Η Γη είναι σφαιρική, ο Ερμής είναι ο θερμότερος πλανήτης και ο Ήλιος είναι κίτρινος. Μας μοιάζουν πια απλά, αδιάψευστα δεδομένα που ξέρει ο καθένας, ακόμη και όσοι δεν έχουν εξειδικευμένες γνώσεις στην αστρονομία.
Ήρθε η ώρα να σκεφτείτε καλύτερα. Στο συγκεκριμένο άρθρο θα δείτε μια συλλογή από τις πιο συχνά λανθασμένες υποθέσεις σχετικά με το Ηλιακό μας Σύστημα, αλλά και τα αληθή δεδομένα που τις καταρρίπτουν.
Αυτό ισχύει, όμως ταυτόχρονα, δεν ισχύει. Πώς γίνεται αυτό; Το σχήμα του πλανήτη μας αλλάζει συνεχώς, λόγω της κίνησης των ηπειρωτικών πλακών. Βέβαια, ο ρυθμός με τον οποίο κινούνται είναι πολύ μικρός, κατά μέσο όρο 5 εκατοστά το χρόνο. Όμως συνεχίζει να επηρεάζει την “εμφάνιση” του πλανήτη, που απέχει στην πραγματικότητα από την απόλυτη σφαίρα.
Πηγή: nationalgeographic
© nasa
Ωστόσο, πρέπει να τονιστεί ότι η εντυπωσιακή εικόνα που ακολουθεί, υποτίθεται ότι δείχνει το πραγματικό μέγεθος της Γης, όμως στην πραγματικότητα είναι ένα μοντέλο της βαρύτητάς της. Δημιουργήθηκε από δεδομένα που πάρθηκαν από δορυφόρους και δε δείχνει την πραγματική μορφή της. Αντ’ αυτού, παρουσιάζει τις διαφορές στη δύναμη της βαρύτητας, σε διάφορα σημεία γύρω της.
Πηγή: ESA
© esa
Η άποψη ότι ο Ήλιος φωτίζει μόνο τη μία πλευρά της Σελήνης, αφήνοντας την άλλη σε διαρκές σκοτάδι, είναι αρκετά εξαπλωμένη. Αυτό προέρχεται από το γεγονός ότι ο δορυφόρος μας βλέπει μόνο από τη μια μεριά τη Γη, ενώ η άλλη είναι αδύνατον να παρατηρηθεί.
Όμως, στην πραγματικότητα, ο Ήλιος φωτίζει και θερμαίνει και τις δύο πλευρές της Σελήνης. Η αλήθεια είναι ότι η περίοδος που χρειάζεται η Σελήνη να περιστραφεί γύρω από τον άξονά της, συμπίπτει με το χρόνο που χρειάζεται για να περιστραφεί γύρω από τη Γη και γι’ αυτό βλέπουμε μόνο τη μία της πλευρά.
Πηγή: discovermagazine
© nasa
Όλα βγάζουν νόημα σ’ αυτή την περίπτωση. Ο Ερμής βρίσκεται πιο κοντά στον Ήλιο και έτσι, η θερμοκρασία της επιφάνειάς του πρέπει να είναι υψηλότερη από τους υπόλοιπους πλανήτες. Ωστόσο, όπως φαίνεται, ο θερμότερος πλανήτης είναι στην πραγματικότητα η Αφροδίτη, κι ας είναι 50 εκατομμύρια χιλιόμετρα πιο μακριά από τον Ήλιο, απ’ ό,τι ο Ερμής. Κατά μέσο όρο, η θερμοκρασία κατά τη διάρκεια της ημέρας στον Ερμή είναι 350 βαθμοί Κελσίου, ενώ φτάνουν τους 480 στην Αφροδίτη.
Η αιτία αυτού, είναι η ατμόσφαιρα της Αφροδίτης. Ο Ερμής δεν έχει πρακτικά σημαντική ατμόσφαιρα, ενώ η Αφροδίτη έχει ένα παχύ στρώμα, που αποτελείται επί το πλείστον από διοξείδιο του άνθρακα. Αυτό δημιουργεί ένα έντονο φαινόμενο του θερμοκηπίου, εγκλωβίζοντας όλη τη θερμοκρασία του Ήλιου, κάνοντάς της εξαιρετικά θερμή.
Πηγή: universetoday
© nasa
Όλοι ξέρουμε πως η θερμοκρασία στην επιφάνεια του Ηλίου είναι εξαιρετικά υψηλή: περισσότερους από 5.700 βαθμούς Κελσίου. Οπότε είναι λογικό να υποθέσει κανείς πως είναι απλά μια γιγάντια μπάλα φωτιάς. Ωστόσο, αυτή η σύγκριση δεν είναι και πολύ ακριβής. Αυτό που θεωρούμε εμείς φωτιά, στην πραγματικότητα είναι ενέργεια σε μορφή θερμότητας και φωτός, που παράγεται από τις θερμοπυρηνικές αντιδράσεις που λαμβάνουν χώρα στον πυρήνα του αστεριού.
Μια θερμοπυρηνική αντίδραση περιλαμβάνει τη μετατροπή μερικών στοιχείων και συνοδεύεται από την εκπομπή θερμότητας και ενέργειας φωτός. Αυτή η ενέργεια περνά από όλα τα στρώματα του Ήλιου, για να φτάσει στην επιφάνεια (τη φωτόσφαιρα), που μοιάζει να φλέγεται.
© nasa
Όσοι ξέρουν κάτι παραπάνω από αστρονομία, θα σας πουν με βεβαιότητα ότι ο Ήλιος ανήκει στην κατηγορία των αστεριών, γνωστά ως “κίτρινοι νάνοι”. Απ’ αυτό, είναι λογικό να υποθέτουμε πως είναι κίτρινος στο χρώμα. Όμως, όπως κάθε άλλο αστέρι τέτοιου είδους, ο Ήλιος είναι απολύτως λευκός.
Τότε γιατί τα ανθρώπινα μάτια τον βλέπουν κίτρινο; Για όλα φταίει η γήινη ατμόσφαιρα. Όπως είναι γνωστό, το φως που έχει ένα ευρύ μήκος κύματος, στο κίτρινο και κόκκινο τμήμα του φάσματος περνά καλύτερα στην ατμόσφαιρα.
Το φως σε μικρότερα μήκη κύματος, στο πράσινο μέχρι το βιολετί τμήμα του φάσματος (που εκπέμπει κυρίως ο Ήλιος), διαχέεται σε μεγαλύτερο βαθμό από την ατμόσφαιρα. Το αποτέλεσμα αυτού, είναι ο ήλιος να φαίνεται κίτρινος. Αν αφήσετε ποτέ την ατμόσφαιρα, θα δείτε το πραγματικό χρώμα του.
Πηγή: stanford
© flickr
Αυτή η λανθασμένη άποψη προέρχεται φυσικά από τις ταινίες του Χόλιγουντ, που αναπαριστούν το τι θα μπορούσε να συμβεί αν ένα άτομο βρισκόταν εκτός του διαστημοπλοίου.
Στην πραγματικότητα, το δέρμα μας είναι αρκετά ευέλικτο για να κρατήσει όλα τα εσωτερικά όργανα στη θέση τους. Τα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων, μπορούν επίσης να αποτρέψουν το αίμα από το να βράσει εξαιτίας της ελαστικότητας.
Επίσης, στην απουσία της εξωτερικής πίεσης στο περιβάλλον του διαστήματος, η θερμοκρασία στην οποία βράζει το αίμα, φτάνει τους 46 βαθμούς Κελσίου, που είναι πολύ υψηλότερη από τη θερμοκρασία του ανθρώπινου σώματος.
Αντ’ αυτού, είναι το νερό που περιέχεται στα κύτταρα του δέρματός μας, που βράζει στο κενό αέρος. Το αποτέλεσμα αυτού, είναι η αύξηση του μεγέθους του σώματος σε ένα τέτοιο περιβάλλον, όμως σίγουρα δε θα εκρήγνυντο.
Ο κύριος λόγος, για τον οποίο θα πέθαινε κάποιος, είναι η έλλειψη οξυγόνου. 15 μόλις δευτερόλεπτα στο κενό αέρος χωρίς κάποια στολή, αρκούν για να χάσει τις αισθήσεις του και μόλις 2 λεπτά για να πεθάνει.
© flickr/nasa
Αυτός ο μύθος φαίνεται λογικός στην αρχή. Αν ο χειμώνας είναι πιο κρύος από το καλοκαίρι, τότε η Γη είναι πιο μακριά από την πηγή θερμότητάς της, σωστά; Ωστόσο, στην πραγματικότητα συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: κατά τη διάρκεια του πιο κρύου τμήματος του χρόνου, ο πλανήτης μας βρίσκεται 5 εκατομμύρια χιλιόμετρα πιο κοντά στον Ήλιο, απ’ ό,τι το καλοκαίρι. Πώς συμβαίνει όμως αυτό;
Όλα προέρχονται από το γεγονός ότι σε συνδυασμό με την περιστροφή γύρω από τον Ήλιο, η Γη περιστρέφεται και γύρω από τον εαυτό της, γι’ αυτό περνάμε από τη νύχτα στη μέρα. Ο άξονας της Γης, που περνά από το Βόρειο και Νότιο Πόλο, δεν είναι ακριβώς κάθετος στην τροχιά του και στις ακτίνες του ήλιου που πέφτουν πάνω της. Για τον μισό χρόνο, ένα μεγάλο μέρος της θερμότητας του Ήλιου πέφτει στο νότιο ημισφαίριο, ενώ τον υπόλοιπο χρόνο πέφτει στο βόρειο. Αυτό προκαλεί τις αλλαγές των εποχών.
Όπως είναι γνωστό, το καλοκαίρι στο νότιο ημισφαίριο είναι θερμότερο απ’ ό,τι στο βόρειο. Αυτό είναι αποτέλεσμα του ότι η Γη βρίσκεται πιο κοντά στην ήλιο τον Ιανουάριο, όταν το νότιο τμήμα έχει καλοκαίρι.
Πηγή: nasa
