Δεν υπάρχει ούτε μία ασθένεια που να είναι τόσο μυστηριώδης όσο η σχιζοφρένεια. Και δυστυχώς, προκαλεί πολλές παρανοήσεις. Με το ακόλουθο άρθρο, θα μπορέσετε να βρείτε την αλήθεια. Είναι μια ενδιαφέρουσα ασθένεια και αυτές οι παρανοήσεις καθιστούν τις ζωές των ανθρώπων που υποφέρουν από αυτό, πολύ πιο δύσκολες. Παρεμποδίζει την κοινωνικοποίησή τους και τους κάνει να ντρέπονται για την ασθένειά τους.
Στο τέλος του άρθρου υπάρχουν πληροφορίες για το πώς να αναγνωρίσετε την ασθένεια και παραδείγματα ψυχολογικών εξετάσεων που μπορείτε να βρείτε στο διαδίκτυο.
Μύθος Νο 1: Το κύριο σημάδι της σχιζοφρένειας είναι οι πολλαπλές προσωπικότητες
© Twentieth Century Fox
Φωτογραφία από την ταινία «Η Εύα δίχως πέπλο»
Το όνομα της ασθένειας μπορεί να μεταφραστεί ως «πολλαπλά μυαλά» και όχι ως «πολλαπλές προσωπικότητες». Αυτό σημαίνει ότι δεν ακούν φωνές ή έχουν πολλαπλές προσωπικότητες όλοι οι σχιζοφρενείς.
Η διάσπαση των μυαλών μπορεί να οδηγήσει σε μεταβολές της διάθεσης. Για παράδειγμα, ένα άτομο μπορεί πραγματικά να μισεί κάτι και σε πέντε λεπτά να αλλάξει πλήρως το μυαλό του. Ή μπορεί να θρηνήσει ένα νεκρό χρυσόψαρο και να παραμείνει εντελώς ήρεμο όταν ένα κοντινό του άτομο πεθάνει.
Μύθος Νο 2: Η σχιζοφρένεια είναι μια σπάνια ασθένεια
© arte
Φωτογραφία από την ταινία «Hut in the Woods»
Αν και δεν ακούγεται πολύ, περίπου το 1% του συνόλου του πληθυσμού έχει αυτήν την ασθένεια. Επίσης, είναι στην πραγματικότητα πιο συνηθισμένη από όσο νομίζετε. Για παράδειγμα η αιμορροφιλία, την οποία πολλοί άνθρωποι έχουν ακούσει, επηρεάζει μόνο περίπου 1 στους 10.000 ανθρώπους. Η σχιζοφρένεια επηρεάζει περίπου 5 στους 1.000 ανθρώπους.
Μύθος Νο 3: Οι άνθρωποι που έχουν σχιζοφρένεια είναι απρόβλεπτοι, γεγονός που τους καθιστά επικίνδυνους για την κοινωνία
© MGM
Φωτογραφία από την ταινία «Μπένι και Τζουν»
Πιστεύουμε σε αυτή την παρανόηση χάρις στις ταινίες του Χόλιγουντ. Οι σχιζοφρενείς δεν είναι πιο επιθετικοί ή επικίνδυνοι από εκείνους που δεν έχουν την ασθένεια. Και τις περισσότερες φορές, είναι τα θύματα της επιθετικότητας, όχι οι επιτιθέμενοι.
Μερικοί σχιζοφρενείς μπορεί να έχουν αντικοινωνική συμπεριφορά, αλλά αυτό μπορεί να ελεγχθεί με φαρμακευτική αγωγή.
Μύθος Νο 4: Το χειρότερο πράγμα στη σχιζοφρένεια είναι οι παραισθήσεις
© TriStar Pictures
Φωτογραφία από την ταινία «Ο βασιλιάς της μοναξιάς»
Ναι, οι ψευδαισθήσεις και οι αυταπάτες είναι οι πιο εμφανείς λόγοι για τους οποίους οι άνθρωποι δρουν παράξενα και συμβουλεύονται τους ψυχιάτρους.
Αλλά σήμερα, οι ψευδαισθήσεις μπορούν να αντιμετωπιστούν εύκολα. Υπάρχει πληθώρα φαρμάκων, που ονομάζονται αντιψυχωσικά και είναι διαθέσιμα για τη θεραπεία αυτών των συμπτωμάτων. Το χειρότερο πράγμα για τους ανθρώπους που πάσχουν από σχιζοφρένεια είναι οι αρνητικές παρενέργειες των φαρμάκων τους. Μπορούν να προκαλέσουν υπνηλία, απροθυμία να επικοινωνούν, απουσία συναισθημάτων και συμπτώματα σαν να είναι φυτά. Μπορούν επίσης να κάνουν πολύ δύσκολο κάποιος να επικοινωνήσει με άλλους ανθρώπους, να κάνει φίλους ή ακόμη και να εργαστεί.
Μύθος Νο 5: Μόνο οι σχιζοφρενείς ακούν φωνές
© Harvest Filmworks
Φωτογραφία από την ταινία «Π»
Αν ακούτε φωνές στο κεφάλι σας από καιρό σε καιρό, θεωρείται φυσιολογικό. Εκτιμάται ότι μεταξύ 5% και 15% των ενηλίκων θα παρουσιάσουν ακουστικές ψευδαισθήσεις κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Στην πραγματικότητα, θα μπορούσαν να υπάρχουν περισσότεροι άνθρωποι που τις έχουν, αλλά δεν θα το παραδεχτούν γιατί φοβούνται ότι οι άλλοι άνθρωποι θα σκέφτονται πως είναι τρελοί. Οι φωνές ακοής τείνουν να συμβαίνουν συχνότερα όταν ένα άτομο είναι πιεσμένο, εξαντλημένο ή αποκοιμιέται.
Μύθος Νο 6: Η σχιζοφρένεια είναι παντοτινή
© DreamWorks SKG
Φωτογραφία από την ταινία «Ο βιρτουόζος»
Στην πραγματικότητα είναι κάτι απρόβλεπτο. Υπάρχουν άνθρωποι των οποίων η ζωή αλλάζει δραματικά με αυτή την ασθένεια, παρά τη θεραπεία, αλλά αυτή είναι η μειοψηφία. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, το 25% (ένα μεγάλο ποσοστό) των προσβεβλημένων ανθρώπων, έχει μόνο ένα επεισόδιο ψύχωσης και στη συνέχεια ζει μια φυσιολογική ζωή χωρίς φάρμακα.
Άλλοι ασθενείς πρέπει να παίρνουν φάρμακα, αλλά περνούν σε ύφεση για δεκαετίες και ζουν μια κανονική ζωή δουλεύοντας και αποκτώντας οικογένεια.
Άλλοι ασθενείς έχουν μερικά μικρά επεισόδια από καιρό σε καιρό, αλλά αυτό δεν επηρεάζει σημαντικά τη ζωή τους.
Μύθος Νο 7: Οι σχιζοφρενείς είναι μεγαλοφυείς. Δεν είναι άρρωστοι, είναι διαφορετικοί
© Universal pictures
Φωτογραφία από την ταινία «Ένας υπέροχος άνθρωπος»
Η σχιζοφρένεια βοηθά στην τέχνη; Ναι και όχι. Από τη μία πλευρά, η σχιζοφρένεια όπως και κάθε ασθένεια, μπορεί να επιδεινώσει την ποιότητα ζωής του ατόμου, αλλά όχι πάντα.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχει πραγματικά μια ομοιότητα μεταξύ του τρόπου σκέψης των σχιζοφρενικών και των δημιουργικών ανθρώπων. Στον θάλαμο (μέρος του εγκεφάλου που είναι σαν φίλτρο για τις αισθήσεις) υπάρχουν λίγοι υποδοχείς ντοπαμίνης που μειώνουν το επίπεδο της διήθησης του σήματος. Η παρουσία αυτών των υποδοχέων πιστεύεται ότι προκαλεί λάμψεις δημιουργικότητας.
Ακόμα κι αν αυτό ισχύει, η σχιζοφρένεια εξακολουθεί να είναι μια ασθένεια που πρέπει να αντιμετωπιστεί.
Μύθος Νο 8: Η σχιζοφρένεια προχωρά γρήγορα
© Paramount Pictures
Φωτογραφία από την ταινία «Το Νησί των Καταραμένων»
Η ασθένεια εξελίσσεται πολύ αργά και είναι αδύνατο να παρατηρηθεί στην αρχή. Τα πρώτα σημάδια φαίνονται πολύ αθώα: οι άνθρωποι μπορεί να έχουν προβλήματα με την εργασία, τη μάθηση, την επικοινωνία και τη συγκέντρωση. Παρόμοια συμπτώματα μπορεί να παρατηρηθούν ακόμη και σε άτομα χωρίς την ασθένεια. Όταν τα πραγματικά σχιζοφρενικά συμπτώματα αρχίσουν να επιδεινώνονται, το άτομο που πάσχει μπορεί να αρχίσει να ακούει φωνές ή ψιθύρους. Αυτό είναι το βέλτιστο στάδιο για τη θεραπεία της νόσου.
Πολύ λίγοι άνθρωποι έχουν μια κατάσταση όπου η σχιζοφρένεια προχωράει γρήγορα μετά το πρώτο επεισόδιο.
Μύθος Νο 9: Οι εξετάσεις για τη σχιζοφρένεια που μπορείτε να βρείτε στο διαδίκτυο, είναι ανοησίες
Ίσως έχετε δει στο διαδίκτυο εικόνες και ερωτήσεις του τύπου: «Τι είναι παρόμοιο ανάμεσα σε ένα μολύβι και μια μπότα;». Μπορεί να μην μοιάζει με μια σοβαρή ερώτηση, αλλά όταν χρησιμοποιείται σε ψυχιατρικά νοσοκομεία, μπορεί να συμβάλει στον εντοπισμό των παραμικρών αλλαγών στη σκέψη που μπορεί να υποδηλώνουν σχιζοφρένεια.
Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο δουλεύει: Αν δώσετε μερικά σχετικά εύκολα στοιχεία (ένα αεροπλάνο και ένα τρένο), οι περισσότεροι θα βρουν το κοινό μεταξύ τους: και τα δύο είναι μέσα μεταφοράς.
Αν συγκρίνετε κάτι ασύγκριτο (ένα μολύβι και μια μπότα), οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θα δουν καμία σχέση μεταξύ τους. Ένας σχιζοφρενής θα συγκρίνει τα ελάχιστα προφανή σημεία και θα πει κάτι σαν: «Το μολύβι και η μπότα αφήνουν ένα ίχνος».
Όπως μπορείτε να δείτε, οι απαντήσεις ενός σχιζοφρενή μπορεί να είναι εξαιρετικά δημιουργικές. Ένα άλλο παράδειγμα δοκιμής για τη σχιζοφρένεια είναι το τεστ Ρόρσαχ.
© openpsychometrics
Τι βλέπετε στην παραπάνω εικόνα; Οι απαντήσεις των «υγιών» ανθρώπων είναι πάντα πολύ προβλέψιμες. Οι συνήθεις απαντήσεις είναι: μια νυχτερίδα, ένας σκώρος, ή ο Μπάτμαν. Φυσικά, μπορείτε να γίνετε δημιουργικοί και να προσπαθήσετε να βρείτε μερικές πιο πρωτότυπες ιδέες. Αλλά το τεστ Ρόρσαχ γίνεται για να αναφέρετε άμεσες «αβίαστες» συνδέσεις.
© openpsychometrics
Ένας σχιζοφρενής μπορεί να δει ένα κουνέλι να τραβά δύο γυναίκες που φορούν γούνινα παλτά. Σύμφωνα με τους ψυχιάτρους, αυτοί οι ασθενείς δεν δίνουν αρκετή προσοχή στο ίδιο το σημείο, αλλά ξοδεύουν πάρα πολύ χρόνο να σκεφτούν τις λεπτομέρειες. Για παράδειγμα, ένας ασθενής κατάφερε να δει μια νυχτερίδα στο σχήμα, αλλά την περιέγραψε ως «κουρασμένη, ηλικιωμένη και κουφή».
© openpsychometrics
Τα διάφορα τεστ που υπάρχουν στο διαδίκτυο, δεν είναι απαραίτητα απλά ή ανόητα, όσο κι αν φαίνονται έτσι.