ΕΛΕΝΗ ΜΠΕΖΙΡΙΑΝΟΓΛΟΥ
Πολλά ζευγάρια περνούν χρόνια προσπαθώντας να μην αποκτήσουν παιδί, οπότε είναι κατανοητό ότι μπορεί να αντιμετωπίσουν κάποιες δυσκολίες όταν τελικά αποφασίσουν να κάνουν ένα. Η αλήθεια είναι πως δεν υπάρχει βιβλίο χρήσεων για το πως να μείνεις έγκυος. Ένα στα έξι ζευγάρια αντιμετωπίζει προβλήματα γονιμότητας, ωστόσο πολλοί δεν αντιλαμβάνονται ότι μπορεί το πρόβλημα να είναι δικό τους ή έστω τους παράγοντες που μπορεί να τους επηρεάζουν.
Οι γιατροί αναφέρουν τις πιο συχνές παρανοήσεις που ακούν στα ραντεβού τους με ασθενείς και απαντούν.
1. «Ο σύζυγός μου δεν έχει προβλήματα γονιμότητας. Είναι ήδη πατέρας».
Αντίθετα με το τι μπορεί να πιστεύει ο κόσμος, ακόμα και η ανδρική γονιμότητα μειώνεται μετά την ηλικία των 40. Οι ερευνητές έχουν ανακαλύψει μια άμεση σχέση μεταξύ της πατρικής ηλικίας και του αυξημένου κινδύνου αυτισμού και σχιζοφρένειας. Οι άνδρες κληροδοτούν τέσσερις φορές περισσότερο από τις μητέρες γενετικές μεταλλάξεις στα παιδιά. Όσο ο άνδρας γερνάει, η συγκέντρωση του υγιούς, κινητικού σπέρματος αλλά και ο συνολικός όγκος σπέρματος μειώνεται.
2. «Όλες οι γυναίκες στην οικογένειά μου είχαν περισσότερα παιδιά στα 40 τους, οπότε είμαι εντάξει».
Παρόλο που το οικογενειακό ιστορικό γονιμότητας λαμβάνεται σοβαρά υπόψιν σε κάθε ασθενή, δεν μπορεί ούτε να βοηθήσει ούτε να αποτρέψει τη γονιμότητά του. Προηγούμενες επιτυχείς εγκυμοσύνες επίσης δεν σηματοδοτούν μια μόνιμη κατάσταση. Σύμφωνα με τα Κέντρα Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων, το 11% των ζευγαριών βιώνουν δευτερογενή στειρότητα, η οποία ορίζεται ως ένα ζευγάρι με παιδί που δυσκολεύεται να συλλάβει ξανά μετά από ένα χρόνο. Μια γυναίκα 20 χρονών, έχει 20% πιθανότητα να μείνει ξανά έγκυος μετά από ένα μήνα, ενώ στην ηλικία άνω των 40, το ποσοστό μειώνεται στο 5%.
3. «Καπνίζω, αλλά δε χρειάζεται να το κόψω μέχρι να μείνω έγκυος».
Η Αμερικανική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής εκτιμά ότι έως και το 13% των γυναικών που παρουσιάζουν στειρότητα, οφείλεται στο κάπνισμα. Είτε το πιστεύετε είτε όχι, το κάπνισμα έστω και πέντε τσιγάρων την ημέρα, συνδέεται με χαμηλότερα ποσοστά γονιμότητας σε άνδρες και γυναίκες.
4. «Κάνουμε σεξ μέσα σε 24 ώρες μετά την ωορρηξία».
Όταν η ωορρηξία τελειώνει, είναι αδύνατο να μείνεις έγκυος. Η ωορρηξία -όταν ένα αυγό πέφτει από την ωοθήκη μέσα στις σάλπιγγες- εμφανίζεται μία φορά το μήνα, περίπου επτά έως δέκα ημέρες πριν από την περίοδο της γυναίκας. Για να πετύχει η εγκυμοσύνη, το σπέρμα πρέπει να συναντήσει ένα αυγό κατά τη διάρκεια αυτής της μιας ή δύο ημερών.
Για να ενισχυθούν οι πιθανότητες, πρέπει να υπάρχει σεξουαλική επαφή πριν και μετά την ωορρηξία, διότι το σπέρμα μπορεί να επιβιώσει στο αναπαραγωγικό σύστημα για τρεις ημέρες. Αν οι μηνιαίοι κύκλοι μιας γυναίκας είναι ασταθείς, θα πρέπει να επισκεφθεί το γυναικολόγο σχετικά με την ωορρηξία.. Οι ωορρηκτικές διαταραχές είναι η συνηθέστερη διάγνωση στειρότητας στις γυναίκες.
5. «Δε χρειάζεται να ανησυχώ για τα ωάριά μου μέχρι τα 40».
Όταν γεννιέται, μια γυναίκα έχει 7 εκατ. ωάρια, τα οποία μειώνονται σε 400.000 κατά την έναρξη της εφηβείας. Κατά τη διάρκεια της ζωής μιας γυναίκας, θα ελευθερωθούν περίπου 400 με 500 ωάρια. Όσο η γυναίκα μεγαλώνει, το απόθεμα των ωοθηκών μειώνεται. Το απόθεμα ωαρίων μιας γυναίκας μειώνεται ταχύτατα στα τέλη των 20, ξανά στα 30 και έπειτα μετά τα 35.
6. «Ασκούμαι και κάνω γιόγκα. Είμαι σε πολύ καλή φόρμα. Η ηλικία δεν θα επηρρεάσει τη γονιμότητά μου».
Ένα υγιές σώμα και μυαλό μπορεί να ευνοήσει τη γονιμότητα, αλλά δεν μπορεί να αντιστρέψει τη γήρανση των ωαρίων και του σπέρματος. Τόσο για τις γυναίκες, όσο και για τους άντρες, η ηλικία είναι ένα κρίσιμο συστατικό της γονιμότητας.
7. «Ξέρω ότι θα έπρεπε να χάσω βάρος αλλά….»
Όταν οι άντρες ή οι γυναίκες κουβαλούν έξτρα βάρος, οι ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα μπορεί να επηρρεάσουν την ωορρηξία ή την παραγωγή σπέρματος. Τα καλά νέα είναι ότι τα ζευγάρια μπορούν να συνεργαστούν για να χάσουν βάρος και να ενδυναμώσουν τη γονιμότητά τους. Παρόλο που εκτιμάται ότι 70% των στείρων γυναικών είναι υπέρβαρες, το χάσιμο 5-10% του σωματικού βάρους μπορεί να ενδυναμώσει τη γονιμότητα σε άντρες και γυναίκες.
8. «Μόνο οι γυναίκες χρειάζεται να παίρνουν συμπληρώματα πριν την εγκυμοσύνη»
Είναι ευρέως γνωστό ότι οι γυναίκες παίρνουν φολικό οξύ για να αποφεύγουν κάποιες γενετικές ανωμαλίες, αλλά το φολικό οξύ είναι πλέον γνωστό για τις ευεργετικές του ιδιότητες στην ανδρική γονιμότητα. Οι ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, διαπίστωσαν ότι οι άνδρες είχαν υψηλότερη συχνότητα χρωμοσωμικών ανωμαλιών στο σπέρμα τους, όταν η διατροφή τους ήταν χαμηλή σε φολικό οξύ. Το συνένζυμο Q10 έχει επίσης βρεθεί ότι αυξάνει τον αριθμό των σπερματοζωαρίων και την κινητικότητα του σπέρματος, και η βιταμίνη Ε βελτιώνει επίσης το χαμηλό αριθμό σπερματοζωαρίων.
9. «Τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα μπορούν να επηρρεάσουν την υγεία μου, αλλά όχι την ικανότητα να κάνω παιδί»
Τόσο για τους άντρες, όσο και για τις γυναίκες, τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα μπορούν να επηρρεάσουν την ικανότητα να κάνουν παιδί. Τα ΣΜΝ μπορούν να δημιουργήσουν ουλές και απόφραξη του ανδρικού αναπαραγωγικού συστήματος. Αν τα ΣΜΝ μείνουν αθεράπευτα στις γυναίκες, μπορούν να οδηγήσουν σε φλεγμονώδη νόσο της πυέλου, η οποία είναι η κύρια αιτία της στειρότητας.
10. «Δεν έχει σημασία πόσο καφέ πίνω»
Μια πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι οι γυναίκες που καταναλώνουν περισσότερο από μια κούπα καφέ την ημέρα, είχαν τις μισές πιθανότητες να μείνουν έγκυοι σε κάθε κύκλο τους, από εκείνες που πίνουν λιγότερο. Η καφεΐνη μειώνει τη γονιμότητα, οπότε καλύτερα να υπάρχει μέτρο. Είναι καλύτερα να προτιμούνται οι ντεκαφεϊνέ καφέδες και να θυμάστε ότι υπάρχει καφεΐνη στο τσάι, την coca-cola και τη σοκολάτα.
11. «Κάνουμε σεξ καθημερινά, ώστε να μείνω έγκυος γρηγορότερα»
Η καθημερινή σεξουαλική επαφή αυξάνει ελάχιστα τις πιθανότητες εγκυμοσύνης συγκριτικά με την σεξουαλική επαφή κάθε δύο ημέρες, σύμφωνα με μια μελέτη του New England Journal of Medicine. Αν ένας άνδρας έχει φυσιολογικό αριθμό σπερματοζωαρίων, η συγκέντρωση του σπέρματος δεν μειώνεται με την καθημερινή σεξουαλική επαφή.