Ξέρουμε ότι δεν πρέπει να τρώμε πριν το κολύμπι και ότι η μυρωδιά του σκόρδου θα μας ακολουθεί ακόμα κι αν πλύνουμε τα δόντια μας. Γιατί όμως μας συμβαίνει αυτό; Σε αυτά και άλλα παράξενα διατροφικά θέματα απαντούν οι ερευνητές.
Μιλώντας στην Daily Mail, επιστήμονες και διατροφολόγοι καταρρίπτουν μύθους και εξηγούν αλήθειες για καθημερινά θέματα που αφορούν τη διατροφή και τον οργανισμό μας.
- Πόσο υγιεινό είναι το ανθρακούχο νερό;
Παρόλο που το απλό ανθρακούχο νερό δεν περιέχει θερμίδες ή ζάχαρη, μπορεί να βλάψει τα δόντια μας. Αυτό συμβαίνει επειδή δημιουργείται με διάλυση του διοξειδίου του άνθρακα στο νερό, το οποίο παράγει ανθρακικό οξύ. Και αυτό το οξύ, όπως και σε άλλα ανθρακούχα ποτά, διαβρώνει το σμάλτο των δοντιών, επισημαίνει ο καθηγητής Αντριου Εντερ από το Οδοντολογικό Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου του Λονδίνου: «Ακόμα και ένα ποτήρι μπορεί να διαλύσει μικροσκοπικό επίπεδο της εξωτερικής επιφάνειας της αδαμαντίνης και όταν καταναλώνουμε κάτι όξινο το στόμα παραμένει όξινο για 45 λεπτά πριν από την επιστροφή του σε ένα φυσιολογικό επίπεδο pH» εξηγεί. Ωστόσο θα πρέπει να πίνετε πολύ ανθρακούχο νερό καθημερινά για χρόνια μέχρι να έχετε άσχημο αποτέλεσμα – ένα ή δύο ποτήρια την εβδομάδα, δεν θα σας δημιουργήσουν πρόβλημα άμεσα. Το ίδιο και χειρότερα ισχύει για τα αναψυκτικά, αφού όχι μόνο υπάρχει κίνδυνος διάβρωσης από το ανθρακικό, αλλά επιδεινώνεται, καθώς περιέχουν ζάχαρη ή γλυκαντικές ουσίες, μερικές από τις οποίες μπορούν να οδηγήσουν σε φθορά των δοντιών. Για τους λάτρεις των αναψυκτικών, ο καθηγητής Εντερ προτείνει την κατανάλωση με καλαμάκι για να αποφύγετε την επαφή με τα δόντια, ενώ αν τα πίνετε μαζί με φαγητό, μειώνετε την οξύτητα του στόματος.
- Πόσο επικίνδυνο είναι το κολύμπι μετά το φαγητό;
Οι μαμάδες μας λένε συχνά ότι δε πρέπει να κολυμπάμε μετά το φαγητό γιατί θα πνιγούμε. Δεν κινδυνεύουμε από πνιγμό όμως. Από την άλλη, μια βουτιά μετά το φαγητό θα μπορούσε να προκαλέσει ναυτία και γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, σύμφωνα με την Κάθριν Μπράουν, διατροφολόγο κολυμβητών στο Βρετανικό Ινστιτούτο Αθλητισμού. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι όταν κολυμπάμε, είμαστε σε οριζόντια θέση και αυτό επιτρέπει στο οξύ να ξεφύγει από το στομάχι και να πάει πίσω μέχρι τον οισοφάγο, προκαλώντας αίσθημα καύσης. «Ως αθλητικός διατροφολόγος γενικά συμβουλεύω να περιμένετε δύο με τέσσερις ώρες μετά από ένα μεγάλο γεύμα, ή έως και μία ώρα μετά από ένα ελαφρύ σνακ πριν το κολύμπι» επισημαίνει η Μπράουν. Αν ωστόσο πρέπει οπωσδήποτε να φάτε πριν κολυμπήσετε, καλό είναι να φάτε ένα ελαφρύ γεύμα – αποφεύγοντας την υψηλή πρόσληψη φυτικών ινών, λίπους και πρωτεΐνης, επειδή όλα αυτά αφομοιώνονται αργά και παραμένουν στο στομάχι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
- Γιατί θέλουμε γλυκό μετά το γεύμα;
Το να αποζητάμε κάτι γλυκό μετά από ένα γεύμα δεν είναι λαιμαργία. Είστε βιολογικά προγραμματισμένη για αυτήν από την ανάγκη για μια ισορροπημένη διατροφή. Πρόκειται για το «αισθητικά προσδιορισμένο κορεσμό», όπου πάρα πολύ από μία γεύση, κάνει να θέλουμε κάτι διαφορετικό. Η Δρ Ντενίς Ρόμπερτσον λέκτορας φυσιολογίας και διατροφής στο Πανεπιστήμιο του Σέρεϊ εξηγεί: «Η συνεχής κατανάλωση ενός τροφίμου οδηγεί σε μειωμένη αρεσκεία γι ‘αυτό και τελικά σταματάμε να το τρώμε, ενώ την ίδια στιγμή βιώνουμε μια αυξημένη επιθυμία να φάμε κάτι εντελώς διαφορετικό»
- Πώς φεύγει το σκόρδο από την αναπνοή;
Η αναπνοή σκόρδου προκαλείται από τις ενώσεις που περιέχουν θείο, τις οποίες το σώμα δεν μπορεί να χωνέψει και απεκκρίνονται μέσω της αναπνοής και του ιδρώτα. Ο καλύτερος τρόπος για να απαλλαγείτε από αυτό είναι να φάτε ένα μήλο, όπως επισημαίνει έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Οχάιο. Επιστήμονες εξέτασαν πώς τα διαφορετικά τρόφιμα θίγουν τα επίπεδα των θειούχων ενώσεων μετά την κατανάλωση ωμού σκόρδου και το ακατέργαστο μήλο είχε την πιο ισχυρή επίδραση εξουδετέρωσης. Συγκεκριμένα, ένα ένζυμο στα μήλα πιστεύεται ότι αντιδρά με τις ενώσεις σκόρδου, διασπώντας τες και εξουδετερώνοντας έτσι τις οσμές. Το πράσινο τσάι, το σπανάκι, ο μαϊντανός και ο φρέσκος δυόσμος βρέθηκαν επίσης να έχουν επίδραση εξουδετέρωσης, ίσως επειδή είναι πλούσια σε πολυφαινόλες, ένα αντιοξειδωτικό, που διασπά αυτές τις ενώσεις. Για καλύτερα αποτελέσματα, καταναλώστε τα αμέσως μετά το σκόρδο.
- Γιατί δεν πρέπει να χάνετε γεύματα
Πολλοί άνθρωποι «πηδάνε» γεύματα για να χάσουν βάρος, αλλά αυτό κάνει τα πράγματα χειρότερα, προτείνει η Πρίγια Τιου από την Βρετανική Διαιτητική Ένωση: «Τα σώματά μας συνηθίσει στην τακτική πρόσληψη τροφής και οργανώνουν την απελευθέρωση της ορμόνης αναλόγως. Η ξαφνική παράκαμψη ενός γεύματος μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα και στη συνέχεια, όταν τρώτε και πάλι, υπάρχουν μεγαλύτερες διακυμάνσεις ινσουλίνης και σακχάρου στο αίμα, που οδηγούν σε αύξηση του λίπους αντί για την απώλεια του» εξηγεί. Επιπλέον μια πρόσφατη μελέτη συνιστά ότι η παράλειψη γευμάτων οδηγεί στην αύξηση του σωματικού βάρους γύρω από την κοιλιά και την ανάπτυξη της αντίστασης στην ινσουλίνη, που σημαίνει ότι ο διαβήτης είναι πιο πιθανός, σύμφωνα με την Εφημερίδα της Διατροφικής Βιοχημείας. Αν ωστόσο πρέπει οπωσδήποτε να χάσετε κάποιο γεύμα προτιμήστε το μεσημεριανό, επειδή, είναι στη μέση της ημέρας και είναι πιο πιθανό ότι θα φάτε κάποιο σνακ αντ ‘αυτού, κάτι που θα βοηθήσει να αποφευχθεί η ύφεση ζαχάρου. Τρία τακτικά γεύματα την ημέρα σταματούν την πτώση των επιπέδων σακχάρου και έτσι είναι λιγότερο πιθανό να αποζητήσετε ζαχαρούχα, πλούσια σε θερμίδες τρόφιμα στη συνέχεια.
- Γιατί γουργουρίζει η κοιλιά;
Το «γουργουρητό» προκαλείται από διαβίβαση αερίου μέσω υγρών καθώς προωθείται από τις συστολές μέσα από διάφορα μέρη του πεπτικού σας συστήματος, εξηγεί ο γαστρεντερολόγος δρ Νικ Ριντ, επικεφαλής ιατρικός σύμβουλος για φιλανθρωπικούς σκοπούς στο IBS. Τα πιο δυνατά γουργουρητά προέρχονται από το στομάχι και το παχύ έντερο. Το αέριο στο κόλον είναι ένα μείγμα από υδρογόνο, μεθάνιο και διοξείδιο του άνθρακα, που παράγεται από τη ζύμωση της τροφής που δεν έχει πλήρως χωνευτεί στο λεπτό έντερο. Το υγρό είναι ένα μείγμα πεπτικών εκκρίσεων, ποτών και μερικώς διασπασμένων τροφίμων. Αυτό το γουργουρητό συμβαίνει συνήθως όταν είμαστε πεινασμένοι αφού η σκέψη του φαγητού κάνει το στομάχι να εκκρίνει οξύ εν αναμονή ενός γεύματος. Αλλά η πείνα δεν είναι η μόνη αιτία. Συχνά τα στομάχια των ανθρώπων γουργουρίζουν επίσης επειδή είναι αναστατωμένοι ή ανησυχούν και αυτό το άγχος χτυπάει στο έντερο» εξηγεί ο δρ Ριντ.
- Γιατί το παγωτό δεν μας δροσίζει;
Όταν ανεβαίνει η θερμοκρασία, αποζητάμε κάτι δροσιστικό για να ανακουφιστούμε από τον καύσωνα. Όμως δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι τα τρόφιμα μας δροσίζουν, λέει η καθηγήτρια Σούζαν Λαναμ Νιου, επικεφαλής Επιστημών Διατροφής στο Πανεπιστήμιο του Σέρρει: «Όλα τα τρόφιμα αναλύονται και μεταβολίζονται και αυτές οι διαδικασίες εκλύουν κάποια θερμότητα, η οποία θα σας κάνει να ζεσταθείτε, όχι να δροσιστείτε. Η διαδικασία που μας δροσίζει είναι απαγωγή της θερμότητας, όπου η αυξημένη θερμοκρασία του σώματος κάνει τον εγκέφαλο να στείλει ένα μήνυμα για την ενεργοποίηση μηχανισμών, όπως η εφίδρωση, για να επαναφέρει την θερμοκρασία του σώματος στα φυσιολογικά της. Το μόνο που μπορείτε να κάνετε όταν έχετε εξάψεις είναι να πίνετε άφθονο νερό, καθώς αυτό θα αναπληρώσει τα υγρά που χάνονται μέσω του ιδρώτα» εξηγεί.
- Γιατί μας έρχεται εμετός με κάτι αηδιαστικό;
Αυτό το αίσθημα ανακατωσούρας, είναι ο τρόπος του σώματος να προστατευθεί από κάτι επιβλαβές και είναι κατάλοιπο από το παρελθόν, όταν ένα μεγάλο μέρος της διαθέσιμης τροφής μας χάλαγε εύκολα, εξηγεί ο Ρίτσαρντ Κλαρκ, νευροεπιστήμονας στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου. Όταν ο εγκέφαλος λαμβάνει μία οπτική ένδειξη ότι κάτι θα μπορούσε να είναι επιβλαβές -όπως το σάπιο κρέας- στέλνεται στο κέντρο μηνυμάτων στο κάτω μέρος του εγκεφάλου. Αυτό στέλνει σήματα στο σώμα για να συντονίσει τις ενέργειες που απαιτούνται για να κάνει το σώμα εμετό.
- Επεξεργασμένο ή ανεπεξέργαστο αλάτι;
Το κλασικό επιτραπέζιο αλάτι εξορύσσεται από υπόγεια κοιτάσματα αλατιού και στη συνέχεια, υφίσταται σε μεγάλο βαθμό επεξεργασία για την απομάκρυνση ακαθαρσιών – αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι το «ανεπεξέργαστο» αλάτι,όπως οι νιφάδες θαλασσινού αλατιού- είναι καλύτερο. Το θαλασσινό αλάτι προέρχεται από εξατμισμένο θαλασσινό νερό και συχνά περιέχει ίχνη άλλων μετάλλων, όπως το ασβέστιο ή το σίδηρο, ανάλογα με την προέλευση του. «Ωστόσο, εάν τρώτε μια λογική ποσότητα αλατιού (το μέγιστο είναι 6 γραμμάρια την ημέρα για τους ενήλικες), τα ίχνη αυτά δεν θα είναι αρκετά για να κάνουν τη διαφορά στην υγεία σας» εξηγεί ο Σίαν Πόρτερ του Βρετανικού Οργανισμού Διατροφής. «Κάποια από τα επιτραπέζια αλάτια, από την άλλη πλευρά, έχουν επιπλέον ιώδιο, το οποίο είναι σημαντικό για τις θυρεοειδικές ορμόνες». Γενικά, το επιτραπέζιο αλάτι και το αλάτι της θάλασσας έχουν την ίδια ποσότητα νατρίου που μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση, οπότε όποιο κι αν επιλέξετε, κάντε το με μέτρο.