Σάββατο, 16 Νοεμβρίου 2024
μουσικήΟ νέγρος τζαζίστας που τραγούδησε το μικρασιάτικο τραγούδι «Τι σε μέλει εσένανε»

Ο νέγρος τζαζίστας που τραγούδησε το μικρασιάτικο τραγούδι «Τι σε μέλει εσένανε»

Διέπραξα το σφάλμα να ρωτήσω τον κύριο Γκρι ποιος είναι ο αγαπημένος του μουσικός. Μου απάντησε με ερώτηση: «Έχεις ακούσει ποτέ το μικρασιατικό “Τι σε μέλει εσένανε” σε ριδμ εν μπλουζ με ολίγον από μπούγκι γούγκι»;

Δεν το είχα ακούσει βέβαια κι έσπευσε αμέσως. Ηχογράφηση του 1945, με τζαζ κουαρτέτο, κιθάρα, μπάσο, πιάνο, ντραμς, όπου, γεμάτη μπρίο και ενθουσιασμό, η ολοφάνερα νέγρικη φωνή προφέρει με αμερικανική προφορά το «Τι σε μέλει εσένανε από πού είμαι εγώ/ απ’ το Καραντάσι φως μου ή απ’ το Κορδελιό/ Τι σε μέλει εσένανε/ κι όλο με ρωτάς/ από ποιο χωριό είμαι εγώ/ αφού δε μ’ αγαπάς» κ.ο.κ., διανθισμένο όμως με ασυναρτησίες όπως «οβάουτε, ορούνι, ορίνι» και βέβαια σε ατόφιο, ξεσηκωτικό, λίντι χοπ τέμπο.

c2667cbf4e79ed1a1d860d673897ba49

Ο αγαπημένος μουσικός του κυρίου Γκρι, ο Σλιμ Γκέιλαρντ ― «ναι, διότι ποτέ του δεν είπε ούτε ένα λυπητερό τραγούδι. Απέραντα καλοκαιρινός και ανάλαφρος, αυτοσαρκαζόμενος και αφοσιωμένος σε έναν βαθιά προσωπικό σουρεαλισμό, πάπας των πρώτων -και αυθεντικών- χίπστερ, μελωδικός και ρομαντικός, ήρωας του Κέρουακ στον “Δρόμο”, όπου η περίφημη σκηνή με τον Ντιν Μοριάρτι και τον Σαλ Πάρανταϊς να πίνουν ένα ποτό με τον Σλιμ, και τον Κέρουακ να γράφει ότι “για τον Σλιμ Γκέιλαρντ όλος ο κόσμος ήταν ένα τεράστιο ορούνι”». …

Πώς στο καλό έμαθε το «Τι σε μέλει»; Έχοντας εντρυφήσει στη βιογραφία του Σλιμ, ο κύριος Γκρι μού είπε πως κυκλοφορούν αντικρουόμενες απόψεις για το πότε και πού γεννήθηκε. Μάλλον ήταν το 1916, στην Κούβα, από Έλληνα πατέρα και Αφροκουβανή Σλιμ Γκέιλαρντ μητέρα, πέρασε τα παιδικά του χρόνια κόβοντας ζαχαροκάλαμα και μαζεύοντας μπανάνες, κάθε τόσο όμως ταξίδευε σε όλο τον κόσμο με τον πατέρα του, ο οποίος δούλευε καμαρότος σε κρουαζιερόπλοια. Δώδεκα χρόνων ήταν όταν, σε ένα τέτοιο υπερπόντιο ταξίδι, έφτασαν στην Κρήτη (το 1928 ― τρία χρόνια αφότου έγινε γνωστό στην Ελλάδα το «Τι σε μέλει»), όταν όμως σάλπαρε το πλοίο, ο μικρός έμεινε πίσω στο νησί, ο πατέρας του συνειδητοποίησε μεσοπέλαγα τι είχε συμβεί, ο Σλιμ πέρασε κάπου έξι μήνες στην Κρήτη κάνοντας δουλειές του ποδαριού.

Εκεί πρέπει να έμαθε το τραγούδι καθώς και ελληνικά προτού επιστρέψει μόνος στην Αμερική (!). Μεγάλωσε στο Ντιτρόιτ, εργάστηκε ως μποξέρ, υπάλληλος σε γραφείο τελετών, μάγειρας, φορτηγατζής και τσιράκι των γκάνγκστερ (μετέφερε παράνομο οινόπνευμα στον Καναδά).

018b9f6fcaa1f204fefbecefb675463d

Γρήγορα όμως, μετέβη στη Νέα Υόρκη καθώς ανακάλυψε το σπάνιο μουσικό του τάλεντο ― και γλωσσικό: απίθανος μίμος και δεινός βιρτουόζος, μιλούσε οκτώ γλώσσες, επινόησε και μια δική του (τελείως ακατανόητη), έπαιζε τέσσερα μουσικά όργανα, στα τραγούδια του ανακάτευε την εβραϊκή διάλεκτο γίντις αλλά και αραβικά. Έκανε παρέα με τη Λάνα Τάρνερ και τη Ρίτα Χέιγουορθ, μεσουράνησε το ’40 και το ’50, και ως το 1991, που πέθανε, δεν έχασε ποτέ το κέφι του.

«Κάθε φορά που με παίρνει από κάτω –και είναι πολλές αυτές οι φορές τα τελευταία χρόνια– ζητάω τη συνδρομή του Σλιμ. Ακούω το “Tee Say Malee”, το “Laguna”, το κωμικό έπος “Opera in Vout”, το “Laughing in Rhythm” και όλα τα άλλα τρελά του τραγούδια, και θυμάμαι ότι ακόμα και στις πιο ζόρικες στιγμές του ο κόσμος είναι όντως ένα τεράστιο ορούνι».

Απολαύστε το.


[kathimerini]

Τα πιο σημαντικά