήματα, πείθεται υπέρ», εξηγεί στην «Κ».
Ο κ. George συμφωνεί πως η επιστροφή των Μαρμάρων μπορεί και πρέπει να συνδεθεί με το Brexit. «Αδιαμφισβήτητα αποτελεί μια ευκαιρία. Η ελληνική πλευρά πρέπει να εντοπίσει ποια είναι τα θέματα-αγκάθια στη διαπραγμάτευση και, εάν μπορείτε να μας υποστηρίξετε σε κάποια από αυτά, τότε να έρθετε με ένα κλαδί ελιάς, με την προϋπόθεση βέβαια πως τα Γλυπτά θα επιστραφούν». Αυτό όμως, τονίζει, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να γίνει με τυμπανοκρουσίες ή να λάβει δημοσιότητα. Θα πρέπει να είναι μια συμφωνία που θα γίνει πίσω από κλειστές πόρτες σε ανώτατο επίπεδο.
Χρυσή ευκαιρία
Στο ότι το Brexit αποτελεί μια χρυσή ευκαιρία για την επανένωση των Γλυπτών συμφωνεί και ο Βρετανός δικηγόρος Τζέφρεϊ Ρόμπερτσον (ο οποίος με την Αμάλ Κλούνεϊ και τον Νόρμαν Πάλμερ διερεύνησε το 2015 τη νομική οδό για την επιστροφή των Γλυπτών). Ο Ρόμπερτσον προτρέπει την ελληνική κυβέρνηση να βάλει άμεσα το θέμα στο τραπέζι: «Η συνθήκη της Ε.Ε. προτάσσει πως σε μια τέτοια διαπραγμάτευση όπως αυτή του Brexit, πέρα από τα οικονομικά ζητήματα, πρέπει να μπουν και θέματα πολιτισμού», εξηγεί στην «Κ».
«Θα πρέπει άμεσα να ανακοινώσετε πως η Ελλάδα δύσκολα θα αποδεχθεί την τελική συμφωνία εάν δεν έχει συμπεριληφθεί και η επιστροφή των Γλυπτών. Αυτό θα λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης στην αγγλική κυβέρνηση που είναι υπέρ του Βrexit και θα την αναγκάσει να νομοθετήσει έτσι ώστε το Βρετανικό Μουσείο να επιστρέψει τα Μάρμαρα εκεί όπου ανήκουν, στο σπίτι τους, στο Μουσείο της Ακρόπολης», σημειώνει.